بسیاری از کتیبه‌های نستعلیق قاجار، توسط خوشنویسانی مانند آقا محمد باقر سمسوری و فتح الله جلالی، که در زمره‌ پیروان میرعماد و محمد صالح اصفهانی به شمار می‌روند، نوشته شده است. اصلی‌ترین سوال این پژوهش بنیادی این است که مهمترین تحولات فرمی و ساختاری کتیبه‌های نستعلیق در مساجد قاجاری اصفهان چیست؟ بدین جهت، ضمن بررسی جامعه آماری مورد نظر، بر اساس روش نمونه‌گیری طبقه بندی پسین، نتایجی قابل توجه حاص...

رویارویی با تمدن غرب و تاثیرش بر شهرسازی و معماری از مهم­ترین موضوعات برای طراحان در عرصه­های ملی  و بین المللی است. نخستین برخوردهای تاثیرگذار در فضاها و سیمای شهری و خیابان­کشی­ها در ایران به دوره قاجار باز می گردد. همزمانی تحولات در شهر قاجاری با تحولات صنعتی و تغیرات کالبدی شهرهای اروپایی و بازدید ایرانیان از آنجا موجب تغییر در آرمان ها و ذهنیت ایرانیان گردید. از میان مسیرهایی که محقق را در...

با نگاه زیباشناسانه به یک اثر هنری، علاوه بر ظاهر به باطن و پیش‌زمینه شکل‌گیری اثر نیز پی می‌بریم. زیبایی‌شناسی با مطالعه ماده و عینیت یک پدیده به علل وجودی و چرایی آن می‌رسد. در مواجهه با بناهای مذهبی به طور خاص کلیسا، در دو کشور ارمنستان و گرجستان، دو رویکرد متفاوت در برخورد با تزئینات در دوران معاصر مشاهده شد. با مقایسه تزئینات کلیسا در این دو منطقه، با توجه به سابقه تاریخی نسبتاً مشابه، در ر...

آثار تاریخی خراسان همچون سابقه دیرینه­اشاز اهمیّت ویژه­ای برخوردار می­باشند که در ارائه خدمات به کاروانیان در همه دوره­های تاریخی بخصوص در دوره قبل و پس از اسلام پیشتاز بوده است. معماری میل­ها و مناره­های خراسان هم مثل سایر بناها در رفع نیازها و بهره­مندی جهت ارائه خدمات به مسافران و کاروانیان از تکامل و تزئینات خوبی برخوردار شدند. میل­ها و مناره­های تاریخی هم در کنار بناهای عام المنفعه جهت روش...

خانه های دوران قاجار در شهر دزفول، نمونه ای ارزشمند از معماری معاصر ایران به شمار می آیند که به خوبی توانسته اند با شرایط خاص اقلیمی خوزستان هماهنگ شوند. هدف از این پژوهش شناسایی الگوی مسکن قاجاری دزفول و چگونگی تاثیرپذیری آن از اقلیم، به عنوان عنصر هدایت کننده فرایند طراحی معماری است. از این رو با بررسی یازده نمونه از خانه­های دوره قاجاریه دزفول و همچنین استفاده از تحلیل داده­های حاصل از پرسش ...

رساله ی حاضر به دنبال چگونگی تأثیر مقوله ی جنسیت و متغیرهای وابسته به آن در سازماندهی و روابط فضایی، در معماری مسکونی دوره ی قاجار است و این موضوع را به ویژه در خانه های شهری این دوره جستجو می کند. پرسش اصلی تحقیق آن است که ویژگی های معماری و سازماندهی فضا در خانه های شهریِ منطقه ی گیلان و مازندران در دوره ی قاجار چگونه از هویت جنسیتی و جایگاه اجتماعی، مذهبی و موقعیت زنان و مردان تأثیر پذیرفته ا...

مشاهده و مطالعه تزئینات معماری کلیساهای منطقه قفقاز نشان دهنده تحول یا تغییر رویکردی مشخص در برخی جنبه های این موضوع است. یکی از جنبه های تزئین بنا، استفاده از نورهای طبیعی و مصنوع در کلیساست که به روش های مختلفی مدیریت و کنترل شده است. مشاهدات میدانی و مطالعات تاریخی دوره های مختلف ساخت کلیساهای این منطقه بیانگر این است که در دو کشور گرجستان و ارمنستان، روند متفاوتی در زیبایی شناسی و مدیریت نو...

هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، تزئین مهم ترین عنصری است که تاکنون در هنرهای مختلف ایرانی نقش پررنگ داشته است. تزئینات معماری که به شکل های مختلف، خود را در نم...

مسأله هویت در هر ملتی از اهمیت زیادی برخوردار است و هنر و ادبیات هر ملتی بیانگر پیشینه فرهنگی و هویت مردمان آن کشور است. شاهنامه یکی از آثار جاودانی است که گذشته از دلاوریها و قهرمانی ها، تصویر زنده از افسانه و عقاید ایران باستان نیز می باشد. وابستگی بین ادبیات و نگارگری باعث شده همواره شاهنامه مورد توجه هنرمندان نگارگر قرار گیرد و نگارگریها خود نیز می توانند بیانگر هنرهای مختلف باشند شاهنامه ش...

مقدمه: مطالعه سازماندهی فضایی عناصر معماری و شهریِ بافت‏های تاریخی اغلب شهرهای قدیمی حکایت از نظم بسیار دقیق و حساب شده ای می‏نماید. نظمی که در طی سالیان و بر اساس تجارب در زمینه‏های مختلف حاصل شده و نشان دهنده این مطلب است که بافت تاریخی در ذات خود از هماهنگی برخوردار بوده و عناصر تشکیل دهنده آن هم پیوند و مکمل یکدیگر می‏باشند. روش کار: نیل به هدف از طریق تحلیل محتوی متون با رویکردی پدیدارشناس...