بوطیقا دانشی است که به ادبیّت اثر می‌‌پردازد؛ بنابراین بیش‌تر‌ به مقوله‌‌های مجرد مربوط می‌‌شود. البته این امر مسلم است که بوطیقا تنها از طریق ساختار اثر می‌‌تواند نحوۀ تحول و تکوین آن را تبیین نماید. اثر ادبی، در حوزۀ ساختار بوطیقایی‌‌اش، در سه رخداد پیشامتن، متن، و پسامتن شکل می‌‌گیرد. پس، تحت تأثیر فرایند نوشتار، بوطیقا، همواره در زمان گذشته، حال و آیندۀ خود، هم‌چون پدیده‌ای تجریدی و تجربی جر...

تدوین کتاب آموزشی کاری سهل و ممتنع است. در این کتاب‌ها، افزون‌بر اموری هم‌چون دقت و استحکام مبانی و پرهیز از تناقض و نظایر آن‌ها، باید به اقتضائات متن آموزشی نیز پاسخ گفت. روانی متن، نظم منطقی مباحث، پرهیز از آشفته‌گویی و زیاده‌گویی و اختصار بیش از حد، رعایت سطح مخاطب، استفاده از مثال‌های فراوان و روشن‌گر، واردنشدن به مباحث غیرضروری درعین اشتمال بر مباحث اصلی، و تبیین مفاهیم اساسی از اقتضائات م...

نقد روانکاوی، رویکرد مهمی در عرصۀ شناخت بهتر و عمیق‌تر آثار ادبی است. در این رویکرد، مباحثی مانند ضمیر «خودآگاه»، «نیمه‌خودآگاه» و «ناخودآگاه» اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا آثار ادبی یکی از تجلی‌گاه‌های مهم ضمیر ناخودآگاه است که دربردارندۀ کام‌ها و آرزوهای سرکوب‌شده‌ای است که به مرور زمان به سوی این ضمیر راه یافته، در آن جای‌گیر شده‌است. هنرمند و در اینجا شاعر، تمایلات وازدۀ خود را والایش می‌کند و با...

مقامات‌نویسی عرفانی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های عرفان و تاریخ ادبیّات عرفانی است که تا به امروز کمتر بدان به ‌عنوان یک ژانر (نوع) ادبی خاص توجّه شده است. طبقه‌بندی دقیق و منطقی انواع سه‌گانة مقامات‌نویسی‌ و تبیین جایگاه، نوع نگاه، روش‌ها و انگیزه‌ها و اهدافی که در پشت این نوع مهمّ ادب عرفانی هست، می‌تواند کمک فراوانی به شناخت فرهنگ و ادب دیروز و امروز ما نماید. همچنین، بررسی و تحلیل چهره‌ها و شخصیّت‌ه...

با توجه به اینکه شعر غنایی نوعی شعر کوتاه و غیر روایی است که به بیان احساسات می‌پردازد، این سؤال مطرح است که چگونه می‌توان داستان‌های بلند عاشقانۀ ادبیات فارسی را ذیل نوع ادبی غنایی جای داد. با بررسی داستان‌های عاشقانه از منظر نقد نوع غنایی، این مطلب آشکار است که در داستان‌هایی که ماجرای عشقی برای گوینده مهم‌تر از ماجرای روایی است، وجوه مختلف بیان عاطفه بر اصل روایت سایه افکنده‌است. بنابراین، و...

طی این نوشته به بررسی ترجمۀ فارسی جلد چهارم تاریخ فلسفۀ راتلج:دورۀ نوزایی و عقل­گرایی قرن هفدهممی­پردازیم. عنوان جلد چهارم، نشانگر دوره­های زمانی و برخی فیلسوفانی است که طی آن مورد بررسی­ هستند. این اثر به سال 1993 میلادی با ویراستاری جی. اچ. آر. پارکینسون از سوی انتشارات راتلج چاپ شده و در ایران نیز به سال 1392 شمسی با ترجمۀ سید مصطفی شهرآیینی و ویرایش حسن فتحی با همکاری انتشارات حکمت و مؤسسۀ ...

از دیرباز، بسیاری از مفاهیم و پیام‌ها در قالب ادبیّات -قصه‌ها و شعرها- منتقل شده است. برای انتقال مفاهیم، پیش از هر چیز به برقراری ارتباط نیاز است. نظرّیة خوانندة نهفته بر اساس همین نگرش شکل گرفته‌است که برای برقرای ارتباط و انتقال پیام، دو فرد لازم است. بنابراین نویسنده نیز برای انتقال معنایی که می‌خواهد با مخاطب در میان بگذارد، می‌باید با خواننده‌اش روابطی ایجاد کند. ایدِن چِمبرز(Aidan Chambers، ...

این مقاله بر این پیش‌فرض استوار است که برای رسیدن به خلاقیت در طراحی باید به روش‌های آفرینش معنا و مفاهیم جدید در علوم انسانی، همانند روش‌های خلاقیت از دیدگاه فنی توجه شود. بر همین مبنا، زیرساختارهای نوآوری طراحی‌محور برای خوانندۀ فارسی‌زبان گشوده می‌شود تا امکان انطباق آن با مفاهیم بومی خود را فراهم آورد. در این راستا، هرمنوتیک چارچوبی نظری برای خلاقیت در طراحی در نظر گرفته می‌شود. پس از ارائه...

در زمانی که از هر ۸۰۰ مقاله که محققان ایرانی منتشر می‌کنند؛ فقط یکی جنبۀ کاربردی دارد (در آمریکا از هر ۲/۷ مقاله یکی کاربردی است. به نقل از پایگاه علمی جهاد دانشگاهی مورخ ۲۱ دی‌ماه ۹۳)، انتشار دو مقالۀ کاربردی راجع به یک موضوع (اراده و قوۀ تمیز) در دو شمارۀ پیاپی از مجلۀ وزین پزشکی قانونی، جای تشکر و قدردانی از نویسندگان و مسئولین مجله دارد. بر خود لازم دیدم به عنوان خوانندۀ این دو مقاله که تجر...

پژوهش حاضر بر آن است تا با تکیه بر مدل‏ های تحلیلی میشل فوکو (1926-1984 م.) در کتاب مراقبت و تنبیه: تولّد زندان (1975م.) به بحث و بررسی اعدام حسنک وزیر در کتاب تاریخ بیهقی بپردازد. هدف اصلی این مقاله بررسی مولّفه‏ های قدرت، تعذیب، و تنبیه و متن شناسی تاریخ بیهقی بر اساس کتاب مراقبت و تنبیهِ میشل فوکو می‏ باشد. ابوالفضل بیهقی در بخش «ذکر بر دار کردن امیر حسنک وزیر رحمه‏ الله‏ علیه» با روشی دراماتیک...