موضوع رساله حاضر ، بررسی اجتماعی دو رمان از ادبیات فارسی و عرب است. کافه پیانو فرهاد جعفری و گدا اثر نجیب محفوظ. نگارنده قبل از بررسی و نقد دو رمان ، مقدمه نسبتا مفصلی درباره تاریخچه و بزرگان جامعه شناسی ادبیات آورده است و سپس به بررسی مسائل اجتماعی ایران و مصر و هم چنین مسائلی که نویسندگان کتاب ها با آن ها درگیر بوده اند پرداخته است و در پایان ، دو کتاب بررسی شده اند.

ادبیات معاصر فرانسه شاهد حضور چشمگیر آثاری است که بی پرده از «منِ» نویسنده سخن می گوید. حلقۀ سه گانۀ نویسنده، راوی و شخصیت در هم آمیخته و جریانی از ادبیاتی خلق کرده که در سیطرۀ اول شخص است. بسیاری از منتقدان بدین باورند که این امر نشانی از سلطۀ فردگرایی در جامعۀ امروز فرانسه است. گروهی دیگر از تحلیلگران اجتماعی با ردّ دیدگاه فردگرایانه نسبت به دورۀ معاصر، جامعۀ امروز فرانسه را بسیار جمع گرا می دا...

هر اثر ادبی فارغ از نوع و قالب آن در یک محیط اجتماعی خلق می شود پیوند بین ساختار جامعه و اثر ادبی مقوله‏ی‏ «جامعه‏شناسی ادبیات»را مطرح می سازد. در این پژوهش به جامعه شناسی دو منظومه لیلی و مجنون و خسرو وشیرین از پنج گنج نظامی پرداخته شده است. بدین منظور در ابتدا مبانی تئوریک لازم برای بحث در دو حوزه ی جامعه شناسی ادبیات و رویکرد های نقد ادبی تبیین و تشریح شده است. در ادامه مهم ترین درون مایه ها...

آثار ادبی هر قومی در حقیقت جلوه گاه مسایل اجتماعی آن قوم به شمار می رود و مهمترین نقش را در انتقال فرهنگ و دگرگونی آن دارد. تأثیر و تأثر ادبیات و جامعه از یکدیگر امری اجتناب ناپذیر است. از این رو شناخت قوانین و نهادهای اجتماعی، آداب و رسوم در حوزه ادبیات اهمّیّت فراوانی دارد. یکی از گسترده ترین بخش های ادبیات هر ملّتی ادبیات مربوط به کودکان و نوجوانان است که نقش مهمی در آماده سازی آن ها برای ورود ...

چکیده نقد جامعه شناختی ادبیات یکی از روش های نسبتا جدید در مطالعات جامعه شناسی و ادبی است. این نوع نقد به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات اجتماعی که اثر مولود آن است می پردازد.آنچه در این نوع نقد جامعه شناختی ادبیات از اهمیت برخوردار است ،انعکاس تصویر جامعه در جهان تخیلی و هنری اثر ادبی است .در نقد جامعه شناختی ،نوع ادبی رمان به خاطر ویژگی هایی مثل طولانی بودن ،تخ...

مفهوم مهاجرت به عنوان پدیده ای سیاسی ، اجتماعی در پدیدار های فرهنگی مهاجرانی نمود می یابد که بنا بر دلایلی به اجبار یا به اختیار ترک وطن گفته اند. بازتاب شرایط حاشیه ای و گسیختگی جغرافیایی و تداخل فرهنگی در جامعه میزبان در رمان های ادبیات مهاجرت به عنوان گونه ای ادبی با صدایی حاشیه ای و معترض به وضعیت موجود کشور و متن واقعیت های مسلط بازنمون انتقادی اوضاع سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی کشور خواهد بود...

جامعه شناسی ادبیّات، جوان ترین شاخه از شاخه های جامعه شناسی عمومی است و در سطح جهانی، تلاشهای گسترده ای دربارة جامعه شناسی ادبیّات و شاخه های گوناگون آن، از قبیل جامعه شناسی ادبی، جامعه شناسی ذوق ادبی، جامعه شناسی رُمان، جامعه شناسی آفرینش ادبی، جامعه شناسی کتاب و جامعه شناسی خواندن صورت گرفته است؛ با وجود این، سطح کنونی پیشرفت جامعه شناسی ادبیات در ایران، مانند بسیاری از دیگر رشته ها، و شاید بیش ...

چکیدهپژوهش حاضر با هدفِ یافتن ژرف ساخت های تمرکززدایانه به سراغ افسانه های عامیانه ی ایرانی رفته است تا با کنکاش در آن ها این ظرفیت های نهفته را آشکارسازد. بنابر یافته های پیاژه، تمرکززدایی- تمرکزگرایی اصلی ترین ژرف ساخت ذهنی کودک است که بنابر پیشنهاد خسرونژاد در قالب شگردهایی ویژه در ادبیات کودک نمودمی یابد. ضرورت این پژوهش، در ادامه ی نظریه ی معصومیت و تجربه، تسهیل روند استقلال بخشیدن به ماهیت...

ادبیات عامیانۀ ایران، علاوه بر ابعاد ادبی و هنری، منبعی عظیم و سرشار از اطلاعات دست اول مردم شناختی است و خوانندگان و پژوهشگران را با جنبه های گوناگون زندگی زمانۀ خلق اثر، چون باورها، خرافات، ارز ش ها و ضد ارزش ها، طبقات گوناگون جامعه، مشاغل، نظام اداری و اجتماعی، اصول اخلاقی، و... آشنا می کند. اسکندرنامه های منثور نیز از این دسته آثارند. در ایران اسکندرنامه های فراوانی به نثر و نظم، از اواخر س...

جامعه شناسی ادبیات از سویی با علم جامعه شناسی و از سوی دیگر با ادبیات در ارتباط است. تمرکز اصلی این شیوه بر ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با جامعه است، که تأثیرات متقابل ادبیات و جامعه و چگونگی انعکاس مسائل اجتماعی از طریق دیدگاه فکری، اعتقادی و اجتماعی نویسنده را در اثر ادبی مورد بررسی قرار می دهد. این گفتار رمان «اوراق عصام عبدالعاطی» برگرفته از مجموعه ی داستان «نیران صدیقة» نوشته ی عل...