با توجه به نقش اساسی روستاها به عنوان کوچک ترین واحد سکونتگاهی در برنامه ریزی ها ، توسعه این سکونتگاه ها ضروری به نظر می رسد. به منظور برنامه ریزی توسعه روستایی احتیاج به مطالعات گسترده علمی است. یکی از جنبه های توسعه روستایی چگونگی تأمین نیازهای خدماتی روستاهای پراکنده و کم جمعیت و بهسازی سکونتگاه های روستائی است. اما از آنجا که میزان جمعیت در بسیاری از روستاهای پراکنده در آن حد نیست که بتوان ...

روند تحولات اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی چند دهه اخیر و گوناگونی بستر جغرافیایی، موجب شکل گیری نظام فضایی نامتعادل در سطح سکونتگاه های روستایی شده است. گرچه در چنین شرایطی ایجاد و تقویت سلسله مراتبی سکونتگاه ها در راستای ساماندهی مطلوب فضاهای روستایی اهمیت زیادی دارد. اما در برنامه های عمرانی برای تحقق این مهم به دلیل تاکید بر شاخص های خدماتی، نتایج مطلوبی بدست نیامده است. مقاله حاضر در صدد است با ...

گسل شمالی میشو با جهت شرقی ـ غربی در دامنة شمالی تودة کوهستانی میشوداغ آذربایجان (شمالغرب ایران) کشیده شده است. مطالعات انجام شده روی عملکرد این گسل و شاخه های فرعی آن نشانگر فعال بودن آنهاست. گسل مزبور واحدهای زمین شناختی و توپوگرافیکی دامنة شمالی میشو را از هم جدا نموده و از این طریق نه تنها نقش مؤثری در مکان گزینی روستاهای واقع در مسیر یا مجاورت گسل(گلجار، محبوب آباد، انامق، عیش آباد، پیربال...

آب مورد استفاده در منطقه کلات حدود 165 میلیون متر مکعب است که حدود 60 میلیون متر مکعب آن سطحی و105 میلیون متر مکعب آن زیرزمینی می باشد. جریان های سطحی بخش عمده نیاز آبی منطقه را تأمین می نماید. به لحاظ تأمین نیازهای آبی در بخش های کشاورزی، شرب و بهداشت مشکل عمده ای در منطقه وجود ندارد. مهم ترین مساله در منطقه نحوه بهره برداری از منابع آب می باشد. درحال حاضر، روستائیان به منظور بهره برداری بیشتر...

منظر روستایی و جلوه های پرداخت محیط طبیعی سید حسن تقوائی استادیار و مدیر گروه معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی چکیده روستاها نقش مهمی در صیانت از ارزش های محیطی و فرهنگ اقوام و دانش بومی دارند. دراین میان قابلیت های محیط طبیعی و بویژه چگونگی پرداخت منظر روستایی با تکیه بر بعضی عناصر طبیعی بسیار با اهمیت است. براساس مطالعات، بررسی این موضوع می تواند مبیین برخی جنبه های بوم شناسی منظر و نیز ارائه د...

استقرار سکونتگاه های انسانی از گذشته های دور ناشی از دسترسی به دو عامل آب و زمین جهت بهره برداری بوده است. بنابراین در مناطق خشک و نیمه خشک و به ویژه کشور ایران شکل گیری سکونتگاه های انسانی به تبعیت از این دو عامل می باشد. و حتی پاره ای از اندیشمندان از تمدن های هیدرولیک در منطقه خاورمیانه یاد می کنند. گسل ها در مناطق خشک و نیمه خشک محل بالا آمدگی آب زیرزمینی و نقطه تلاقی توده سخت زیرین با سطح ...

بی‌شک تلاش برای کاهش مسائل و مشکلات نواحی روستایی و استقرار مناسب آن‌ها در چرخه توسعه، مستلزم توجه‌ای ویژه است. امروزه توجه به توسعه کارآفرینی در این نواحی با توجه به شرایط موجود، از مهم‌ترین راهکارهای توسعه روستایی محسوب می‌شود. بر این اساس بررسی شاخص ها و ظرفیت های توسعه کارآفرینی در سکونتگاه های روستایی در راستای توسعه این نوع نگرش اقتصادی از اقدامات اولیه محسوب می‌شود. هدف این مقاله بررسی ش...

سد به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های توسعه با تأکید بر بهره‌برداری و مدیریت بهینه آب‌وخاک، بر نواحی روستایی بالادست و پایین‌دست با توجه به اهداف آن، تاثیرات متفاوتی دارد. شناخت و بررسی این تأثیرات در روند توسعه پایدار روستایی با توجه به وضعیت گذشته روستاها، می‌تواند بسیار ضروری و همچنین در راستای بهره‌برداری از توانمندی‌های ایجادشده در نتیجه احداث سد و ارائه راهکار مفید باشد. بر همین اساس اصول توسعه ...

ی یکی از رویکردهای مهم توسعۀ پایدار روستایی «تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی» است. تنوع، پیچیدگی ذاتی سیستم ها را افزایش می دهد و از این طریق فرایندهای درون آنها را تقویت می کند. مطالعۀ حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به تبیین رابطۀ تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی و پایداری سکونتگاه های روستایی شهرستان مشهد می پردازد. جمع آوری اطلاعات، مبتنی بر روش اسنادی و پیمایشی بود و نمونه گیری به روش طبقه ای تخصیص ...

مخاطرات و پیامدهای آن سبب بروز آسیب‏های زیست‏محیطی، ایجاد هزینه‏های کلان در بعد فردی تا فراملی، ناآرامی‏های اجتماعی و شکست ساختارهای کالبدی سکونتگاه ها می‏شوند. می‏توان این تأثیرات را در مجموع ناپایداری ابعاد مختلف زیست‏پذیری یک سکونتگاه روستایی عنوان کرد که در میزان و نحوه ی تحمل‏پذیری و برگشت به شرایط اولیه ی اجتماعات انسانی اثر خواهد داشت. به همین علت امروزه تاب‏آوری، به منزله ی یکی از سنجه‏...