از سال ۱۹۹۱ میلادی تا کنون بحث استقلال‌خواهی اقلیم کردستان عراق از  بحران‌های اساسی این کشور بوده است. مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق برای رسیدن به این هدف در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷ همه‌پرسی تعیین استقلال از حکومت مرکزی را  برگزار کرد و عراق را تا آستانۀ خطر تجزیه‌طلبی و جنگ  داخلی پیش برد. هدف نویسندگان این مقاله، رسیدن به پاسخی متقن و علمی به این پرسش است که مسئلۀ همه‌پرسی استقلال اقلیم کردس...

تصویب قانون اساسی عراق در سال 2005 میلادی و تشکیل حکومت فدرال در عراق و در نتیجه آن، ایجاد منطقه خودمختار کردستان عراق تأثیرهایی شایان توجه را بر کشورهای همجوار داشته­است. به دلیل همجواری مرزی اقلیم کردستان با مناطق کردنشین کشورمان و نیز پیوندهای فرهنگی و قومی میان آن ها، برخی تهدیدهای نرم ضد جمهوری اسلامی ایران ایجادشده­است. اهمیت­یافتن فرهنگ و هویت کردی، ارتقای سطح مطالبات سیاسی، فرهنگی و اقت...

سال 1284 قمری نقطه ی عطفی در تحولات سیاسی کردستان اردلان بود. مقارن این سال شاهنشاه مقتدر قاجار، ناصرالدین شاه، در پی اعمال سیاست تمرکزگرایی، پس از مرگ والی اردلان از تفویض دوباره ی قدرت به اعضای این خاندان خودداری کرد. وی  با انتصاب یکی از شاهزادگان قجری به نام فرهاد میرزا معتمدالدوله در این منطقه، به سلطه ی سیاسی چند صد ساله ی خاندان با نفوذ محلی اردلان خاتمه داد. این پژوهش با اتخاذ روش تاریخ...

یکی از شورش های مهم در تاریخ ایران، شورش اسماعیل آغا سمکو بین سال های 1919 تا 1930 میلادی در اواخر حکومت قاجار و اوایل حکومت پهلوی در منطقه ی آذربایجان غربی است. این شورش به مدت یازده سال دو حکومت قاجار و پهلوی را با مشکل مواجه ساخت. نوشتار پیش رو به بررسی چگونگی و دلایل شکل گیری این شورش و همچنین مقایسه ی آن با سایر شورش های صورت گرفته در کردستان می پردازد. تاکنون در مورد این شورش تنها دو دیدگ...

عراق پس از فروپاشی رژیم بعث وارد ساختار جدید سیستم حکمرانی و تقسیم قدرت بین بلوک‌های قومی- مذهبی شد و کردها با توجه به فرصت پیش‌آمده توانستند مطالبات خود را در سیستم جدید عراق قانونی کنند و حکومت اقلیم کردستان را تشکیل دهند. کردها با توجه به شکاف‌های هویتی با جهان عرب و وزن ژئوپلیتیکی بالا به سیاست‌های غیرهمسو با حکومت مرکزی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و همچنین رفراندوم و حرکت به‌سوی اس...

چکیده کشورها برای سازمان دهی سیاسی فضای جغرافیایی خود، یکی از انواع مختلف الگوهای تک ساخت یا بسیط، فدرالی، خود مختاری و خودگردانی را به کار می گیرند. کشور عراق بعد از حمله آمریکا در سال2003 میلادی، با نگرش جدید حاکمان آن به واقعیت های جغرافیایی، فرهنگی، قومی و زبانی این کشور و در نظر داشتن تجربه دوازده ساله خودگردانی کردها در شمال این کشور در طول دهه90 میلادی، الگوی فدرالیسم را برای اداره کشور ...

از زمان قدرت‌یابی خاندان اردلان، ایالت کردستان ایران تحت حاکمیت بنی­اردلان اداره می­شد و حکمرانان آن مناسبات خود را با دولت‌های مرکزی به‌نحوی تنظیم می‌کردند که استقلال خود را در جایگاه حکومتی محلی حفظ کنند. این خاندان تا زمان ناصرالدین‌شاه قاجار بر کردستان حکومت کرد؛ اما در این زمان و در راستای سیاست تمرکزگرایی ناصری و قاجاری‌کردن حکومت ایالات، شاهزاده فرهادمیرزا معتمدالدوله به حکومت کردستان تع...

حکومت اردلان کردستان یکی از حکومت­های محلی کُرد است که به رغم سده­ها استقلال داخلی، در اوایل حکومت شاه عباس اول به تابعیت دولت مرکزی صفویه تن داد. به دلیل موقعیت راهبردی کردستان اردلان در مرز ایران و عثمانی، اردلان­ ها، که پیش از این به انقیاد هیچ­کدام از دولت های ایران و عثمانی در نیامده بودند، با پذیرش تابعیت رسمی دولت ایران در زمان شاه عباس اول، فصل جدیدی در تاریخ سیاسی خود رقم زدند. در محدود...

چکیده کشورها برای سازمان دهی سیاسی فضای جغرافیایی خود، یکی از انواع مختلف الگوهای تک ساخت یا بسیط، فدرالی، خود مختاری و خودگردانی را به کار می گیرند. کشور عراق بعد از حمله آمریکا در سال2003 میلادی، با نگرش جدید حاکمان آن به واقعیت های جغرافیایی، فرهنگی، قومی و زبانی این کشور و در نظر داشتن تجربه دوازده ساله خودگردانی کردها در شمال این کشور در طول دهه90 میلادی، الگوی فدرالیسم را برای اداره کشور...