چکیده قاجارها و حکومت پهلوی اول علی بازوند موضوع انقراض سلسله قاجار و انتقال حکومت به پهلوی از رخدادهای مهم تاریخ معاصر ایران است . که در این پژوهش به چگونگی نقش و عملکرد دیوان سالاران ، شاهزادگان و رجال خاندان قاجاری در این انتقال قدرت و نحوه ی برخورد رضاشاه با قاجارها دردوران سلطنت به آن پرداخته شده است . برای پاسخ به این مسأله ، بررسی های انجام گرفته بیانگر آن است که مخالفت افراد قاج...

تشکیل سلسله­ی پهلوی مدیون تلاش گروهی از کارگزاران زیرکی بود که توانستند با مدیریت­کردن شرایط بحرانی ایران و کمک­گرفتن از حمایت­های خارجی، زمینه­های سقوط قاجاریه و استقرار حکومت پهلوی را فراهم سازند. عبدالحسین سردار معظم خراسانی معروف به تیمورتاش یکی از شاخص­ترین این کارگزاران بود. وی به همراه دو رکن دیگر، علی­اکبر داور و نصرت­الدوله فیروز، مثلث به پادشاهی­رساندن رضاشاه را رهبری کرد. تصدی وزارت ...

در تاریخ معاصر ایران حاکمان بسیاری پا به عرصه گذارده اند و هر یک برای خود ویژگی های خاصی داشته اند. دوران حکومت پهلوی اول نیز دارای ویژگی های خاص خودبود که این دوره تاریخی را از ادوار دیگر مستثنی می ساخت. اگرچه دوره رضاشاه پهلوی را دوره ای از رشد مدرنسیم، توسعه دستگاه اداری، ایجاد ارتش منظم و گسترش سواد عمومی می دانند اما نباید از نظر دور نگاه داشت که پایه اصلاحات دوره رضا شاه پهلوی در حرکت های...

انقلاب اسلامی که در سال 1357 به ثمر نشست تفاسیر و تبیین های متعدد را به دنبال داشت. برخی ریشه های اقتصادی برای آن جستجو می کردند و برخی دیگر عوامل فرهنگی را برجسته می ساختند. گاه عوامل داخلی مهم تلقی می شد و گاه تغییر و تحولات جهانی. یکی از نظراتی که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و درعین حال در مورد انقلاب مطرح شده، این است که انقلاب ایران نتیجه برنامه توطئه گران خارجی برای ایران بوده است...

یکی از کارکردهای احزاب سیاسی، تجمیع و تألیف خواسته های مردم و انتقال آن خواسته ها به دستگاه سیاسی و نمادهای تصمیم گیری است. همان طور که موریس دوورژه می گوید، احزاب ترجمان نیروهای اجتماعی به شمار می روند و خواسته های گروه، طبقه و نیروی اجتماعی که از آن برآمده اند را تأمین می کنند. معمولاً این هدف از طریق کسب و حفظ قدرت توسط احزاب در نظام انتخاباتی تحقّق می یابد. بررسی کارکرد احزاب در جامعه ایران، ...

چکیده     موضوع این مقاله علل تشکیل مؤتلفه در قبل از انقلاب اسلامی ایران است که براساس قرار دادن مؤتلفه در قالب پایگاه طبقاتی اعضای آن، یعنی «قشر متوسط سنتی شهری» نوشته شده است. بدین ترتیب که نخست ویژگی های این قشر بررسی شده؛ سپس با تفکیک خصایص این قشر: سنت گرایی و تمایل زیاد به مذهب، حساسیت در مسائل جنسی و امور خانوادگی، مخالفت با تجمل گرایی، بدبینی به نمادهای بیگانه، نگرش منفی به مؤسسات مالی...

موضوع پژوهش حاضر اقدامات سیاسی مراجع از رحلت آیت الله بروجردی تا پیروزی انقلاب اسلامی است که در آن با بررسی مواضع دوتن از این مراجع یعنی آیت الله گلپایگانی و آیت الله شریعتمداری رفتار این دو مرجع را در قبال سیاست های حکومت پهلوی و در ارتباط با کارگزاران این حکومت بررسی می کند. باتوجه به اهمیت، نقش و جایگاه مراجع تقلید در جامعه ی ایران و مبارزات شان با رژیم پهلوی، شناسایی حکومت مطلوب از نگاه این...

توسعه ساختار نظامی از نمادهای مشخص حاکمیت پهلوی در دهه 50 ﻫ.ش/70م بود. دولت پهلوی با پذیرش نقش جدید سیاسی و امنیتی، تحت تأثیر مجموعه عوامل به هم پیوسته بین المللی و داخلی به سرعت به کانون توجه غرب تبدیل گشت و به صورت کاملاً شتاب آلود به قدرت نظامی عمده ای دست یافت. نتیجه این دگردیسی، افزایش تحرکات و مداخلات نظامی و سیاسی منطقه ای و فرامرزی ایران در دهه واپسین حکومت پهلوی بود. هدف از این نوشتار ب...

بیان مسئله: آرایه‏‌های برگرفته از طبیعت بخش جدایی‌‏ناپذیر معماری ایران بوده که با مخاطبان به گفت‌وگو نشسته است و دنیایی از باورها، ارزش‌ها و اندیشه‏‌ها را با استفاده از نقوش هندسی و غیر‏هندسی به تصویر می‏‌کشد. گذر زمان تغییرات ساختاری و معنایی بدیعی در آرایه‌های معماری ایجاد کرد، به‌طوری که در ایران دورۀ پهلوی، با تولد گفتمان‌های جدید، تزیینات معماری سیمایی متفاوت به خود گرفتند و مفاهیم متنوعی ...

م تاثیر فرهنگ سیاسیِ غیرمشارکتی در فروپاشی حکومت محمدرضاشاه مجید عباس‌زاده مرزبالی[1]- دکتر حسین رفیع[2] چکیده:                                                                              هدف این مقاله بررسی چگونگی تاثیر فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی در فروپاشی حکومت محمدرضاشاه می‌باشد. مقاله حاضر بر این باور است که هرچند فرهنگ سیاسی در دوره پهلوی دوم تحت‌تاثیر عوامل متعددی شکل گرفته بود، اما واق...