مقاله «شهرهای مدرن، پست مدرن، الکترونیک و دیدگاه انتقادی جغرافیدان» سعی دارد به چالش ‌های خاص شهرهای مدرن، پست مدرن و الکترونیک از دیدگاه فضاهایی که ایجاد می ‌کند، بپردازد و به این نتیجه برسد که فضای مجازی شهر الکترونیک به مدد فضای واقعی شهر آمده و برای آن برنامه‌ ریزی می کند و ابعاد آن را در مقیاس و اندازه و نیاز به تمرکز و تنوع، کاهش می ‌دهد. فضای واقعی و مجازی را نگرش خاص مردم در هر فضای جغر...

یکی از الزامات اساسی برای توسعه مردم و مکان­های جغرافیایی طرح نظریه­های برنامه­ریزی فضایی زمینه­محور و نقد عناصر تشکیل­دهنده این نظریه­ها است. براساس این چشم­انداز اولیه، رویکرد پویش ساختاری-کارکردی نخستین گام یعنی صورت­بندی یک رویکرد بدیل را در برنامه­ریزی فضایی و در ارتباط با محتوای جغرافیای اجتماعی ایران برداشته است. نوشتار حاضر در پی آن است تا با روش تحلیلی، بر نحوه صورت­بندی دو مفهوم کلیدی...

در بیست سال گذشته، تحولات شگرفی در دو حوزه ارزیابی عملکرد و مدیریت عملکرد به وقوع پیوسته است. قهستان ایالتی در شرق ایران بود که تاریخ و جغرافیای آن با خراسان عجین شده است. ایالت قهستان گرچه در ساختار سیاسی و اداری بخشی از خراسان بزرگ بوده است، اما در منابع متعدد جغرافیایی، تاریخی و ادبی از آن تحت نام واحد جغرافیایی مستقل و متمایزی یادشده است.  نام این ایالت معرب کُهستان و مخفف کوهستان است و شامل...

جغرافیای انتخابات یکی از جستارهای نسبتاً دیرپای دانش جغرافیای سیاسی است که به واکاوی تعامل فضا، مکان، فرایندهای انتخاباتی، تنوع تصمیمات و نتایج  آراء رأی‏دهندگان نواحی مختلف، اثرگذاری تفاوت‏های فضایی در رفتار سیاسی و شکل‏گیری حوزه‏های انتخاباتی می‏پردازد.پیش‏نیاز انتخابات و تعیین نمایندگان مردم، تقسیم سرزمین به حوزه‏های انتخاباتی با مرزهای مشخص و متناسب با ویژگی‏های جغرافیایی، پذیرش عمومی و قوان...

این مقاله در ابتدا "خدمات پیشرفته‌ی پشتیبان تولید" (APS)را تعریف می‌کند و به نظریه‌های پیرامون کارکرد و رفتار فضایی APS می‌پردازد. سپس جغرافیای شرکتی APS تهران را در مناطق 22 گانه‌ی شهرداری، با هدف تبیین جایگاه فراملی کلانشهر در شبکه‌ی شهری جهانی، تحلیل می‌کند. از حدود دو هزار شرکت ارائه دهنده‌ی این خدمات، دویست نمونه را مورد پرسشگری و مصاحبه قرار می‌دهد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که: 1- ...

در جغرافیای عرفانی با سه نوع اصطلاح جغرافیایی روبرو هستیم. یکسری مقولاتی که در جغرافیای طبیعی ما بإزای خارجی دارند مثل جهات چهارگانه، نام شهرها، اقالیم و ممالک که البته در جغرافیای عرفانی تأویل‌پذیرند و نقش نمادین و رمزگونه به خود گرفته‌اند. دستۀ دوم مقولاتی جغرافیایی که منشأ قرآنی دارند همانند قاف، عرش، کعبه، طور و مجمع البحرین که آن­ها نیز بر مشرب عرفا تفسیر و تأویل می‌شوند. دستۀ سوم که فقط د...

ایجاد یک رابطه متعادل، مطلوب و هدفمند در جهت رسیدن به توسعه همه جانبه در مناطق از اهداف برنامه ریزی فضایی می باشد. آر.پی.میسرا در یک تعریف برنامه ریزی فضایی را عبارت از "استنتاج یک استراتژی فضایی سلسله مراتب عملکردی به منظور مکان دهی به چیزها و مردم به نحوی که بتوان آنها را برای دسترسی یافتن به اهدافی خاص مورد استفاده قرار داده و یا به عبارت خیلی کارا از آنها استفاده کرد" می داند. با نگاهی به ت...

بعد از طرح آمایش سرزمین و طرحهای منطقه ای‘ طرحهای ناحیه ای و یا به تعاریفی طرح جامع شهرستان مطرح می گردد. این طرحها به استناد ‹‹آیین نامه مربوط به استفاده از اراضی‘ احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها›› مصوب 22 اردیبهشت 1355 و الحاقی 5/11/73 تهیه می شوند. ساماندهی به نظام فعالیت انسان در فضای خرد (شهرستان) بمنظور استفاده بهینه از زمین یا بعبارتی دیگر‘ ساماندهی فضایی نظام...

مرز به عنوان پدیده ای پویا، یکی از موضوعات بنیادی مطالعات جغرافیای سیاسی به شمار می رود. در گذشته، بیشتر مطالعات مرزی، تقریباً به طور انحصاری بر حکومت ها متمرکز بودند، اما امروزه مرز، خطی قلمداد می شود که مقیاس های فضایی و اجتماعی متنوع را از یکدیگر جدا می کند. درواقع، بیشتر پژوهش های کنونی در جغرافیای انتقادی، بازتاب دهنده گرایش مجدد به وجود مرز است. در این مطالعات، مرزها به عنوان سازه های اجتم...

جغرافیای انتخابات رشته‌ای از جغرافیای سیاسی است که سابقه شکل گیری آن در کشورهای اروپایی به اواسط 1910 میلادی بر می‌گردد، بعدها این رشته در دهه 1960 میلادی همراه با انقلاب کمی در ایالات متحده نیز رشد و نمو گسترده‌ای داشت. جغرافیای انتخابات تحلیل فضایی انتخابات را قبل و بعد از انتخابات مد نظر قرار می‌دهد؛ به عبارتی رفتار کنشگران انتخابات را با دیدگاه فضایی تحلیل می‌کند. یکی از حوزه‌های پژوهش در ج...