این پژوهش درصدد ارائه چارچوب نظری رهیافت تحلیل انتقادی سیاست خارجی است. مدعای اصلی این پژوهش این است که رهیافت انتقادی سیاست خارجی به دلیل نفی اصول و مفروضات رهیافت سنتی در مباحث فرا نظری خود و درنتیجه ارائه چارچوب مفهومی متمایزی از رویکرد مذکور، از توانایی بیشتری در تبیین رفتار سیاست خارجی دسته‌ای از بازیگران نظام بین‌الملل برخوردار است. نگارندگان بر این باورند، هرچند نظریات واکنش‌گرای روابط ب...

هدف مقالة حاضر، شناساندن رهیافت استدلال قیاسی به‌عنوان یک رهیافتشناختی در تحلیل سیاست خارجی است. به‌منظور دستیابی به این هدف، تلاش شده است با بهره‌گیری از ادبیات نظری و تجربی موجود، مباحثی در سه زمینة موضوعی شامل تعریف قیاس و استدلال قیاسی، چگونگی به‌کارگیری استدلال قیاسی در فرایند تصمیم‌گیری سیاست خارجی و ارزش تبیینی رهیافت استدلال قیاسی در تحلیل سیاست خارجی، استخراج و به‌نحوی نظام‌مند بیان شو...

سیاست خارجی ایران یکی از حوزه‌هایی است که توجه تحلیل گران متعددی را به خود جلب کرده و ادبیات گسترده‌ای به‌خصوص دریکی دو دهه اخیر در این زمینه تولید شده است. مقاله پیش رو با تقسیم ادبیات مذکور به سه دسته تاریخی، کاربست نظریه و نظریه‌پردازی به بررسی آثار موجود پرداخته و به این نتیجه می‌رسد که به‌رغم اهمیت تحلیل سیاست خارجی ایران تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه از حیث کاربست نظریه‌ها و نظریه‌پردا...

طی دهه‏های اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانه‏ای عمیقاً از رشد هویت‏های قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است. این مقاله در قالب رهیافت سازه‏انگاری به تحلیل نقش متغیر نوظهور هویت قومی بر سیاست خارجی دولت ها در خاورمیانه می‏پردازد و بر تفکیک‏ناپذیری حوزه سیاست داخلی و مسائل آن، مانند سیاست قومی از سیاست خار...

در پرتو تحولات اخیر در خاورمیانه به ویژه تحولات جهان عرب که در اوایل سال 2011 رخ داد و پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه در ژوئن2014 و انتخاب رجب طیب اردوغان به عنوان نخستین رئیس جمهور منتخب، مقاله حاضر به بررسی مؤلفه های جدید سیاست خاورمیانه ای ترکیه خواهد پرداخت و سعی در پاسخ به چرایی جهت گیری های اخیر سیاست خارجی ترکیه می کند که براساس دو گفتمان تمدنی و رویکرد ژئوپلتیک شکل گرفته است. پژوهش حاض...

اصولأ برای درک سیاست خارجی مصر باید به چهار نکته­ی کلیدی جغرافیا، منافع ملی، قدرت­های بزرگ و رهبران مصر توجه کرد. پایه­ی سیاست خارجی مصر ، موقعیت ژئوپلیتیکی آن است که جهت­گیری­های سیاست خارجی مصر را در مورد جهان عرب، اسرائیل، قدرت­های بزرگ، اروپا و آفریقا تعیین می­کند . منافع ملی مصر نقطه­ی شروع روابط خارجی و جهت­گیری سیاست خارجی مصر را مشخص می­کند . رهبران مصر نقش کلیدی در روند تصمیم گیری سیاس...

در سالیان اخیر شاهد کاربست نظریه‌‌های مختلفی از سوی صاحب‌نظران برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مصادیق رفتاری آن بوده‌ایم. در عین حال، هیچ یک از نظریه‌های متعارف قادر به تبیین و تحلیل کلیت سیاست خارجی ایران نیست. این امر موجب شده برخی صاحب‌نظران سیاست خارجی ایران را مجموعه تصمیماتی اقتضائی در نظر گیرند. هدف این مقاله پردازش و تدوین نظریه سیاست خارجی مبتنی بر نظریه هویت اجتماعی و مفه...

سیاست خارجی در مقام مهمترین نمود رفتار بینالمللی دولتها همواره عرصه تعامل میان نظریه و عمل بوده است. در این میان، تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سوی منابع خارجی و داخلی تاکنون در چارچوب الگوهای سنتی تحلیل سیاست خارجی و یا بر مبنای مفروضههایی اثباتگرایانه و سودمندگرایانه حاکم بر عرصه مطالعات بینالمللی قرار داشته است؛ اما امروزه به جد میتوان مدعی شد که تحلیل واقعبینانهای از سیاست خارجی ...

تأثیر عوامل جغرافیایی و اقلیمی بر رفتارهای سیاسی، گرایشی است قدیمی که ریشه در تاریخ بشر دارد. نظریه پردازان ژئوپلیتیک استدلال می کنند که عوامل جغرافیایی، به ویژه موقعیت جغرافیایی هر کشور نقش تعیین کننده ای در قدرت ملی و جهت گیری سیاست خارجی آن دارد. آن‌ها رفتار سیاست خارجی کشورها را تابعی از شرایط و وضعیت جغرافیایی آنان می‌دانند و تصمیم گیری سیاست گذاران ملی را در چهارچوب الزامات ژئوپلیتیک تحلی...

سیاست خارجی ایران در قبال ایالات متحد آمریکا از منظر نظریۀ پیوستگی جیمز روزنا در سال های 1332- 1357ش دکتر فرهاد عطایی تاریخ دریافت: 03/08/1387 جهانشیر منصوری مقدم تاریخ پذیرش: 16/10/1387 چکیده سیاست خارجی ایران در مقابل آمریکا، از جمله موضوعات مهمی است که در تکمیل سؤال از سیاست خارجی آمریکا در مقابل ایران، باید به آن پرداخته شود. این در حالی است که در جامعۀ علمی ما بنا به ضرورت های کاربردی، ...