چشم‏انداز مشترک، عنصر اصلی برنامه‏ریزی در حوزۀ مدیریت آب و هستۀ اصلی تمام وظایف کنشگران است. چشم‏انداز مدیریت آب در ایران، دست‌یابی به توسعۀ پایاست، اما نبود چارچوب مشخصی برای دست‌یابی به توسعۀ پایا در مدیریت آب کشور محسوس است. این مهم می‏تواند با رویکرد برنامه‏ریزی‏های پویا از جنس مشارکتی-راهبردی قابل‏ دست‌یابی باشد. پژوهش حاضر به‏عنوان ‌اقدامی هدفمند با تلفیق تجارب داخلی و خارجی به ارائۀ ‌چار...

تخصیص حقابۀ زیست‏محیطی رودخانه‏ها به‏عنوان حلقۀ مفقوده در مدیریت پایدار منابع آب در ایران، ضرورتی ‏انکارناپذیر برای حفظ اکوسیستم‏های موجود در حوضه‏های آبریز کشور و همچنین جلوگیری از مرگ تالاب‏ها و دریاچه‏های منتهی به رودخانه‏هاست. در این مقاله حقابۀ زیست‏محیطی رودخانۀ قطورچای، که از زیرحوضه‏های مهم حوضۀ آبریز ارس است، با استفاده از چهار روش هیدرولوژیکی شامل تنانت، تسمن، شاخص تداوم جریان، اسمختی...

ایجاد یک برنامۀ کنترلی و منظم این امکان را فراهم می‏کند که راهکارهای مناسب به منظور کاهش آلودگی حوضۀ آبریز رودخانه‏ها و در نهایت، ارتقای وضعیت کیفی آب این منابع اتخاذ شود. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی اثر فاضلاب شهری بر کیفیت رودخانۀ گرگان‌رود در منطقۀ شهرنشین گنبدکاووس است. نمونه‏برداری در فصل پاییز 1396 با تناوب دو هفته یک‌بار و در مجموع 6 نمونه‏برداری از 4 ایستگاه در حد فاصل سد گلستان تا خ...

    در بین مخاطرات طبیعی، سیلاب اهمیت زیادی دارد. یکی از راه‌های اصلی کاهش خطرات ناشی از سیل، تهیۀ نقشه‌های حساسیت به وقوع سیل است. در این تحقیق از مدل آنتروپی شانون برای تهیۀ نقشه‌های حساسیت به وقوع سیل استفاده شد. ابتدا 34 نقطۀ سیلابی حوضۀ آبخیز فیروزآباد انتخاب شد و سپس این 34 نقطه به دو گروه طبقه‌بندی شدند که 22 نقطه، 65 درصد از موقعیت نقاط برای آموزش و مدلسازی و 12 نقطه، 35 درصد از موقعیت ...

اولویت بندی زیرحوضه ها از مهم ترین راهکارهای مدیریت جامع حوضۀ آبخیز و پایداری توسعه است. حفاظت از منابع طبیعی موجود از طریق علامت­گذاری زون های پتانسیل تخریب در سطوح کوچک برای توسعۀ پایدار، نیازی بنیادین محسوب می شود. طرح زون های پتانسیل تخریب برای اجرای اقدامات حفاظتی آبخیز، بدون برنامه­ریزی، اقتصادی نیست؛ در نتیجه این پیش نیازی برای پذیرش اولویت بندی زیرحوضه هاست. آنالیز مورفومتری به عنوان رو...

جنگل‌ها در دوره‌های مختلف تاریخی، نقشی حیاتی در بقا، توسعه و رشد جوامع انسانی داشته‌اند، اما استفادۀ گسترده از منابع جنگلی، سبب تخریب محیط زیست و تبدیل اراضی به بیابان و در نتیجه محو شدن تمدن‌ها شده است. تخریب پهنه‌های جنگلی، پیامدهای نامناسبی در منابع زیست‌محیطی حوضۀ آبخیز بالادست مانند افزایش توان سیل‌خیزی، رخداد فرسایش و تولید رسوبات دارد. از این‌رو از دیرباز، بررسی‌های متعددی در زمینۀ اعمال...

دبی رودخانه‏ها به‏دلیل تغییرات درخور توجه زمانی و مکانی در مطالعات هیدرولوژی و برنامه‏ریزی مدیریت منابع آب اهمیت فراوانی دارد. در علوم مهندسی آب، سعی بر این است که با استفاده از سری زمانی داده‏های ثبت‌شده، اقدام به برآورد جریان رودخانه شود. افزایش دقت پیش‏بینی‏های یاد‌شده می‏تواند در برنامه‏ریزی دقیق تخصیص منابع آب مؤثر باشد. در این پژوهش از سه روش برنامه‏ریزی بیان ژن، روش حداقل مربعات ماشین بر...

برنامه­ریزی حوضه­های آبخیز از لحاظ توسعۀ پایدار و مدیریت سرزمین بسیار ضروری است. بنابراین اولویت­بندی زیرحوضه­ها و شناسایی خصوصیات مورفومتریک به منظور شناسایی رفتار هیدرولوژیکی حوضه­های آبخیز و طراحی راهبرد های مدیریتی اهمیت زیادی دارند. در این پژوهش اولویت­بندی زیرحوضه­های آبخیز استان گلستان براساس روش ترکیبی آنالیز مورفومتریک و همبستگی آماری انجام گرفت. در ابتدا هشت پارامتر مورفومتریک شامل نس...

برآورد آبدهی با استفاده از تحلیل منطقه‏ای، روشی مؤثر برای مدیریت منابع آب در حوضه‏های بدون آمار است. در مطالعۀ حاضر، به‌منظور برآورد آبدهی سالانه در زیرحوضه‏های بدون آمار رودخانۀ حبله‏رود، از رگرسیون خطی و سه متغیر مستقل شامل مساحت، بارش و شیب استفاده شد. حوضۀ آبخیز مطالعه‌شده به پنج زیرحوضة اصلی و 44 زیرحوضۀ فرعی تقسیم شد و با استفاده از داده‏های پنج ایستگاه هیدرومتری فعال در حوضه، معادلاتی رگ...

امروزه تخریب محیط زیست یکی از مشکلات جوامع انسانی ناشی از مدیریت نامناسب در حوضه­های آبخیز است. بهینه سازی کاربری اراضی یکی از استراتژی­های مناسب برای دستیابی به توسعۀ پایدار و کاهش هدر رفت منابع است. تحقیق حاضر در حوضۀ آبخیز سد چم گردلان استان ایلام با مساحت 46822 هکتار و به منظور تعیین مناسب­ترین ترکیب کاربری اراضی شامل باغ، کشت آبی، کشت دیم، مرتع و جنگل جهت کمینه سازی فرسایش خاک و رسوب صورت ...