ظهور حکایت عرفانی در ایران با گسترش گفتمان عرفانی در قرن پنجم هجری همراه است. این نوع حکایت بیشتر در پی معرفت استعلایی شخصیت های عارف خویش است و به منظور نمایش جایگاه شخصیت اصلی و مقام معنوی او به وجود می آید. آنچه به این گونه حکایت انسجام می بخشد، پیام اخلاقی و نقش تعلیمی آن است؛ هدفی که حکایت برای بیان و انتقال آن به مخاطب نوشته می شود. روایت شناسان ساختارگرا، در حیطة روایت، نظام حاکم بر اثر...

شکل‌گیری نگارش تاریخ زیدیان ایران، در حاشیه آثار فقهی و کلامی و در قالب تک‌نگاریهایی پیرامون تبیین قیام امامان زیدی به ظهور رسید. این نوع تاریخ‌‌نگاری، شخصیت محور و با سیطره نگاه کلامی به گذشته و تلفیقی از مکتب عراق و حجاز بود. سپس در زمان یحیی بن حسین رسّی، گردش در تاریخ‌‌نگاری زیدیه یمن باعث شد شکل نگارش تاریخ زیدیان ایران به سیره‌نگاری متحوّل شود. این سیره‌نگاری که مرتبط با بحث‌های فقهی نگاشته...

کیکاوس میرزا نویسندة این سفرنامه، فرزند فتحعلی شاه است و چنانکه در تذکرة خاوری از وی به عنوان سی و دومین فرزند ذکور فتحعلی شاه یاد شده (متولد ۱۲۲۲ق.) و نوشته است: برادر صُلبی و بطنی نواب کیقباد میرزاست... مدتی مدید در عهد صاحبقران رشید به نیابت آن مستورة معظمه [صبیة محترمة ابراهیم خلیل خان جوانشیر، حاکم قراباغ که وی را تربیت کرده بود] به حکومت دارالایمان قم رسید و بی‌شائبة اغراق، از حُسن تد...

پس از حوادث مهمی که در تاریخ اسلام برای اهل بیت (ع) رخ داد، خون تازه ای در کالبد امت اسلامی به جریان افتاد و پژواک آن در طول قرن ها طنین افکن شد. و ادبیات از مهمترین حوزه هایی بود که در تمامی ادوار از گذشته، تا دوره معاصر از این حوادث به طور روشن متأثّر شد. در دوره انحطاط نیز شاعران شیعی، به ذکر احساسات و عواطف دینی خود پرداختند. علی بن عیسی إربلی یکی از شاعران این عصر می باشد که در اشعار خود به...

نوشتن تذکرة ‌‌شعرا در حوزة رواج و گسترش زبان فارسی، بیش از همه در فرارودان و هند، سابقه و روایی دارد. پس از تألیف لباب‌‌الالباب، وقفة طولانی در نوشتن تذکره روی داد و در قرن نهم فقط تذکرة‌‌الشعرای دولتشاه نوشته شد، اما از اواخر قرن دهم تذکره‌‌نویسی به ویژه در هند رونق گرفت؛ در آنجا به دلیل وجود حکومت‌های ایرانی، محیط مناسبی برای حضور شاعران و نویسندگان فارسی‌‌زبان فراهم آمده بود. یکی از تذکره‌ها...

در دورة حاکمیت صفویان اقدامات گوناگونی برای ترویج و تثبیت مذهب تشیع در ایران انجام شد که یکی از آنها ترجمة متون عقیدتی و دینی شیعه به زبان فارسی، با هدف عمومی سازی فرهنگ تشیع بود. دراین راستا، تعدادی ازکتب سیره و مناقب امامان نیز به قلم برخی مترجمان و نویسندگان به فارسی برگردانده شد که در بین آنها کشف­الغمّة­فی معرفه الائمه، اثر علی بن عیسی اربلی بیشتر مورد توجه مترجمان قرار گرفت؛ به طوری که چند...

اشاره در جریان جنگ هشت ساله، واحدهای اطلاعات و عملیات، یکی از تأثیرگذارترین بخش های نظامی به شمار می آمدند. این واحدها با جمع آوری اطلاعات لازم درباره استراتژی، توان و نقاط ضعف و قوت دشمن راهکارهای لازم را برای حمله و دفاع ارائه می کردند. سندی که در زیر می آید، گزارشی تحلیلی درباره وضعیت جبهه جنوب است که از سوی اطلاعات عملیات سپاه خوزستان پیش از اجرای عملیات ثامن الائمه تهیه شده است. این گزارش ...

طی دهه ها گذشته جهان به سرعت به سمت شهری شدن پیش رفته و در سال 2007 نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کرده اند. الگوی غالب رشد کالبدی شهرها، گسترش افقی شهرها در قالب الگوی شهر ماشینی بوده است. اما به دلیل بحران های اقتصادی و انرژی، تجدیدنظرهایی در این الگو به وجود آمده است و آلترناتیوهایی مانند؛ رشد هوشمند و شهر فشرده جایگزین شده است، در این میان اراضی قهوه ای شهری به دلیل منافعی که برای شهر...