هدف از نگارش مقالۀ حاضر، بررسی حذف گروه فعلی و حذف متمم فعل­های وجهی و فعل­های اصلی (فعل­هایی که بند را به عنوان متمم می­پذیرند) در زبان فارسی است. بدین منظور، پس از مرور و نقد مطالعات انجام شده در رابطه با این ساخت در زبان فارسی، به بررسی حذف متممِ فعل وجهی و فعل اصلی پرداخته می­شود. از آنجا که در زبان فارسی نمی­توان گروه فعلی را حذف، و زمان جمله را ابقا کرد، باید گفت که در زبان فارسی، برخلاف ز...

 متمم گروه اسمی است که پس از حرف اضافه قرار می گیرد و وجود آن در جمله گاه اجباری و گاه اختیاری است. هرچند موضوع متمم در دستور زبان از جمله موضوعات اصلی به شمار می رود، اما هنوز بسیاری از ابعاد آن مورد پژوهش و واکاوی قرار نگرفته است. یکی از این ابعاد تفکیک متمم اجباری(متمم فعلی) از متمم اختیاری(متمم قیدی) است که تنها زبان شناسان ودستورنویسان جدید به آن توجه کرده اند. در این پژوهش نگارنده ابتدا ب...

ساخت غیرشخصی ساختی متفاوت از ساخت متعارفِ جمله در زبان فارسی است؛ راهی دیگر برای بیان گزاره در این زبان؛ و البته تنها گزاره هایی خاص: گزاره هایی که شرکت کننده ای با نقش معناییِ تجربه گر دارند. برخی از نمونه های ساخت غیرشخصی در فارسی کلاسیک و فارسی امروز معادل هایی دارند که در آن ها تجربه گر، در جایگاه متممِ حرف اضافه های بر، به یا برای ظاهر می شود. بنا بر این مشاهده، این فرضیه شکل می گیرد که تجربه...

موضوع این رساله توصیف گروه اسمی فارسی از دیدگاه دستور زایشی - گشتاری و پایگاه نظری آن، مدل دستوری 1965 چامسکی است . این مدل دستوری تولید صورتهای زبان را از راه قواعد سازه ای ژرفساختی و قواعد گشتاری توجیه می کند. از این رو، در این رساله کوشش شده است که برهمین اساس تجزیه روساختی گروه اسمی فارسی و نیز قواعد سازه ای و گشتاری در ارتباط با الگوهای روساختی گروه اسمی ارائه شود. از این راه بسیاری از ظرا...

هدف از انجام این پژوهش بررسی این موضوع است  که در زبان فارسی و در قالب برنامه ی کمینه گرا، کدامیک از مدل های گروه اسمی و گروه حرف تعریف توصیف دقیق تری از روابط هسته و وابسته ارائه می دهد. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. این کار با استفاده از منابع انگلیسی و مقایسه آن با زبان فارسی انجام شده است. داده های فارسی را با استفاده از شم زبانی بدست آورده و نمونه هایی انتخاب شده اند که بت...

این پژوهش به ضمایر بازیافتی در زبان فارسی می پردازد. هدف از این تحقیق، توصیف نحوی ضمایر بازیافتی زبان فارسی در چارچوب نظریة حاکمیت و مرجع گزینی است. جایگاه های حضور ضمیر بازیافتی، عامل «حرکت» در فرایند شکل گیری ضمایر بازیافتی و علت دستوری یا غیردستوری بودن حضور ضمایر بازیافتی، موضوعات عمدة بررسی شده در این تحقیق هستند. در این تحقیق مشخص شد ضمایر بازیافتی در زبان فارسی مشتق در پایه هستند و حضورش...

از مقایسه گروه اسمی ـ بدلی در فارسی و ترکیب بدلی ـ اسمی در عربی از لحاظ تعریف و ساختمان و موارد کاربرد و تقسیمات و ترتیب و آرایش اجزاء و نقش نحوی و معرفگی و نکرگی و ... همسانی ها و ناهمسانی هایی ملاحظه می شود. گروه اسمی ـ بدلی در فارسی و ترکیب بدلی ـ اسمی در عربی در داشتن دو جزء، یعنی مبدّلٌ­منه و بدل و در مبهم بودن مبدّلٌ­منه و ابهام زدایی بدل از آن و در نبودن واسطه میان دو جزء، نیز در این که هر د...

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر پیچیدگی نحوی ساختار گروه اسمی و گروه فعلی بر وقوع لکنت در کودکان پیش دبستانی فارسی زبان ۶-۴ سال است. روش بررسی: این پژوهش توصیفی-تحلیلی بر روی ۱۵ کودک لکنتی، شامل ۱۲ پسر و ۳ دختر، ۶-۴ ساله فارسی زبان تک زبانه که به کلینیک گفتاردرمانی جوادالائمه شهر مشهد مراجعه نمودند، انجام گرفت. روش نمونه گیری، نمونه گیری آسان ( در دسترس) بود. صدای این کودکان به وسیله یک ام .پی ...

در این پژوهش میزان و نوع حذف های انجام شده در گزارش های فوتبال سیما را بررسی کرده ایم. نخست پیکره ای متشکل از پانزده دقیقة پایانی دوازده گزارش فوتبال سیما- که چهار گزارشگر برجسته ارائه کرده اند- فراهم آمده و سپس میزان و نوع واحدهای حذف شده برپایة نگرش صفوی (1390) بررسی شده است. از سوی دیگر، نگارندگان سعی کرده اند براساس الگوی هلیدی و حسن (1976) نوع مقولة زبانی واحدهای حذف شده را نیز بررسی کنند....

در دو دهۀ اخیر ارائۀ  نظریۀ گروه نقشی حرف تعریف در چگونگی تحلیل گروه اسمی تحول عمده­ای پدید آورده  است. برای نمونه مجموعه­ای از فرافکنی­های نقشی خاص در سطوح بالاتر از اسم به کار می­رود. در سطح بالاتر  از گروه اسمی در گویش معشوری، گروه های نقشی حرف تعریف و اضافه به کار می رود. گروه های نقشی  مربوط به اسم بر گروه اسمی هیچ گونه نقش معنایی، فرافکنی نمی کنند بلکه هرکدام ویژگی های نحوی خاصی را  به گر...