چکیده: این پژوهش که با موضوع وجود ذهنی بر مدار سنجش نظرگاه های سه فیلسوف (ابن سینا، فخررازی و ملاصدرا) جهت یافته است، بر آن است تا از رهگذر این مقایسه، زوایای مسأله وجود ذهنی را در حد امکان پوشش و عیاری مطمئن جهت راستی آزمایی مشکل شناخت برای مخاطب خود به ارمغان آورد. از این روی و با همین دغدغه، رویکرد هر یک از این سه فیلسوف را در چهار مقام ماهیت، ادله، اشکال ها و ارزش شناخت واکاوی و سعی بلیغ د...

اندیشۀ نظارت بر مطابقت قوانین عادی با قانون اساسی، برگرفته از ضرورت هایی است که ریشه در دو اصل مهم «وجود سلسله مراتب میان هنجارهای حقوقی»و «برتری قانون اساسی بر سایر قوانین و مقررات» دارند. قانون اساسی به عنوان قانون برتر از لحاظ جایگاه حقوقی در رأس هرم هنجارهای حقوقی قرار دارد و از همین رو نیازمند سازماندهی و انتظام خاصی است که به مثابه ضمانت اجرایی برای تحقق مفاد اصلی این سند قانونی عمل می کن...

تفسیر هایدگر از افلاطون مربوط به دورة دوم اندیشة وی موسوم به چرخش است. او در کتاب آموزة افلاطون در باب حقیقت به تفسیر تمثیل غار افلاطون می پردازد. هایدگر در این کتاب از طریق واسازی سنت مابعدالطبیعی در افلاطون به ارائه نظر خود می پردازد. پیش از آن در هستی و زمان نیز به مسئله حقیقت پرداخته بود. در آن جا حقیقت به معنای مطابقت و حقیقت به معنای آشکارگی را دو معنا از حقیقت در طول هم می دانست که اولی ...

برحسب خوانش رورتی از سنت فلسفه تحلیلی، زبان به مثابه یک واسطه/ رسانه برای انعکاس واقعیات بیرونی عمل می کند و همین مستلزم قبول یک واقعیت پیشینی و مستقل از ماست. اما رورتی معتقد است که زبان آینه ای برای بازنمود حقایق فرازبانی نیست؛ بلکه ابزاری برای تحقق بخشیدن به اهداف انسان ها و سازگاری با زیست بوم است و همین ویژگی باعث تنوع آن ابزارها می شود. او مدعی است ما هستیم که با خلق واژگان جدید همواره به...

عموماً گمان می شود که مسلک اصالی ملاصدرا در مسئلة مطابقت همان تمسک بر مبناگرایی غالب و تطابق ماهوی بوده است. این در حالی است که مبانی فلسفة صدرایی در باب انتزاعی بودن ماهیت، به صورت جدی نظریة تطابق ماهوی را به چالش می کشد. بر این اساس در حکمت متعالیه مسئلة علم و کیفیت تحصیل اقسام آن برای نفس به شیوه ای متفاوت مطرح می شود. وی معتقد است، دستکاری نفس ناشی از ابهام و واضح نبودن ادراکات است که به علت...

فارابی حق را به سه معنا مورد استفاده قرار داده و ابن سینا نیز به تبع او همین معانی را برای حق در نظر گرفته است. دو معنای وجودی و یک معنای معرفت شناسانه. حق به معنای وجود مطلق (دائم) و وجود بالفعل و حق به معنای صدق. قول یا اعتقاد (حکم) را هنگامی که مطابق واقع است صادق و هنگامی که واقع مطابَق با آن است حق می نامند. فلاسفه مسلمان بالاتّفاق مطابقت را به عنوان ملاک صدق در نظر گرفته اند. ضمناً ابن سینا ...