عبدالحمید هبة الله مشهور به ابن ابی الحدید در خانواده ای اهل دانش در شهر مداین زاده شد . پس از تحصیلات مقدماتی در بغداد به معتزله گرایش یافت واندیشه ایشان راچنان آموخت که خود در آن باره اهل نظر شد و از بزرگان معتزله گردید . او در بغداد مورد توجه دولت مردان عباسی قرار گرفت و عهده دار مشاغل حکومتی گردید . با این حال هرگز از دانش اندوزی و خرد ورزی باز نایستاد، آن چنانکه در شناخت و بررسی تاریخ صدر ...

احمد بن محمد بن سعید مشهور به ابن عقده کوفی(249-332ه.ق) از بزرگترین محدثان و حافظان حدیث در حوزه حدیثی شیعه میباشد . وی با سفر به شهرهای مختلف از جمله بغداد از اساتید بزرگی مانند طبرانی ، ابن ابی الدنیا و غیره استفاده کرد و پس از آنکه در فنون مختلف از تفسیر ، حدیث و رجال متبحر گشت ، به کوفه،زادگاه خود بازگشت و به تالیف و تصنیف کتب مشغول گشت. از وی بیش از چهل تصنیف به ثبت رسیده که غالب آنان در ط...

متون دینی معمولا به شرح نیاز دارد وشارحان این متون از شیوه های گوناگون در شرحهای خویش بهره گرفته اند .یکی از مهمترین متون اسلامی کتاب ارجمند نهج البلاغه است که تا کنون دهها شرح بر آن نوشته شده است . عالم بزرگ معتزلی ابن ابی الحدید شرحی بر نهج البلاغه دارد که از معتبر ترین شروح این کتاب به شمار می رود .وی در این شرح پیوسته از شعر شاعران بزرگ در توضیح متن استفاده کرده است . من در این پژوهش با ت...

نقد لغوی یکی از مهم ترین انواع نقد و تحلیل متن است. شبهه افکنی پیرامون فصاحت و صحت لفظی و معنایی واژگان نهج البلاغه و دقت امام(ع) در واژه گزینی از مواردی است که در نقدهای موجود کمتر به آن توجه شده است. ابن ابی الحدید معتزلی (م 656) در شرح خود به واژگان اهمیت داده و شاید از معدود شارحانی است که در شرح خود به دفاع لغوی از متن برآمده است. اشکالات مطرح شده در شرح ابن ابی الحدید نسبت به الفاظ نهج ال...

رویداد صفین به مثابه یکی از عمده ترین چالش های فرا روی حکومت امام علی، از دیر باز موضوع تأملات مورخان و تاریخ پژوهان بوده است. این واقعه که در زمره «فتن» شمرده شده، در تاریخ نگاری اسلامی- بویژه مکتب شام و عراق- بازتاب های متفاوت یافته است.این که ابن ابی الحدید چگونه به این حادثه پرداخته و زمینه ها و فرایند آن را چگونه مورد کاوش قرار داده، عمده ترین پرسشی است که این مقاله می کوشد با تکیه بر شرح ...

در این پژوهش، اندیشه ها ی کلامی محمّد بن ابی عمیر بر اساس روایات اعتقادی نقل شده از وی، بررسی می گردد. او از مردان بزرگ و مورد اعتماد علمای مکتب و ناقل روایت های فراوان در متون کهن می باشد. در گذشته راویان شاخص و موثق فقط روایاتی را نقل می کردند و به دیگران اجازه نقل آنها را می-دادند که مورد پذیرش آنها بود و از نقل روایاتی که قبول نداشتند، امتناع می نمودند. بنابراین بررسی روایات آنان، راهی منا...

مدح پیامبر(ص) و اهل بیت(علیهم السلام) در اسلام و خصوصاً در شعر شاعران جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. ابن ابی خصال، از جمله شاعرانی است که در این زمینه اشعار قابل توجّهی سروده است. این پایان نامه با عنوان "ترجمه و شرح ادبی موضوعی خصالیات ابن ابی خصال" به بررسی اشعار ابن ابی خصال در خصالیات می پردازد. خصالیات، بازتاب احساسات حقیقی شاعر و شناسنامه ی حیات و عقاید اوست که از صدقِ عاطفه برخور...

چکیده پایان نامه : پیامبر اکرم (ص) اولین مفسر قرآن بودند بعد از ایشان صحابه ی آن حضرت به تفسیر قرآن پرداختندکه با محوریت هریک از صحابه برجسته حضرت در شهرهای مختلف جلسات تفسیر برگزار شد و منجر به شکل گیری مدارس یا مکاتب تفسیری شد. از جمله این مدارس، مدرسه ی ابن عباس در مکه، ابی بن کعب در مدینه و ابوموسی اشعری در بصره است. ابن مسعود، به عنوان معلم قرآن در زمان عمر به کوفه فرستاده شد؛ وی جلساتی...

رویداد صفین به مثابه یکی از عمده ترین چالش های فرا روی حکومت امام علی، از دیر باز موضوع تأملات مورخان و تاریخ پژوهان بوده است. این واقعه که در زمره «فتن» شمرده شده، در تاریخ نگاری اسلامی- بویژه مکتب شام و عراق- بازتاب های متفاوت یافته است.این که ابن ابی الحدید چگونه به این حادثه پرداخته و زمینه ها و فرایند آن را چگونه مورد کاوش قرار داده، عمده ترین پرسشی است که این مقاله می کوشد با تکیه بر شرح ...