سوال از جاودانگی انسان از دیرباز دغدغه بشر بوده است و سعی او برای یافتن پاسخی به این سوال مشهود است. کیفیت دفن مردگان در انسانهای بدوی نشان دهنده اهتمام و توجه آنها به مساله حیات پس از مرگ بوده است. آنچه که درباره جاودانگی انسان مطمح نظر است و می تواند به عنوان مبانی جاودانگی انسان مورد پرسش، استدلال و یا نقد واقع شود در پنج محور خلاصه می شود: دو ساحتی بودن انسان، جوهریت بعد دوم، تجرد بعد دوم ا...

یکی از موضوعات مطرح در قرآن کریم، مسأله تعلیم اسماء به حضرت آدم(ع) است، که حقیقت این اسماء و فلسفه تعلیم آن ها به حضرت آدم(ع)، مباحث بسیاری را میان مفسران پدید آورده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تبیینی ـ تحلیلی به بررسی این مسأله از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته است. مراد از اسماء در این آیه آن است که آن چه خدا به حضرت آدم(ع) تعلیم نمود، نشانه و مظهری از وجود خداوند است که دارای سه ویژگی مه...

ابوالبراکات بغدادی (560 - 470 هق) یکی از منتقدین فلسفه ابن سینا محسوب می شود. او که در فلسفه و طب، سرآمد دوران است. دارای تلیفات متعددی است که مهمترین آنها کتاب ((المعتبر)) است. از نظر ابوالبرکات، هیولای اولی همان معنای جسمیت است و وجود مستقل ندارد. او مکان و خلا را جسمی می داند که دارای ابعاد سه گانه (طول، عرض، عمق) اند. او زمان را امری ما بعدالطبیعی دانسته و آن را به مقدار وجود تعریف می کند ک...

ارسطو اولین فیلسوفی بود که رهیافتی تجربی نسبت به مسأله ی نفس داشت و بحث از آن را در طبیعیات مطرح کرد. از این جهت اندیشه ی ارسطو بر فیلسوفان بعد از خود خصوصاً بر فیلسوفان مسلمان و مشخّصاً بر شخص ابن سینا بسیار تأثیر گذاشته است . اما ابن سینا تنها به پذیرش آراء ارسطو و شرح آن ها، مباحث جدیدی نیز در علم النّفس ارائه کرده است . ارسطو نفس را کمال او?ل برای جسم طبیعی دارای حیات بالقوه می دانست . بر ا...

نوشتار حاضر در صدد توصیف خودی و ایمان در الهیات اندیشمند معاصر، جان مک کواری و بررسی و نقد آن است. دیدگاه او در این عرصه، آمیزه ای از تحلیل هایدگریِ وجود انسان و ایمانِ مسیحی است. به اجمال به باور او، انسان مدرن عموماً با خودیِ غیراصیل یا آشفتگی وجودی روبه روست و ازآنجاکه هیچ چاره ای برای برون رفت از این وضعیت در درون شرایط انسانی در دست نیست، انسان باید به لطف الهی و خدا توسل کند. از این رهگذر، یک...

موضوع این پایان نامه نقد و بررسی اندیشه های فلسفی ناصرخسرو می باشد که در شش فصل تنظیم شده است. در فصل اول که تحت عنوان اسماعیلیه است در باره ظهور اسماعیلیه، انشعابات و فرق اسماعیلیه، عقاید و القاب اسماعیلیه به صورت خلاصه ذکر شده است. فصل دوم اختصاص دارد به بررسی زندگی ناصرخسرو، که زندگی او را به یمگان بدخشان و زندگی او در آنجا. |آثار ناصر خسرو نیز در این فصل ذکر شده است. در فصل سوم که عنوان ان ...

در این تحقیق به نقد و بررسی نظریه اعتبارات شیخ اشراق از دیدگاه صدرا پرداخته شده است . تقسیم مفاهیم و درک تمایز آنها از دیرباز مورد توجه متفکران بوده است . در فلسفه اسلامی سهروردی بیش از همه به این مسئله توجه کرد و برای پیشگیری از خلط اعتبار و حقیقت ، صفات را به دو دسته تفکیک کرد: 1- صفات عینی ( معقولات اولی ) صفاتی هستندکه مستقیم از خارج گرفتــه شــده و از آن حکـایت می کنند ، مثل : سیاهی . 2- ص...

در نظریه کانت مکان و زمان شرط و ممهد نسبت اشیا با یکدیگر (Verhaltnis) در مکان (و زمان) است، اما همچنین مکان (و زمان) با ما نسبت و رابطه‌ای (Beziehung) دارد که غیر از نسبت و رابطه اول است. ما در این تحقیق بیان خواهیم کرد که چنانچه نسبت اشیاء با یکدیگر در مکان، نسبت و رابطه‌ای صرفاً مکانی باشد، کانت باید به اصالت مکان پیش از نسبت مکان با ما و نیز اصالت مفهوم مکان پیش از مفهوم زمان اقرار نماید. این...

مطابق قول مشهور تا عصر ابن­عربی، عمل، عرض است و فناپذیر. این تحقیق به طور مشخص به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا ابن­عربی این رأی را پذیرفته، یا سخنی تازه به میان آورده است. بدین منظور در روی­آوردی مستقیم، به فحص و بحث از تعابیری پرداخته می­شود که وی مشخصاً در آنها به ماهیت عمل اشاره کرده­است. در این تحقیق روشن می‌شود که اگرچه ابن­عربی در توصیف متافیزیکی عمل، ادبیات فلسفی-کلامی زمانه خویش را ...

حکمت اشراق، یکی از مکاتب فلسفی در جهان اسلام است که توسط شهاب الدین سهروردی ارائه شده است. آرا و اندیشه های فلسفی سهروردی را می توان در دو بخش حکمت بحثی و حکمت نوری مورد ملاحظه قرار داد. در حکمت بحثی، برخلاف مشائیان به اعتباری بودن وجود و سایر مفاهیم فلسفی چون وحدت، امکان، جوهریت، عرضیت و ... قائل است. بر این پایه، ماهیت و هویت را اصیل و متعلق جعل می داند و تشکیک و تشخص را نیز، به ماهیت بر می گ...