پس از انتخاب تهران به عنوان پایتخت توسط «آغامحمدخان قاجار»، تحولات اساسی در ساماندهی و توسعه تهران به وجود آمد. محور این تحولات، کشف «خیابان» به عنوان فضایی قابل سرمایه گذاری در عرصه های مختلف بود. ایجاد احساس مطلوبیت هرچه بیشتر در شهر که با زیبایی خیابان رابطه مستقیم دارد، به توسعه بیش از پیش خیابان ها منجر شد. تهران معاصر در چهار دوره تاریخی (قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و جمهوری اسلامی) نگرش...

جنبش تجددخواهی در ایران که با شکست مشروطیت، از اصلاحات پایین به بالا ناامید شده بود، تمرکز قدرت رضاخانی را مرکبی مناسب برای خواست هایش دید. تجددخواهی اقتدارگرا برای نوپردازی نیازمند طرح بود و قانون؛ منبع مالی و مجری. دیوانسالاری پهلوی در شهرسازی برای پاسخگویی به این نیازها، بلدیه را فربه کرد تا شهر طراحی شده جای شهر ارگانیک را بگیرد که این را لازمة تجدد می دانست و آن را نماد عقب ماندگی. این چنی...

مقاله حاضر به بررسی تطبیقی توسعه فضاهای پیاده بازار قدیم و خیابان پیاده تربیت شهر تبریز می پردازد. اهمیت این موضوع، بیشتر از آن روست که با بررسی مقایسه ای فضاهای پیاده بازار سنتی به عنوان محصول طراحی دوره گذشته و خیابان خرید پیاده تربیت به عنوان محصول طراحی دوره جدید علاوه بر شناخت محاسن و معایب موجود هریک می توان به جهت گیری های آتی در توسعه فضاهای تجاری و تفریحی کمک نمود. این مطالعه از نوع تو...

چکیده: مراکز شهری به عنوان بخشی از سرمایههای فرهنگی ما، محل تجمع خاطرههای شهروندان به شمار میآیند. ویژگی های فضایی و معنایی این مراکز به عنوان نقطه پیوند شهروند با خاطراتش و یا به عبارتی با هستی شهروند به شمار می روند. برخی از خیابان های شهری، این نقش پیونددهندگی را به خوبی بر عهده دارند. خیابان امام خمینی مشهد از جمله اولین خیابانهای مرکز شهر مشهد در اوایل قرن اخیر احداث شده است بطوریکه روند...

با وجود پیشرفت­های فنی و تـکنولوژیکی شگرف در عرصه حـمل و نقل و ترافـیک، پیاده­روی هم­چنان اصلی­ترین و مهم­ترین الگوی حرکتی مجتمع­های زیستی محسوب می­شود؛ تاجائی که امروزه، برای توسعه آن، مدل­ها و الگوهای مختلفی چون جداسازی ترافیک، فضاهای محصور پیاده، منطقه یا خیابان مخصوص پیاده، خیابان پیاده محور، مرکز تجاری پیاده، خیابان خرید، معماری ترافیکی، آرام­سازی ترافیک، سبز راه و فراگذرها ارائه شده است. ...

خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره می‌شود از مستحدثات شاه‌طهماسب صفوی در شهر قزوین به‌شمار می‌رود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاه‌عباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد می‌کنند1.  در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوی...

سلطه تدریجی حرکت سواره بر فضاها و معابر شهری، برنامه‏ریزی و طراحی شهری را از مقیاس ها و نیازهای انسان پیاده دور ساخته است. زندگی شهری زمانی به اوج خود می رسد که شهر در خدمت انسان باشد نه در خدمت اتومبیل؛ به این ترتیب شهر و شهروند در جایگاه و نقش بایسته خود قرار می گیرند و زمینه حضور مردم در فضاهای شهری فراهم می شود. در این پژوهش به بررسی بهبود کیفیات فضایی پیاده‏راها و تاثیر آن بر ارتقاء تعاملا...

خیابان ساده ترین جزء و عنصر فرم شهری است. خیابان موجودیتی فیزیکی است که نه تنها ساختمان هایی را که آن را تعریف می کنند بلکه اجتماع نگهدارنده آن را به هم می پیوندد و یکپارچه می نماید. عمده ترین اختلاف نظرها در تفکرات طراحی شهری مربوط به شیوه نگرش به خیابان است. از سویی، فرایند شناخت شهرها بسیار پرهزینه است. این فرایند در کجا و چگونه شروع می شود و به کجا ختم می گردد؟ جواب این پرسش ها باید از ریشه...

آنچه در شهرهای امروز، حیات شهری و زندگی سالم شهروندی را بیش از سایر عوامل موجب می‌شود، توجه به ابعاد اجتماعی در طرح‌های شهری است. وجود قابلیت‌ها و کیفیت‌های محیطی برای درک و دریافت فضا و در نتیجه آن مکث و حضور افراد در فضاهای شهری، زمینه ساز دیدن و دیده شدن در سطوح پایین و در سطحی فراتر تعاملات و مراودات اجتماعی می‌شود. در واقع، تمرکز بر کیفیت‌های محیطی است که کارایی و سرزندگی فضاهای شهری، استم...

خیابان مبحث مورد علاقه اکثر نظریه‌پردازان در حوزه‌های مختلف است. تفاوت دیدگاه‌ها در این زمینه باعث شده تعاریف و به دنبال آن روش‌های متفاوت برای مداخله در خیابان ارائه شود : کالبدی (لینچ، ۱۹۶۰ و کالن، ۱۹۶1 و بیکن، ۱۹۷۶)، زیباشناسی (کبلانس، ۱۹۹۸)، اجتماعی (جیکوبز، ۱۹۶۱)، فرهنگی (لمنورل، ۱۹۹۴)، سیاسی (مارکس، ۱۸۷۰) یا تاریخی (نیکولو، ۱۹۹۵)؛ و به موازات آن دیگر محققین به دنبال راهکار جدید برای مداخ...