با تأسیس دولت صفوی در اوایل قرن دهم هجری و رسمیت یافتن مذهب تشیع از سوی آنها در مقابل دولت عثمانی که حنفی مذهب بود، دورانی از رقابت و منازعات سیاسی و مذهبی میان این دو دولت مسلمان به وجود آمد. به ویژه که این دو دولت مسلمان بر سر تصرف عراق عرب و نواحی مرزی اختلاف ارضی داشتند و با یکدیگر در ستیز بوده و در جهت مشروعیت بخشیدن به این منازعات به آن رنگ و بوی مذهبی بخشیدند. با توجه به اینکه توسل و تمس...

در این پژوهش، فعالیت‎های علمی و فرهنگی نخبگان ایرانی در عثمانی از آغاز شکل‎گیری دولت عثمانی تا اوایل قرن دهم هجری مورد بررسی قرار می‎گیرد تا نشان داده شود که فعالیت‎های علمی آنان چه تأثیری بر حیات علمی و فرهنگی عثمانی به جا گذاشت و در این دوره علمای سنت‎گرا چه واکنشی نسبت به عقل‎گرایان داشتند و نتایج آن چه بود. از دورۀ ایلخانان و حتی قبل از آن، ایران به عنوان کانون علمی محل ظهور علمای بزرگی در...

دولت زندیه، از زمره دولتهای مستعجلی بود که پس از جنگ قدرت بین رقبای مختلف، در ایران پدید آمد. در طول زمامداری زمامداران آن به غیر از منازعات خانوادگی-که دائماً در جریان بود- قبایل و سرداران و والیان متخاصم تا زوال سلسله مزبور با حکامش کشمکش داشتند. بنابراین مناطق تحت نفوذ زندیه تمامی ایران تحت تسلط اسلافشان یعنی صفویه و افشاریه (دوره نادرشاه) را در بر نمی گرفت. اگرچه زندیان بر تمامی ایران تسلط...

شیوخ برزنجی وابسته به فرقه قادریه ـ از مشهورترین طریقت های صوفیه ـ هستند که فعالیت خود را از نیمه اول سده دوازدهم هجری قمری آغاز کردند. بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که این شیوخ به کمک تشکیلات منظم درویشی خود توانستند روابطی منسجم با دولت عثمانی برقرار کنند و با وجود فراز و نشیبهایی در این روابط به بالاترین مراتب سیاسی و اجتماعی در کردستان عراق دست یابند؛ هر چند رویکرد غالب قوم گرایانه در تاری...

در طول جنگ جهانی اول معاهدات سری از سوی متفقین در خصوص تضعیف و تجزیه عثمانی منعقد گردید. آگاهی از ماهیت این قراردادها و همچنین تاثیراتی که در انحلال خلافت عثمانی به همراه داشت برای داشتن درکی مناسب از عوامل، زمینه ها و نحوه تجزیه عثمانی ضروری به نظر می رسد. اینکه متفقین چه اهداف کوتاه مدتی را در کنار هدف اصلی یعنی تجزیه عثمانی از درون این معاهدات برای خود متصور بودند مسئله دیگری است که در ارتبا...

شیوخ برزنجی وابسته به فرقه قادریه ـ از مشهورترین طریقت های صوفیه ـ هستند که فعالیت خود را از نیمه اول سده دوازدهم هجری قمری آغاز کردند. بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که این شیوخ به کمک تشکیلات منظم درویشی خود توانستند روابطی منسجم با دولت عثمانی برقرار کنند و با وجود فراز و نشیبهایی در این روابط به بالاترین مراتب سیاسی و اجتماعی در کردستان عراق دست یابند؛ هر چند رویکرد غالب قوم گرایانه در تاری...

ایران و عثمانی به عنوان دو دولت همجوار با مرزهای طولانی طی سده­های متمادی روابط بسیار پرفرازونشیبی را پشت سرگذاشتند. یکی از مسایل اصلی که هنوز جای پژوهش­های جدی دربارة آن خالی است، مسئلة چگونگی تعیین مرزهای دو دولت است. از هنگام انعقاد عهدنامة دوم ارزنة­الروم در 1263ق/1847م، تحدید حدود دو دولت وارد مرحلة جدیدی شد. درست از نیمة قرن نوزدهم تا نیمة قرن بیستم کمیسیون­های متعددی مرکب از نمایندگان چه...

در دورة فترت پس از جنگ آنقره (804ق./1402م.)، جریان سیاسی- ‌مذهبی وابسته به مدارس به مانند دولت عثمانی دچار اضطراب و پریشانی شد. با توجه به اینکه عملاً حاکمیت تثبیت­شده و قدرتمندی برای پشتیبانی از آنها در جامعة عثمانی وجود نداشت، حضور تأثیرگذار آنها در جامعه به­شدت در مقایسه با ادوار پیش سستی گرفت. این واقعیت، مدرسیان و جریان مدرسی را به این نتیجه رساند که آنها برای پیشبرد اهداف مذهبی و عقیدتی خو...

در این پایان نامه به بررسی عوامل موثر در روابط ایران و عثمانی در دوره نادرشاه افشار پرداخته ایم. نادر شاه افشار با فهم تأثیر عوامل مذهبی، در بروز جنگ های طولانی بین دو دولت ایران و عثمانی، در پی ایجاد اتحاد بین مذاهب اسلامی برآمد، او سعی کرد، مذهب جعفری را به عنوان رکن پنجم مذاهب اسلامی به دولت عثمانی که در مقام نماینده جهان اهل سنت بود، بقبولاند؛ اما تلاش هایش در این زمینه، نتیجه ای در پی ند...

چکیده: کشور عربستان صرف نظر از یک مقطع حساس تاریخی که در آن ظهور اسلام واقع شد، در طول دوران و ادوار گذشته در حاشیه قرار داشت و آن زمان چندان توجهی به این سرزمین خشک و لم یزرع نبود . به خاطر بافت سنتی که داشت بین قبایل رقابتهایی برای تصاحب زمین و یا کسب قدرت و تحکم بر یکدیگر وجود داشت. تا اینکه در قرن دوازدهم ه.ق در طی برخوردهایی که در این سرزمین به وقوع پیوست آل سعود توانستند به یک وحدت و همب...