بیش از هزار سال است که سمرقند و بخارا قوة مرکزیت‌بخش مدنیت تاجیکان را تشکیل داده‌اند. در طول قرن‌ها، این دو شهر خصوصاً بخارا، مرکز سیاسی، اقتصادی و مدنی تاجیکان بوده است.  نمایان‌ترین فرزندان خلق، نویسندگان، عالمان، طبیبان، هنرمندان و پیشه‌وران زبردست، از هر گوشه و کنار آسیای میانه و اطراف آن در اینجا تجمع می‌کردند و مدنیت تاجیکان را رونق می‌دادند. این است که زبان ادبی فارسی تاجیکی در قرن‌های نه...

یهودیان ازجملۀ اقوامی هستند که در قلمروی امارت بخارا سکونت اختیار کرده و در گسترش روابط تجاری در آسیای مرکزی نقش عمده داشته‌اند. این قوم به‌دلیل سکونت در قلمروی امارت بخارا به «یهودیان بخاری» مشهور شده‌اند. در پیشرفت مناسبت‌های تجاری در امارت بخارا سهم هندوها نیز درخور توجه است. آن‌ها در شهرهای گوناگون آسیای مرکزی، خصوصاً امارت بخارا، نفوذ زیادی داشتند. در این مقاله نگارنده با بررسی سابقۀ سکونت ...

بیش از هزار سال است که سمرقند و بخارا قوه مرکزیت بخش مدنیت تاجیکان را تشکیل داده اند. در طول قرن ها، این دو شهر خصوصاً بخارا، مرکز سیاسی، اقتصادی و مدنی تاجیکان بوده است.  نمایان ترین فرزندان خلق، نویسندگان، عالمان، طبیبان، هنرمندان و پیشه وران زبردست، از هر گوشه و کنار آسیای میانه و اطراف آن در اینجا تجمع می کردند و مدنیت تاجیکان را رونق می دادند. این است که زبان ادبی فارسی تاجیکی در قرن های نه...

شهرهای مختلف سرزمین ایران با توجه به بستر و شرایط جغرافیایی و طبیعی‌شان از منابع آبی موجود به شیوه‌هایی متفاوت بهره برده‌اند. در این‌میان یکی از پیشرفته‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین سیستم‌های آبرسانی، شبکه آبی شهر بخارا است که امروز همچنان بقایای کالبدی اجزای‌ آن یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های شکل‌دهنده به منظر هسته تاریخی این شهر به شمار می‌رود. این نوشتار تلاش می‌کند با واسازی ساختار شهر و سیستم آبی، ج...

بررسی شخصیت و زندگی خاتون بخارا، اولین و آخرین زنی که بر منصب بخاراخداتی نشست و هم­زمان درگیر رقبای داخلی و حملات پی در پی فاتحان عرب بود، اطلاعاتی ارزشمند درباره حیات سیاسی و اجتماعی بخارا به دست می­دهد. داستان روابط عاطفی خاتون با سعید بن عثمان، فرمانده عرب که در شعری برجای مانده، به رغم ابهاماتش دارای ارزش ادبی و تاریخی فراوان است. در این نوشتار ضمن گزارش تلاش­ های محققان معاصر در خوانش این ...

انقلاب بخارا قهرمانانی داشت؛ اما هدف این قهرمانان نه اجرای برنامه های انقلابی، بلکه برعکس پیشگیری از عملی شدن برخی از ماده های مرام نامۀ انقلابیون بود. این هدف قهرمانان انقلاب بخارا را برآن داشت تا با پیشوایان آن انقلاب و استعمار بلشویکات روسیه به مبارزه برخیزند. تلاش درمقابل اشغال گران روسیۀ شوروی و پیشوایان انقلاب بخارا دقیقاً مثل شنا کردن مخالف جریان نیرومند آب بود. باوجود این، کسانی پیدا شدن...

احمد دانش در تاریخ ادبیات و افکار اجتماعی و سیاسی بخارای قرن نوزدهم میلادی یکی از افراد برجسته و نامدار به شمار می رود. اندیشه های پیش گامانۀ آثار ادبی و فلسفی احمد دانش در بیداری فکری و ملی بسیاری از روشن فکران آن دوره نقشی بارز داشته است. در این مقاله پس از بیان شرح حال مختصر این متفکر اصلاح گرا، نقش او در بیداری فکری مردم بخارا بررسی شده است. دانش در سال ۱۸۲۶م در بخارا دیده به جهان گشود. پس ...

یهودیان ازجملۀ اقوامی هستند که در قلمروی امارت بخارا سکونت اختیار کرده و در گسترش روابط تجاری در آسیای مرکزی نقش عمده داشته اند. این قوم به دلیل سکونت در قلمروی امارت بخارا به «یهودیان بخاری» مشهور شده اند. در پیشرفت مناسبت های تجاری در امارت بخارا سهم هندوها نیز درخور توجه است. آن ها در شهرهای گوناگون آسیای مرکزی، خصوصاً امارت بخارا، نفوذ زیادی داشتند. در این مقاله نگارنده با بررسی سابقۀ سکونت ...

چکیده: کتاب مهمان نامه ی بخارا اثر روزبهان خنجی اصفهانی رویدادهای یک سال وچهار ماه از سلطنت محمّدخان شیبانی رادر 54 مبحث دربردارد.فضل الله روزبهان خنجی اصفهانی،متولّد بین سال های (860-850ه ق.)ومتوفّی به سال (928ه ق.)یکی از مشهورترین دانشمندان ومولّفان قرن نهم ودهم هجری است وآثار متعددی به زبان های فارسی وعربی تألیف کرده که از مهمّ ترین آن ها می توان به کتاب تاریخ عالم آرای امینی وسلوک الملوک ومهمان...

رساله حاضر "علل و عوامل اضمحلال امیرنشین بخارا"را در بین سالهای 1868 الی 1920 مورد بررسی قرار خواهد داد ولی با عنایت به ارتباط بسیار نزدیک خانات سه گانه با یکدیگر، از اشاره هر چند مختصر به خان نشین های خوقند و خیوه و نیز ارتباط آندو با روسیه گریزی نبوده است . با این توضیح است که سازماندهی پژوهش فعلی مورد اشاره قرار می گیرد. جهت آزمودن فرضیه های رقیب این رساله نیازمند سه فصل خواهیم بود. فصل اول ...