امویان منسوب به «امیه بن عبدشمس بن عبدمناف» جزء خاندان های مهم در مکه بودند که پس از بعثت پیامبر(ص) رهبری مخالفان را در دشمنی با اسلام پیش گرفتند. امویان پس از ستیز طولانی با مسلمانان در فتح مکه تسلیم شده و جانشان را با بخشش پیامبر(ص) حفظ کردند. اما از آن پس به «طُلَقا» معروف شدند که بنا به سنّت اسلامی نمی توانستند به حکومت برسند؛ که البته در عمل و بنا به دلایلی پس از خلافت راشدین، قدرت را به دست ...

سلجوقیان پس از ورود به ایران با مدیریت نخبگان ایرانی، هویت قبیله‌ای خویش را با ایجاد سپاه ثابت و ساختار دیوانی منظم، به یک امپراتوری قدرتمند تغییر دادند. خواجه با احیای سنت دیرینة اقطاع‌داری و واگذاری حکومت ولایات مرزی به غلام ـ امیران، دو نهاد نظامی و اقتصادی ـ اقطاع ـ را به هم پیوند داد تا علاوه بر تحدید گسترة حکومت و تسهیل ادارة آن، بر تأمین هزینه‌های نظامی هم فائق آید.ساختار حکومت سلجوقی از...

انقلاب اسلامی و الزام تاریخی آن، آغازگر دورانی در اندیشه سیاسی شیعه است کهنویسندگان و متفکران مذهبی در این دوره منحصرابه دولت پرداختند. آثاری که در این دورهنوشته شدند، صرفا قلمرویی را مورد تأکیدقرار می‏دادند که می‏توان آن‏را در مباحث مفهومی وکلان حکومت خلاصه نمود.(1) هدف عمده آثار سیاسی ـ مذهبی این دوره گسترش آگاهی وایضاح مفهوم دولت اسلامی از یک سو و استدلال فقهی و بعضا کلامی در باب مشروعیتدولت...

حکومت اسلامی موظف است نسبت به اجرای دستورات اجتماعی شریعت در جامعه نهایت توان خود را به کار گیرد و اساساً حکومت اسلامی، به‌مثابه‌ی ابزاری جهت اجرای احکام اسلام است. اصل بر این است که اجرای دستورات شریعت باید به‌صورت کامل و فوری انجام گیرد اما گاهی اجرای کامل و فوری برخی از آن‌ها ممکن نیست و در این صورت باز هم بنا به دستور شارع مقدس، باید این اصل را تخصیص زد. حال، مسئله اینجاست که مبانی و ادله‌ی ...

چکیده در سال 482 ق، قراخانیان (آل افراسیاب) که از سال 395 ق، بر ماوراءالنهر (فرارود) حکومت داشتند، ناگزیر به اطاعت از سلطان ملکشاه سلجوقی (حک: 485-465ق) شدند. هنگامی که سلطان سنجر سلجوقی (حک: 552-511ق) امارت خراسان را برعهده داشت (حک:511-490ق) نخست، حکومت سمرقند را به خواهرزاده‌اش محمد ارسلان خان ـ که پدرش از دودمان قراخانی بود ـ واگذار کرد و چندی بعد منصب قاضی القضاتی و عالی‌ترین مقام مذهبی ر...