شعر آیینی فارسی در مسیر طولانی خود، شاعران توانایی را به خود دیده است. یکی از آنان حسن کاشی، از شاعران شیعۀ قرن هفتم و هشتم هجری است. وی به غیر از مدح و منقبت خاندان رسول اکرم (ص)، بویژه امیر مؤمنان، حضرت علی(ع) شعری نسروده؛ از این رو، وی را شاعر امیرالمؤمنین می نامیم. اشعار وی از منظر محتوا و مضامین، ترکیبات زبانی و سهولت بیان، دارای اهمیّت ویژه ای است. با توجّه به غلبۀ شاعران اهل تسنّن در قرن هف...

تظاهر و چاپلوسی از جمله رذیلت های اخلاقی است که در فرهنگ ایرانی و دین اسلام مورد مذمّت قرار گرفته است و به عنوان منشاء بسیاری رذایل اخلاقی و انحرافی شناخته می شود. با این وجود، در دوره هایی از تاریخ ایران و به سبب شرایط ویژه ی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که در جامعه وجود داشت، زمینه ی گسترش این رذایل اخلاقی فراهم می شد. سده های هفتم و هشتم ه ق یعنی دوران پرالتهاب تهاجم مغول و ناپایداری های پس از آن،...

دولت حمدانی( 292 - 394 ه.ق ) در زمره ی دولتهای شیعی صاحب نامی است که مقتدرانه بر بخش مهمی از سرزمین های اسلامی در سرحدات و ثغر شام حکم راند . غزوات و جهادهای مکرر آنان با بیزانسیان صلیبی موجبات شهرتشان در تاریخ شده است. تحرکات نظامی و مناسبات سیاسی دولت حمدانیان از چشم تیزبین مورخان بدور نمانده است و بسیاری از مورخان به ثبت این تحرکات نظامی اقدام نموده اند. از این رو خواست این پژوهش یافتن پاسخ ...

به علت آمیخته شدن اخبار سره و ناسره در بیان واقعه عظیم عاشورا، اظهارنظر در این خصوص سخت دشوار گشته و لذا تحقیق در مورد آن را ضروری می سازد؛ با توجه به آنکه در طول تاریخ آثار متعددی درباره آن نوشته شده، تعدادی از آن ها از بین رفته و تعدادی هم که موجود هستند بر اثر عوامل متعددی دچار آسیب گردیده اند. در این رساله سعی شده است با مطالعه روشمند پیرامون اخبار و روایات تاریخی حادثه عاشورا ، ضمن شناخت، ...

سیمرغ در اساطیر و فرهنگ ایران پیشینه ای گسترده دارد. تا قبل از ظهور اسلام و در اکثر تصاویر به جای مانده از دورهء ساسانیان هیچ گونه تاکیدی بر بال این پرندهء افسانه ای دیده نمی شود و دم آن نیز به صورت یک تکه و بلند است؛ لکن از قرن 7 هجری با تاثیر ازهنرشرق دور(چین)، نقش سیمرغ متحول شده و واقع گرا ترازپیش در ارتباط با آنچه درادبیات مکتوب آمده، تصویر شده است. سیمرغ و تجلی آن در آثاری چون، داستان شاه...

تاریخ آیینه حوادث و شرح صوری وقایع ، و ادبیات نماینده ی ذوق و افکار اجتماعی و هنر بیان کننده ی عمق تفکرات مادی و معنوی یک قوم به شمار می رود ؛ بی شک سفالگری یکی از بارزترین مظاهر هنر اسلامی است که با روح تعالیم اسلامی عجین شده و همواره با نقوش متنوعی همراه می باشد ،که این نقوش با اعتقادات دینی و تصورات هنرمند از هستی همگام بوده است . این نقوش تزئینی در فرهنگ ایرانی - اسلامی جایگاهی فراتر از ...

در دوره­های اولیه تشکیل تصوف بتدریج صوفیان با محوریت مشایخ برجسته، خانقاه­ها را به عنوان بزرگترین و گسترده­ترین نهاد اجتماعی متصوفه تشکیل دادند. پس از تثبیت تصوف، خانقاه در عرفان اسلامی- ایرانی به عنوان جایگاه  تجمع مشایخ و صوفیان و در نتیجه تربیت مریدان قرار گرفت. خانقاه­ها نقش و اهمیت بسزایی در پرورش، تربیت و تکامل مریدان داشتند. از آنجا که برای زندگی مسالمت­آمیز گروهی، رعایت آداب و مقرراتی خ...

سابقه و هدف: علم گیاه شناسی از پایه های داروسازی و داروشناسی است. قرن هفتم هجری مقارن با تحولات اجتماعی و سیاسی مهمی در قلمرو اسلامی از جمله حمله مغول و جنگلهای صلیبی می باشد. با این وجود مطالعات اندکی در زمینه تالیفات گیاهشناسی این بازه زمانی صورت پذیرفته است. این مقاله در نظر دارد آثار گیاه شناسی قرن هفتم را معرفی نماید. مواد و روش‌ها: تحقیق به روش کتابخانه ای انجام گرفت. آثار گیاه شناسی تالی...

ادبیات ایران زمین آنگاه که به قله های خود می نگرد، شاید بیش از ده نفر را مد نظر خود نداشته باشد. بی تردید فردوسی، خیام، عطار، سنایی، مولوی، نظامی، سعدی و حافظ بخشی از این قله های بلند پارسی و فرهنگ جهانی اند. در این میان، شیخ اجل – سعدی- نظر به مسافرت های دور و دراز در مصر، عراق و شام با اندیشه های نظریه پرداز بزرگ جهان اسلام – امام محمد غزالی – و آثار وی در نهایت نیکویی آشنا می شود. و حتی کار ...

خواجه مجدالدّین هبه الله بن احمد (یا محمد) همگر معروف به مجد همگر شیرازی (607 – 686 ه. ق.) از شاعران پرآوازۀ قرن هفتم است که در خدمت پادشاهان سَلغُری فارس و خاندان جوینی مقرّب بوده و آنان را مدح گفته است. او ملک الشعرای چند تن از اتابکان فارس و مرجع داوری های ادبی روزگار بوده است.دیوان او مشتمل بر قصاید، غزلیات، ترکیب بندها، قطعات و رباعیات است. او در قصیده دنباله رو شاعران خراسان و آذربایجان است و...