در ادب فارسی شاعران و نویسندگان از همان ابتدا این بنیادها را دستمایه شعر و هنر خود قرار دادند و گنجینه های معنوی گران باری از خود به یادگار گذاشتند و با بهره گیری از آیات و احادیث و قصص قرآنی و اسطوره های ایرانی ،آثار خود را ماندگار کردند . برای درک و فهم معانی اشعار و آثار شاعران دانستن این اشارات ضروری است و انسان تا خلاصه ای از آن داستان ها و باورها را نداند نمی تواند از اشعار و آثار بهره کا...

تأثیر کتاب مقدس بر اشعار منوچهر آتشیچکیدهمنوچهر آتشی (1310-1384) یکی از شاعران بزرگ نوپرداز معاصر است که در اشعار خود فراوان از آرایه‌ی تلمیح استفاده کرده است. تنوع و فراوانی تلمیحات در شعر آتشی مبیّن پشتوانه قوی و معلومات سرشار اوست تا جایی که می‌توان تلمیح را یکی از ویژگی‌های بارز سبکی او به شمار آورد. هرچند خاستگاه تلمیحات آتشی در مجموعه‌های نخستین اغلب عناصر بومی و اقلیمی جنوب ایران (به ویژه...

فرهنگ اشارات و تلمیحات، امثال و باورهای عامیانه ی دیوان ادیب الممالک فراهانی چکیده آگاهی ادیب الممالک از ادب ، تاریخ ، معارف اسلامی و قصص سبب شده است که شعرش سرشار از اشارات ادبی و تلمیحات و تضمین های گوناگون باشدکه دریافت مفهوم شعر او مستلزم آگاهی از آنهاست. شعر ادیب نسبتاً پیچیده و دشوار است. بخشی از این پیچیدگی و دشواری، از یک سو به واسطه ی فراوانی اشارات و تلمیحات او به اشخاص، اقوا...

سبک آذربایجانی، سبک شاعران سدهی ششم شمال غرب ایران، یعنی ارّان و آذربایجان است. شاعران بزرگ این مکتب عبارتند از: خاقانی، نظامی، ابوالعلاءگنجهای، مجیرالدین بیلقانی و فلکی شروانی. یکی از مشخصه های این سبک، توجه وافر به فرهنگ عامه است. یک وجه از پردازش به فرهنگ عامه، کاربرد گسترده ی مضامین ترسایی در دیوان این شاعران است. مجاورت گنجه و شروان با نواحی مسیح نشین ارمنستان و گرجستان، سبب آمد و شد مردمان...

جستجو در ختم الغرایب (تحفه العراقین) خاقانی و یافتن مایه های تلمیحی اشعار این حله گر سخن، کاری است سترگ که دانش پژوهی پرتلاش و فارغ بال می طلبید. اما عشق و علاقه حقیر به اشعار خاقانی و همچنین شوق تحقیق در ختم الغرایب به بنده جرات بخشید که گستاخ وار در این میدان وارد شده و گویی بزند. به نظر می رسد تلمیح مانند بسیاری از اجزای دیگر شیوه بیان شعر و نثر فارسی نیاز به پژوهش های بنیادی تری برای تعریف ...

با وجود اینکه از دیر باز بررسی های فراوانی در زمینه ترجمه عناصر ادبی همچون استعاره و تشبیه صورت پذیرفته است، تلمیح یکی از این عناصر است که محققان آنچنان که شایسته است بدان توجه نکرده اند. نکته حائز اهمیت این است که استفاده از تلمیح به شعر محدود نمی شود بلکه در دیگر حوزه ها مانند داستان و نمایشنامه نیز بکار می رود. با توجه به اهمیت عناصر ادبی و همچنین با توجه به اینکه تا کنون هیچ محققی به بررسی ...

نقد ادبی ، بررسی همه جانبه و کامل یک اثر ادبی است. در ارزش و اهمیّت نقد ادبی نباید تردید کرد، زیرا به یاری آن ، ازآثار ادبی بهره و لذّت بیشتری نصیب خواننده می گردد. این پژوهش با نگاهی نقّادانه به بررسی پنج عنصر سازنده ی شعر در آثار زنده یاد نادر نادر پور می پردازد. در فصل نخست، زندگینامه و آثار شاعر به اختصار بیان شده است. فصل دوم به بررسی « عنصر عاطفه» به عنوان اساسی ترین عامل پیدایی شعر ، اختصا...

در منظومه‏های عاشقانه‏ای که به نام یوسف و زلیخا سروده شده است و نیز ابیاتی که به این موضوع تلمیح دارند، شاعران ضمن الهام گرفتن از یک واقعیت بیرونی و با تکیه بر نیروی تخیل خویش، این داستان را ابزاری برای بیان مقصود و تأثیر بر مخاطب قرار داده اند. در این مقاله علاوه بر پرداختن به بیان تفاوت‏های موجود در روایت قرآن و تورات از ماجرای زلیخا، توصیف شاعران از شخصیت وی و تلمیحات شعری آنان مورد بررسی قر...

ارزش فرهنگ نویسی بر هیچ کس پوشیده نیست. فرهنگ نامه ها همواره از ابزارهایی بوده اند که انسان را به شناخت بسیاری از ناشناخته ها و مجهولات یاری کرده اند. قرنهاست که در زمینه های گوناگون اعم از لغت و اصطلاح در زبان فارسی فرهنگ هایی نوشته می شود. در این فرهنگ (فرهنگ تحلیلی اشارات و تلمیحات در دیوان انوری) اشعاری از دیوان انوری ابیوردی شاعر قرن ششم که دارای تلمیح و اشاره هستند گردآوری شده و از آنجا ...