تاریخ حکومت خاندان صفوی در ایران، با ایراد خطبه به نام ائمه اثنی عشر (ع) از سوی شاه اسماعیل اول در مسجد آدینه تبریز (907ه) آغاز شد. این نقطه ی آغازین با تلاش پی گیر حکام صفوی برای ترویج تشیع در ایران تداوم یافت تا آنجا که آن را به یکی از ویژگی های برجسته هویت بخش برای حکومت صفوی تبدیل کرد. تلاش صفویان برای استقرار شریعت امامیه، علمای شیعه را به نحو بی سابقه ای به عرصه های گوناگون اجتماعی و سیاس...

دوران فرمانروایی دودمان صفوی برایران،برای هر پژهشگر تاریخ این سرزمین اهمیتی چند سویه دارد یکپار چگی سیاسی ایران که پس از واژگونی حکومت ساسانی از دست رفته بود ،یک بار دیگر به دست صفویان فراهم آمد و ایران یکپارچه ، در کشاکش های سیاسی آن روزگار ،نقشی بسیار با اهمیت یافت . مهم ترین پدیده ای که با آغاز حکومت صفویان در ایران رخ نمود ،رسمی شدن تشیّع و چیرگی تدریجی این مذهب در سراسر ایران بود .صفویان، ب...

دو طایفه تکلّو و استاجلو از مهمترین طوایف قزلباشی بودند که بنیان نظامی دولت صفویان را تشکیل می دادند. این دو طایفه جزو اولین طوایفی بودند که با همه افرادشان به شاه اسماعیل اول پیوستند و در تشکیل دولت صفوی نقش مهمی را ایفا نمودند. آنها علاوه بر نقشی که در تشکیل دولت صفویه داشتند، حضوری موثر در مسائل مختلف به ویژه مسائل سیاسی ـ نظامی دولت صفویه تا زمان شاه عباس اول داشتند به گونه ای که بررسی تاریخ...

تشکیل سلسله صفوی در سال 907 هجری به عنوان یکی از مهمترین تحولات تاریخ ایران قلمداد می¬شود، که نه تنها با تثبیت حاکمیت خود بر مناطق وسیع و ایجاد وحدت سیاسی برای دو قرن و نیم در میان این مناطق زمینه ساز استقلال ایران شدند ، بلکه با رسمیت بخشیدن به تشیع و حمایت همه جانبه از این مذهب تاریخ ایران را در مسیر نوینی قرار دادند. مؤسس این سلسله اسماعیل میرزا بود که با استفاده تجربه نظامی پدر و پدربزرگش و...

یکی از سنت­های تاریخ­نگاری ایران، نگارش کتاب­هایی درباره زندگانی پادشاهانی است که دوران زمامداری ایشان با تحولات بسیار اثرگذاری همراه بوده است. یکی از این دست کتابها-که به صورت نسخه خطی می‌­باشد- توسط «اسماعیل حسینی مرعشی تبریزی» معروف به میرملایم­بیگ از نویسندگان دوران شاه‌صفی و شاه‌عباس دوم صفوی نگاشته شده است و آن را می‌توان «عالم­آرای شاه­تهماسب» نام نهاد. نویسنده در این کتاب با هدف شرح وقا...

با بر امدن حکومت صفویان و به دلیل ویژگیهای خاص این دوره تاریخی در طول حیات سلسله صفوی سه شهر به عنوان پایتخت انتخاب شدند: تبریز:این شهر نزدیک ترین شهر مهم ایران به خاستگاه صفویان یعنی اردبیل بود که فاصله بسیار اندکی تا مرزهای عثمانی داشت و دروازه ورود علم وکالای روز اروپا به آسیا بود و لزوم نزدیکی سپاه صفوی به مرز عثمانی،دیگر دلیل انتخاب تبریز بود. قزوین:پس از شکست در جنگ چالدران و تسخیر تبری...

چکیده موضوع رساله حاضر بررسی و تحلیل علل و نتایج شکست افغان ها در ایران است که از به قدرت رسیدن محمود در سال 1135 ه . ق و عوامل موثر در شکست افاغنه در سال 1142 ه . ق و نتایج حاصل از این شکست را مورد بررسی وتحلیل قرار داده است . رساله حاضر با مطالعه منابع دست اول و مطالعات متأخرین بنا دارد در پژوهشی مستقل و فراگیر بسیاری از زوایای تاریک ان عصر را روشن نماید ، که ایا علل اقتصادی و اجتماعی در ...

چکیده از اوایل قرن دهم هجری/شانزدهم میلادی، مذهب به صورت عاملی مؤثر در مناسبات میان دو دولت صفوی و عثمانی درآمد و تحولات سیاسی و مذهبی در ایران، خاصه رسمیت یافتن تشیع در این سرزمین، هم زمان با تحولات درونی دولت عثمانی، معارضات و درگیری های دو دولت را تشدید کرد. در واقع، رقابت میان شاهزادگان عثمانی در اواخر سلطنت بایزید دوم (حک: 918-926هـ/1512-1520م)، برای دست یافتن به سلطنت، روند تحولات را به گ...

قاسمی گنابادی از شاعران قرن دهم هجری و معاصر شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی است. وی یکی از نظیره گویان موفّق است که به شیوه نظامی منظومه هایی دارد و در آن ها به پیروی از آثار نظامی گنجوی پرداخته است. در سخن او، تأثیر مستقیم نظامی و پیروان او، به ویژه جـامی و هاتفی آشکار است. از آثار او می توان شـاهنامه نوّاب عالی، لیلی و مجنون،  خسرو و شیرین و زبدهالأشعار را نام برد. در مقاله حاضر، به معرّفی قاسمی ...

گرایشهای صوفیانه در تاریخ دینی ایران پس از اسلام همواره وجود داشته است . اما ماهیت و نسبت این گرایشها با ساختار سیاسی و دینی با آنچه در دوره صفویان روی داد متفاوت بود.این بررسی در پی آنست تا روشن سازد که در سال های فرمانروایی صفویان ساختار سیاسی چگ.نه بود و چه پیوندی با نهاد طریقتی صفویه داشت؟ رابطه این نهاد با ساختار دینی چگونه بود؟ رابطه نهاد طریقتی صفویه با گروه های دیوانسالاری چگونه بود؟ و ...