پدر، مرجع و مؤلف و حافظ و ناظرقانون، و به‌عبارتی، نمایندۀ نظم اجتماعی است. نام پدر، گره‌‌گاهی است که به فرایندهویت‌‌یابی سوژه در زنجیرۀ بی‌‌پایان نظم نمادین، پایان می‌‌دهد. کارکرد استعارۀپدری، قرار دادن قانون پدر به‌جای میل مادر است. هرگونه اختلال در فرایند همذات‌‌پنداریبا نام پدر، موجب بدگمانی و سوء‌‌ظن شدید به نظم اجتماعی می‌‌شود. لاکان توهمات وهذیان‌‌های بدگمانی و ترس و اضطراب پارانوئید را د...

تخیل در ساختار منحصربه‌فرد خود تا مرزهایی پیش می‌رود که یک هنرمند را به ابعاد مختلف جهان می‌کشاند.ژیلبر دوران تخیل را با نمادپردازی و اسطوره توصیف کرده و آن را به منظومه‌های روزانه و شبانه تقسیم کرده است .او تمام تصاویر ذهنی بشر را در ترس از گذر زمان منحصر دانسته و معتقد است که تصاویر نمادین در ذهن هنرمند حاصل ترکیب محرکه ها، کهن الگوها و نمادها هستند. محرکه ها همان نیروهایی هستند که با یافتن ن...

نماد پردازی به عنوان یکی از جلوه‌های ادبی شعر شاعران سرکش و عصیان‌گر عرب نظیر امل دُنقل جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است. او یکی از شاعران برجسته‌ی مصر در دوره‌ی معاصر است که از این شیوه برای بیان اعتراض و انتقاد خود استفاده می‌کند. وی به اندازه­ای زبان نمادین را متناسب با موقعیت به کار می‌برد که شعرهای او، علاوه بر تفسیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی، نوعی پیش­بینی اوضاع جامعه نیز است. تنوع...

شمایل¬گونگی به عنوان مفهومی بنیادین در زبان¬شناسی شناختی، به وجود انگیختگی میان صورت و معنای ساخت¬های زبانی اشاره دارد و بیانگر هر گونه تطابق، قیاس و یا شباهت میان صورت یک نشانه و مصداق آن می باشد. در رویکرد شناختی زبان بخشی از نظام شناختی در نظر گرفته می¬شود که سازمان مفهومی ذهن را باز می¬تاباند و نشانگر جهان در ذهن گوینده است. بر اساس این نگرش، تجربه جهان خارج و شناخت در ساختار زبان منعکس می¬...

مکتب های ادبی اروپا دارای جنبه های گوناگونی است و جای آن دارد که برخی از این جنبه ها بیشتر کاویده شود. یکی از این جنبه ها دسته بندی مکتب ها بر پایۀ واقعیت و لذت ادبی است. واقعیت آن چیزی نیست که در جهان بیرونی و خودآگاهی ماست، بلکه در جهان ناخودآگاه و گاهی در لذت ها که در نهاد ما نهفته است، حضور دارد. بهترین واقعیت ها را می-توان در آثار سوررئالیستی و مدرنیستی سراغ گرفت، درحالی که آثار رئالیستی م...

کعبه، مقدّس ترین معبد الهی،  نماد همیشگی اسلام، کانون گسترش کره خاکی و اولین نقطه مسکونی زمین است. این کانون قدسی، عمری به درازای حیات این جهان دارد و همچون نگینی فروزان بر تارکِ هستی درخشیده و چراغ راه و مایه هدایت بشر می باشد. عرش خدا در زمین، محور و مدار توحید، جاذبیت خارق العادّه، مصونیت اعجاب آمیز، پناهگاه امن بشر، هدایت عالمیان، پرچم و بیرق اسلام، قوام دین، استواری مردم، برابری و مساوات، اتح...

در متون بازمانده اهل حق، به ویژه در نامه سرانجام، نوعی زبان رمزی و نمادین به کار گرفته شده است. در این متون عناصری نظیر رنگ ها، اشیاء، مظاهر طبیعی و سایر مفاهیم کارکردی نمادین یافته اند. بررسی، رمزگشایی و ارزیابی این نمادها پاره ای از زوایای پنهان این فرقه را درخصوص جهان بینی، باورها و آیین هایشان روشن می کند. یافته های بررسی نشان می دهد نمادها ونشانه های به کار رفته در این فرقه نیز جهت ارتباط ...

در این پژوهش شعر این دو شاعر در مبحث ادبیات اعتراض مورد تجزیه و تحلیل و شباهت­ها و تفاوت­های مفهومی و کلامی آنان مورد بررسی تطبیقی قرار می‌گیرد. موضوعاتی که به صورت تمثیلی در شعر سید حسن حسینی شامل مسائل اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی می­شود. از قبیل فراموشی آرمان­های انقلاب، کم­رنگ شدن ارزش­های انسانی و معنوی و اعتراض به خود از نمونه­های موضوعات نمادین اعتراضی وی هستند. شیوۀ بیان اعتراض در اشعار حسی...

یک دسته از مواد فرهنگی دورۀ ساسانی که اطلاعات فراوانی در اختیار ما قرارمی‌دهند،  مهرها و گل­مهرها هستند. در موزۀ مقدم دانشگاه تهران تعدادی مهر و گل­­مهر مربوط به دوره­های مختلف وجود دارد که به طور شایسته­ای معرفی نشده‌اند. در این مقاله مهرهای دورۀ ساسانی این موزه با نقوش نمادین حیوانی معرفی می­شود. پس از تهیۀ اثر مهرها و عکس­برداری، مهرها با مجموعه­های مهم موزه­ای و خصوصی جهان و نیز مجموعة گل­م...

منسوجات بافته شده در دوران ساسانیان (225-630م.)-که آخرین مرحلة هنر کهن شرقی است- به لحاظ زیبایی بصری، نقوش نمادین و تزیینی، کاربرد رنگ و فن بافت، از شاخصه های هنر ایران زمین به شمار می روند. آوازة این منسوجات در جهان کهن، بسیاری از تمدن ها از جمله تمدن های مجاور مانند بیزانس را به سمت وام گرفتن از نقوش این پارچه ها سوق داده بود. در این مقاله سعی شده تا پس از ترسیم پیش زمینه های تاریخی، سیاسی و ...