فضای مجازی نشان دهنده ی دورانِ جدیدی است که با زمانه ی پیشین ناهمانندی دارد. برخی از مفاهیمِ نوپیدا در عرصه ی سیاست، همانند جهانی شدن، دهکده ی جهانی، دولت الکترونیک، فضای مجازی، دموکراسی سایبر، جامعه ی مدنی مجازی، سبب شده اند عملکرد دولت ها دچار تغییر شود. هدف نوشتار این است که با بهره گیری از کار ویژه های اصیلِ دولت نشان دهد که در روزگارِ برتری ابزارها و مفاهیمِ فضای مجازی بر پیوند فرمان بران و فرم...

دموکراسی مهم ترین عنصر در تفکر دیویی است. در این مقاله ضمن توصیف نظریه دیویی چالش های موجود در این نظریه بررسی می شود: یکم، دیویی هیچ استدلال فلسفی بر این اعتقاد خود که «دموکراسی یک ایده آل اخلاقی است»، ارائه نداده است. دوم، اگر برتری دموکراسی بر سایر شیوه به روش پسینی آشکار شده پس این ایده را نمی توان به آینده تعمیم داد و می توان آن را نقد کرد و روش ها یا نظام های دیگری را فرض کرد. سوم، حتی در...

رابطه میان اقتصاد و دموکراسی همواره یکی از بحث برانگیزترین مسائل رشته‌های مختلف علوم انسانی بوده است. در بیشتر مطالعات دموکراسی به عنوان یک متغیر تأثیرگذار بر متغیرهای اقتصادی در مدل‌های اقتصادسنجی وارد شده است و کم‌تر به تأثیرپذیری دموکراسی از متغیرهای اقتصادی پرداخته شده است. بر اساس ادبیات اقتصادی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی موثر بر دموکراسی تجارت و رشد اقتصادی هستند. از این رو، در این پژوه...

شاید بتوان گفت تحولات اخیر در جهان عرب که با نام‌گذاری‌های مختلف معنا و مضمون متفاوتی پیدا کرد، تنها در کشور تونس در شکل گذار نسبی به دموکراسی، موفقیت مردم این کشور را در فروپاشی رژیم غیردموکراتیک به نمایش گذاشت. بازگشت اقتدارگرایی نظامی در مصر، رقابت‌ها و منازعات سیاسی و نظامی در لیبی و یمن در وضعیتی است که تونس اولین و تنها کشوری است که مرحله گذار به دموکراسی را با افت‌وخیز تجربه کرده است. گذ...

با پایان قرن بیستم و آغاز هزاره سوم میلادی عملاً هیچ رژیم سیاسی در جهان نیست که درصدد مشروع جلوه دادن خود به عنوان یک رژیم دموکراتیک برنیامده و پرچم دموکراسی را بر فراز مزرهای خود برنیافراشته باشد امروز دیگر بحث بر سر این است که شکل بهتر و کارآمد تر دموکراسی چیست ؟ آنچه که امروز چشم اندازهای جهانی دموکراسی را برجسته می سازد توجه به این نکته است که الگوهای رایج دموکراسی نمایندگی اکثریت در سطح ملت...

مطالعات متعدد در تحقیقات جامعه شناختی درباره دموکراتیزاسیون بر نقش طبقات اجتماعی در گذار به دموکراسی یا تحکیم آن تأکید می کنند. برخی نظریه پردازان مانند برینگتن مور بورژوازی و برخی نظیر روشه میر و همکارانش کارگران را کارگزار تحقق دموکراسی می دانند. این مقاله مدعی رویکرد دیگری به نقش طبقات اجتماعی در دموکراتیزاسیون است و از رهگذر بررسی تطبیقی فرایند گسست دموکراسی در سه کشور ایران، ترکیه و کره جن...

هدف مقاله بررسی تجربی همگرایی دموکراسی در کشورهای در حال ‌توسعه است. بدین منظور از رویکرد اقتصادسنجی فضایی و داده‌های پانل در دوره زمانی 1990- 2014 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد مجاورت جغرافیایی کشورها اثر مثبت و معناداری بر دموکراسی دارد. به‌ طور متوسط افزایش سطح دموکراسی همسایگان جغرافیایی باعث 6 درصد افزایش دموکراسی می‌شود که نشان‌دهنده تأثیرپذیری سیاسی کشورها از یکدیگر است. به ‌طور کلی...

نهمین قانون اساسی مصوب 1382 افغانستان طبق توافقنامه بن با رویکردی دموکراتیک به تدوین و تصویب رسید. این مقاله به بررسی اصول این قانون اساسی با دو مدل دموکراسی لیبرال (حمایتی و تکاملی) پرداخته است. در این سنجش پنج شاخص – انسان شناسی، مقوله حق، نظام سیاسی، دموکراسی، فرایندهای تحقق دموکراسی – به عنوان مبنای تحلیل قرار گرفته است. در این تحلیل قانون اساسی جدید افغانستان در پنج شاخص با هر دو مدل مذکور...

 موضوع مقالۀ حاضر، ارزیابی دموکراسی در ایران براساس دو الگوی نظریه‌گرا و عمل‌گراست. در مباحث مربوط به دموکراسی، همواره از دو گونه پیگیری دموکراسی سخن به میان می‌آید. از یک‌سو برخی نظریه‌پردازان نهادهای دموکراتیک و دموکراسی در عرصۀ عمل را بر اندیشه و فرهنگ دموکراسی مقدم می‌دارند و از سوی دیگر، عده‌ای معتقدند که ابتدا باید فکر، فرهنگ و مبانی فلسفی دموکراسی در جامعه پیگیری شود و آن‌گاه درصدد تحقق ...

در این مقاله پس از توضیح زمینه های گذار به دموکراسی در سطح جهان و عرضه برخی آمارها و اطلاعات در خصوص دموکراسی به عنوان پدیده ای جهانی، ماهیت نظام سیاسی در ایران و مراحل مختلفی که این نظام پس از پیروزی انقلاب پیموده است، اجمالاً بررسی می شود. موضوع اصلی بحث در این مقاله تحلیلی شرایط امتناع گذار در ایران است که در پرتو برخی مطالعات نظری اخیر درخصوص تأثیر صورتبندی نخبگان حاکم در گذار به دموکراسی، ص...