با وجود اینکه از دیر باز بررسی های فراوانی در زمینه ترجمه عناصر ادبی همچون استعاره و تشبیه صورت پذیرفته است، تلمیح یکی از این عناصر است که محققان آنچنان که شایسته است بدان توجه نکرده اند. نکته حائز اهمیت این است که استفاده از تلمیح به شعر محدود نمی شود بلکه در دیگر حوزه ها مانند داستان و نمایشنامه نیز بکار می رود. با توجه به اهمیت عناصر ادبی و همچنین با توجه به اینکه تا کنون هیچ محققی به بررسی ...

در منظومه‏های عاشقانه‏ای که به نام یوسف و زلیخا سروده شده است و نیز ابیاتی که به این موضوع تلمیح دارند، شاعران ضمن الهام گرفتن از یک واقعیت بیرونی و با تکیه بر نیروی تخیل خویش، این داستان را ابزاری برای بیان مقصود و تأثیر بر مخاطب قرار داده اند. در این مقاله علاوه بر پرداختن به بیان تفاوت‏های موجود در روایت قرآن و تورات از ماجرای زلیخا، توصیف شاعران از شخصیت وی و تلمیحات شعری آنان مورد بررسی قر...

چکیده داستان های قرآن و از جمله داستان های پیامبران، از موضوعات گسترده ای است که مورد نظر بسیاری از شاعران قرار گرفته است. شاعران معاصر نیز بر اساس این داستان ها و تلمیح به سرگذشت پیامبران، مضامین مختلفی را خلق کرده اند و گاه ترکیبات تازه و بدیعی را آفریده اند. آنها برای گریز از تکرار و تقلید و نیز برای گسترده تر کردن دایره ی تلمیحات، گاه به بازآفرینی تلمیحات سنتی و دخل و تصرف در آنها پرداخته ...

ارزش فرهنگ نویسی بر هیچ کس پوشیده نیست. فرهنگ نامه ها همواره از ابزارهایی بوده اند که انسان را به شناخت بسیاری از ناشناخته ها و مجهولات یاری کرده اند. قرنهاست که در زمینه های گوناگون اعم از لغت و اصطلاح در زبان فارسی فرهنگ هایی نوشته می شود. در این فرهنگ (فرهنگ تحلیلی اشارات و تلمیحات در دیوان انوری) اشعاری از دیوان انوری ابیوردی شاعر قرن ششم که دارای تلمیح و اشاره هستند گردآوری شده و از آنجا ...

حاج ملااحمدنراقی، سراینده مثنوی طاقدیس، فرزندملامحمدمهدی دارای طبعی ادبی ومتخلص به صفائی، ازاکابر دین وعظمای مجتهدین دراصول فقه، ریاضی ونجوم دست داشته است. و از نظر فکر و فرهنگ و اخلاق وعرفان حائز اهمیت می باشد. مثنوی طاقدیس باالهام ازمثنوی معنوی مولوی وبه وزن وشیوه آن سروده شده، ده هزارویکصدوپنجاه وشش بیت داردکه حاوی نه مناجات مشحون ازآیات، احادیث وروایات می باشد مثنوی طاقدیس شصت وپنج حکایت و...

مقالة حاضر با به کارگیری نظریة «بینامتنی» کریستوا (1969) و مدل لپیهالم (1997) برای دسته بندی انواع تلمیح و راهکارهای ترجمة آنها، بررسی موردی 4 شعر پرتلمیح تی اس الیوت «ترانة عاشقانة جی آلفرد پروفراک»، «سرزمین بی حاصل»، «مردان پوچ» و «چهارشنبة خاکستر» به همراه 16 ترجمة فارسی از آنها از دهة 1340 مطمح نظر دارد. هدف این بررسی، راهکارهای مترجمان ایرانی برای انتقال تلمیحات بینامتنی در اشعار الیوت به ...

بررسی و تحلیل بلاغی تلمیحات شاهنامه‌ایِ محمد سلمانی چکیده تلمیح با تداعی رویدادهای آشنا، متن را از نظر صورت و معنا، استحکام و عمق می‌بخشد و ذهن خواننده را از لذت ادبی سرشار می‌سازد. شاعران از این صنعت ادبی، چونان ابزار شعری و بیانی در مقاصد گوناگون بهره می‌برند. محمد سلمانی، غزلسرای معاصر، (متولد 1334) در دو دفتر شعری که تا کنون با نامهای «غزل زمان» و «دربه‌در درپی نیافتنت» به چاپ رسانده، گرایش ...

تلمیحات و اشارات عصاره ی تفکرات، اعتقادات و فرهنگ یک قوم هستند و با توجه به تلمیحات و اشارات مورد استفاده ی آنان در ادبیاتشان، می توان تلقی یک قوم یا ملتی را نسبت به جهان مادون و مافوق آن دریافت. در حقیقت تلمیحات و اشارات، شاخص های جهان بینی و ایدئولوژی یک قوم هستند، بر همین اساس شاعر برای انتقال احساسات عمیق و اندیشه ی سیال خود از گنجینه ی فرهنگی مردم خویش بهره می گیرد. پس هر شاعر بازتاب لطیفی...

یکی از پربسامدترین مضامین قرآنی در ادبیات فارسی بعد از داستان حضرت یوسف داستان حضرت عیسی است که در قرآن کریم و اناجیل مقدس با روایتی همسان آمده و در شعر فارسی بازتاب گسترده‌ای یافته است. کمتر شاعری است که از تلمیحات داستان حضرت عیسی سود نجسته و آن را مضمون مایة شعر خویش قرار نداده باشد. تلمیحات داستان حضرت عیسی گاه به صورت مستقل و گاه در کنار پیامبران دیگر تصاویر شاعرانه‌ای را پدید آورده‌ است. ...

از میان عناصر تلمیحی شعر فارسی، مضامین آیین مسیحیت به انگیزه های گوناگون همواره مورد توجه شاعران بوده است. در شعر معاصر فارسی نیز کاربرد این عناصر و مضامین چشمگیر است و ازجمله احمد شاملو با کاربردی دیگرگون بیش از دیگران از آنها استفاده کرده است. این شاعر به سبب مطالعۀ عمیق و پیگیر متون گذشته (به ویژه متون نثر دینی، تاریخی و اسطوره‏ای)، مطالعۀ آثار ادبی جهان مسیحیت، نگاه متکثر فرا‏‏ ایرانی- فرا ...