وقوع انقلاب اسلامی ایران به نظر بیشتر کارشناسان مسائل خاورمیانه بار دیگر آتش زیرخاکستر جنبش های سیاسی اجتماعی اسلامی را در جهان برافروخت، به گونه ای که جهان در بیشتر این کشورهای اسلامی در دهه 1980 و1990 بارها شاهد خیزش حرکت های اسلامی بوده است. از طرفی انقلاب اسلامی ایران، پدیده مهم قرن بیستم، دارای پیامدهای زیادی درسطح داخلی، منطقه ای و بین المللی بوده که از جمله آنها می توان تاثیرگذاری بر جنب...

منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در یکی دو سال گذشته عرصه تحولات سیاسی و اجتماعی قابل‌توجهی شده‌است که پایه‌های ساختار سیاسی و فضای فرهنگی، آنها را به شدت دگرگون‌کرده‌است. عنوان بیداری اسلامی کلیدواژه مناسبی برای این دگرگونی بوده‌است. در همین راستا مفروضه نگارندگان مقاله آن است که از منظر گفتمان انقلاب اسلامی سال 1357 شمسی، زمینه‌های فکری جنبش بیداری اسلامی در پیوندهای معنایی با انقلاب اسلامی ایرا...

پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران و ایجاد جنبش مقاومت حزب الله با الگوگیری از اندیشه ها و ایدئولوژی انقلاب اسلامی در لبنان، روابط جمهوری اسلامی ایران و این کشور گسترده تر از گذشته شد. موقعیت ژئوپلتیک، نزدیکی جغرافیایی به سرزمین های اشغالی، حضور در خط مقدم مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی و وجود قرابت های فرهنگی به ویژه حضور شیعیان موجب شد که لبنان از جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ای...

نقش آفرینی منطقه­ای جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا (فرصت­ها و تهدیدات) فاضل شجاعیان[1]- دکتر نوذر شفیعی- دکتر اسماعیل شفیعی جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری آزاد و مستقل و به دلیل موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک همواره در تحولات منطقه­ای و بین­المللی تاثیرگذار بوده است. صدور تفکر مقاومت و مبارزه با استعمار، امپریالیسم، استبداد و خودکامگی و پیشرفت­های علمی و  تکنولوژیک، و نیز نهضت مشروطه، ملی...

هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا وقوع انقلاب اسلامی و مطالعه آن به وسیله صاحب نظران انقلاب، دگرگونی قابل توجهی در نظریه های مربوط به فرایندجنبش انقلابی ایجاد کرده است یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش، که در حوزه جامعهشناسی علم است، از نظریه مرتون و به ویژه توماس کوهن درباره تغییر و تحول دانشعلمی بهره گرفته شده و این فرضیه مطرح شده است که وقوع انقلاب اسلامی ایران و مطالعه آن منجر به کشف ن...

در پی تحولات داخلی در جهان اسلام ، مسلمانان از یک طرف گرفتار فقر و فلاکت ،جهل و جمود و استبداد و ظلم و فساد و تباهی ، در نهایت عجز و در ماندگی دست و پا می زدند و از طرف دیگر در چنان وضعیت داخلی آنها در معرض هجوم غرب و ورود تمدن جدید غربی قرار گرفتند ، نتیجه این شکست و حقارت و راه حل برون رفت از آن ظهور و رشد جنبش های اسلامی برای غلبه بر این بحران ها بود یکی از مهم ترین این جنبش ها ،اخوان المسلم...

جمهوری اسلامی ایران و اخوان‌المسلمین سه سطح از روابط در قالب جنبش- جنبش، دولت- جنبش و دولت- دولت را پشت سر گذاشته‌اند. با اینکه تصور می‌شد اخوان‌المسلمین بعد از به قدرت رسیدن، روابط خوبی با جمهوری اسلامی برقرار کند، اما در پرونده‌های منطقه‌ای در مقابل سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بسیاری از مجامع سیاسی و آکادمیک ایران با تاکید بر این مرحله و با استناد به تحولات ...

جنبش های اسلامی در دوران اخیر به ویژه پس از سپتامبر 2001، با به خطر افتادن موقعیت غرب در جهان اسلام و نیز لرزان شدن حکومت های وابسته به آن، فرصت های بسیار خوبی برای به دست گرفتن قدرت سیاسی و حتی متحول نمودن اوضاع منطقه به دست آوردند. از تحولات افغانستان و فلسطین گرفته تا رویدادهای بیداری اسلامی در مصر، تونس، و …، همه فرصت هایی از این دست بود که پیش روی جنبش های اسلامی گشوده شدند. اما با این وصف...

پژوهش حاضر در پاسخ به این سوال اصلی تدوین شده است: سلفی گری نوین اخوان المسلمین سوریه چه تاثیراتی بر آینده حکومت این کشور خواهد داشت؟فرضیه ای که به عنوان پاسخ احتمالی به سوال فوق مطرح شده عبارت است از: استیلای سلفی گری نوین در سوریه بر کارآمدی حکومت، بقاء سوریه در محور مقاومت، سیاست های منطقه ای و بین المللی و مقبولیت و جایگاه این کشور در جامعه عربی و بین المللی تاثیر منفی خواهد گذاشت.در این پژ...

جهانی­شدن واجد ابعاد و نیز تأثیرات متفاوت و گوناگونی است و نظرات گوناگونی درباره آن بیان شده است. شناخت و درک چگونگی عملکرد جهانی شدن، با روند درحال بسط خود، در فرآیند تأثیرگذاری پدیدارهایی چون انقلاب ایران از یکسو و تأثیرپذیری جنبش­هایی همچون جنبش سیاسی مصر از سوی دیگر، مستلزم شناخت مؤلفه­های جهانی شدن در بعد سیاسی، فرهنگی و ارتباطات است. از سوی دیگر در رابطه با پدیدة جنبش سیاسی نوین مصر، نبای...