تحقیق درباره شخصیت های صدر اسلام به ویژه کسانی که هم عهد رسول خدا(ص) را درک کرده و هم در دوره پر آشوب پس از رحلت آن حضرت حضور داشته و گاه در خلق یا تقویت برخی حوادث نقش فعال و موثری ایفا کرده اند, برای نشان دادن تصویری نسبتا واضح و در عین حال واقعی از اوضاع سیاسی, اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی آن روزگار ضروری و با اهمیت می نماید; از این رو در این مقاله برآنیم با بهره گیری از منابع گوناگون, تا حد امک...

از آنجا که تاریخ نگاری، بر خلاف نظر بسیاری از افراد، کار ساده و آسان نیست و تاریخ نویس اگر بهره کافی از شجاعت و آزاد اندیشی نداشته باشد، بجای آنکه برای آیندگان کار را آسان و حل شده بکند به مشکل آنها می افزاید چرا که آنچه بوسیله او نقل خواهد شد، سیمای مسخ شده آنچه است که او در پی نقل آنها بوده است و آیندگان و نسل های بعدی نه تنها به این طریق به راه راست هدایت نخواهد شد بلکه گاهی سبب شده که آنها ...

رساله حاضر، درباره مغیرهبن شعبه بن ابی عامر و نقش او در تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ صدر اسلام است. وی در سال بیست قبل از هجرت در شهر طائف متولد شد و در سال پنجم درحالی?که به گفته خودش هرگز قصد پذیرش اسلام را نداشت، در جریان سفری به اسکندریه، در دربار مَقُوقس تحقیر شد و در راه بازگشت همسفران خود را کشت و به مدینه پناهنده شد و اظهار مسلمانی کرد. مغیره در زمان پیامبراکرم? به موقعیتی دست نیافت و در د...

با آغاز دعوت اسلامی از سوی پیامبر اسلام(ص)، مسیحیان ساکن شبه جزیره و نیز امپراتوری بیزانس رویکردهای متفاوتی در برابر اسلام پیش گرفتند. یکی از این رویکردها دفاعیه(ردّیه)نویسی بوده است که دانشمندان معاصر اسلام آنها را خصمانه و مبتنی بر اوهام و مجعولات ارزیابی کرده‌اند. یوحنّای دمشقی گویا نخستین مسیحی شرقی باشد که در دفاع از مسیحیت ردّیه‌ای بر اسلام نوشته است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی گزاره‌ها...

عصر امام صادق (ع) از پر فراز و نشیب ترین دوران تاریخ اسلام و عصر تحولات سرنوشت ساز سیاسی ـ مذهبی است. اوج تبه کاری کارگزارانی چون حجاج، شکل گیری نهضت‏ها و قیام های شیعی به وسیله زید و فرزندان او و نوادگان امام حسن (ع)، شورشهای پی در پی خوارج، تنازعات درون حزبی امویان و تقابل با عباسیان و انتقال قدرت به ایشان، فعالیت فرقه‏ های شیعی غلات، کیسانیه، زیدیه و پیدایش مذاهب فقهی و کلامی اهل سنت از مهم‏...

ماندگاری  قیام امام حسین (ع) و رسوایی دستگاه بنی امیه مرهون خطبه ها و روشنگری های حضرت زینب کبری (س) می باشد. ایشان در خطبه های شهر کوفه وشام با استناد به آیات قرآن کریم به بیان عهد شکنی مردم، مظلومیت و حقانیت امام حسین(ع) و رسوا نمودن بنی امیه پرداختند. نوشتار پیش رو با شیوه توصیفی تحلیلَی و روش کتابخانه ای به تحلیل اقتباس های قرآنی حضرت زینب (س) در خطبه  شهرشام پرداخت که  حاصل آن چنین شد: ایشا...

آموزه­های  اعتقادی قضا و قدر و جبر و اختیار به دلیل پیچیدگی­هایی که دارند، در طول تاریخ بارها به دلایل گوناگون، مورد سوء استفاده افراد و گروه های مختلف قرار گرفته­اند. یکی از آرای رایج در دوره بنی امیه، جبرگرایی است که در سخنان و نامه­ های حکومتی آن دوران، به روشنی دیده می­شود. مقاله حاضر، توسعه نظریه جبر را با تأکید بر تأثیر طرفداران و موافقان بنی امیه بررسی  می­کند. این مقاله می­کوشد نقش قشره...

 دیدگاه‌هاى عمومى خوارج و فرقه‌هاى معروف آن درباره قرآن مورد بررسى و نقد قرار گرفته است.  خوارج در نگاه اهل بیت عده‌اى حق طلب بودند که در مسیر ناحق گام برداشتند ایشان نه دین را مى‌فهمیدند و نه تأویل آیات را مى‌دانستند. عده‌اى خوارج را ظاهرگرا معرفى مى‌کنند در صورتى که وجود برخى شواهد و مدارک نشان از نادرستى این نظرگاه دارد. خوارج با بهره‌گیرى از روش‌هاى گوناگونى به اثبات باورها و اندیشه‌هاى خو...

بعد از وفات پیامبر و ماجرای ثقفیه بنی ساعده و انتخاب ابوبکر به عنوان جانشین آن حضرت , جامعه اسلامی دچار دوگانگی شد که در این میان عده ای بر جانشینی علی تاکید داشتند . وفات ابوبکر و انتخاب عمر از طرف خلیفه اول و نیز گسترش فتوحات اسلامی در این دوره جامعه اسلامی را وارد مرحله ای کرد که اعراب قبل از آن به این مساله برخورد نکرده بودند در دوران عثمان , نشانه های نارضایتی از وضع موجود که بنی امیه مصدر...

چکیده پژوهش تدوین یافته درمورد مغیره بن شعبه پسر ابی عامر و نقش آفرینی وی در تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ صدر اسلام است . مغیره بیست سال قبل از هجرت در طائف متولد شد سال پنجم هجرت در حالی که به اعتراف خودش به هیج وجه قصد نداشت که اسلام رابپذیرد ، در جریان مسافرتش به اسکندریه ، دردربار پادشاه مصر، مقوقس ، تحقیرشد و در راه بازگشت درحالی که همسفرانش درخواب بودندآن ها را ازبین برد و در مدینه پناهنده...