ولدنامه، نخستین مثنوی است که سلطان ولد (623-712 ق./ 1226-1313 م./ 605- 691 ش.) فرزند و جانشین مولوی (متوفای 672 ق./ 1274 م./ 653 ش.) آن را به خواهش مریدان خود سرود. سرودن این مثنوی-که در حدود ده هزار بیت می باشد- در اول ماه ربیع الاول سال 690 ق./ یازدهم مارس 1291 م./ بیست و یکم اسفند 669 ش. شروع و ختم آن، در جمادی الآخر همین سال بوده است. این مثنوی، از آنجا که قدیمی ترین و صحیح ترین سند تاریخی ...

کتاب اثبات الواجب قدیم یکی از اثرات فلسفی ابوعبدالله محمدبن اسعد بن محمدالصدیقی معروف به ملا جلال الدین دوانی است و همانگونه که از نام کتاب پیداست ، استدلالهایی چند پیرامون اثبات وجود خداوند بر پایه های فلسفی و منطقی در خود دارد. چنانکه مولف خود در مقدمه کتاب تصریح می کند، این کتاب تقریبا" مختصر اما پرسود را به خواهش عده ای در یک تابستان گرم برهان تطبیق نگاشته است . نکته جالب دراین کتاب این است...

این مقاله به روش تقابل کلی دو داستان را مقایسه کرده: «پارسا زن» در «الهی نامه» عطار داستانی در بیان اهتمام زنی در اثبات عفت و زهد خود که از رهگذار عدم تسلیم به خواهش های ناپاک متهم به خیانت شده، به اضطرار راهی سفر می شود و در مقابله با ناملایمات و بلایا، به مستجاب الدعوگی رسیده عفیف و شریف به وصال دوبارف شوی می رسد؛ و داستان «هزار و یک شب آلاتی یل» در «دکامرون» اثر بوکاچیو، روایت شاهدختی که هنگ...

سبک کلامی «توبه» در کنش گفتاری معذرت خواهی جای می گیرد. معذرت خواهی در مقابل بالاترین مقام در سلسله مراتب مذهبی را توبه می خوانند. هدف از پژوهش حاضر، شناخت ابزار زبانی است که در دو زبان فارسی و روسی برای بیان توبه به کار می رود. در این راه کوشیده ایم شباهت ها و تفاوت های زبانی در توبه را که موجب تفاوت در این سبک کلامی در دو زبان مورد بررسی می شود، دریابیم. روش تحقیق بر پایة زبان شناسی مقابله ای...

شمس قهرمان بلامنازع غزلیات مولوی است. تا جایی که این دیوان کبیر به نام او مزین شده است؛ اما همین شمس در مثنوی حضوری ظاهراً کم رنگ دارد و قابل مقایسه با حضور او در غزلیات که هر دو سروده مولوی اند، نیست. به نظر می رسد از آن جایی که مثنوی به خواهش حسام الدین سروده شده است و هم اوست که کاتب مثنوی است، دوست ندارد که مثنوی نیز جلوه گاه نام شمس شود؛ بنابراین مولوی که از این غیرت حسام الدین مطلع شده است...

موضوع بحث ما در این رساله، بررسی نقش قرآن در تکامل معنوی انسان است. تکامل معنوی انسان بحثی مهم و حساس در زندگی بشر است. چگونگی تکامل و راه رسیدن به آن، پرسش درونی هر انسانی است. به همین دلیل، مسئله پژوهشی ما در این رساله پیرامون دو محور ذیل است: 1-کمال معنوی انسان چیست؟ و در چه حالتی حاصل می شود؟ 2-قرآن کریم چگونه انسان را به این کمال معنوی می رساند؟ در بیان نتیجه حاصل از تحقیق پیرامون این م...

تنبلی و کسالت به عنوان یک عادت مذموم، از آفت هایی است که دین اسلام به مسلمانان هشدار داده تا به آن مبتلا نشوند و با اراده ای قوی مشکلات را برطرف کرده و برای کسب سعادت اخروی تلاش نمایند. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش مهمترین ریشه های تنبلی را بایستی در مسائلی همانند ضعف ایمان، نفاق، ناآگاهی، دنیاطلبی، رفاه زدگی و خواهش های نفسانی جستجو کرد. همچنین تنبلی دارای آثاری همانند حسرت، پشیمانی، ع...

رزق، یکی از مهمترین نیازها و دغدغه¬های انسان از ابتدا خلقت بوده است که شامل هر نوع بهره¬ای از جانب خداوند به موجودات می¬باشد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل ابعاد رزق در آیات و روایات و بررسی آثار تربیتی آن است. نوع پژوهش، بنیادی و با روش تحلیل مفهومی و اسنادی می¬باشد. جامعه¬ی پژوهش، متنی و شامل آیات قرآن و روایات بحارالانوار و کنزالعمال در رابطه با موضوع رزق است که به صورت هدفمند و در راستای سوالات پژو...

تصحیح یک اثر نفیس خطی و تحشیه و تعلیق بر تألیفی که از زمان‌های پیشین بر ‌جای مانده است، ازآن جا که مقوّم میراث فاخر قومی و ملی یک کشور است و اطلاعاتی وسیع در باب سلوک، اندیشه و ساختار فکری و زبانی دانشمندان و متفکران گذشته به دست می‌دهد و به دانسته‌های بشر کنونی می‌افزاید، پژوهشی اصیل است که منتقدان ادبی پیوسته بر آن تأکید کرده‌اند. نسخه‌ خطی «کاشف المشکلات» بهاء الدین ابوبکر بن کالنجار شیرازی ب...

در کلیت رساله ی حاضر در پی آن هستیم مفهوم رضا در اندیشه و آرای جمعی از عرفای اسلامی و قرآن و احادیث مورد تبیین دقیق قرار دهیم. یک از مهم ترین بحران های انسان امروزین گرفتار شدن در اصل رفاه طلبی و نارضایتی مداوم از وضعیت موجود است. با این وجود شاهدیم در فرهنگ ایرانی اسلامی ابعاد فراوانی از دقت نظر در اصل رضایت مشاهده می شود که تا حدود زیادی با بازخوانی و تفسیر دقیق می تواند الگویی برای عصر امروز...