مقالهء حاضر،به معرفی و بازخوانی اولین وقفنامه از مجموعهء وقفنامه های فرزندان قائم مقام بزرگ در تبریز می پردازد.این مجموعه،شامل هفت وقفنامه می باشد که اولین آنها،وقفنامهء یک باب حمام در تبریز است که واقف آن، میرزا موسی خان فرزند قائم مقام بزرگ و برادر کهتر قائم مقام ثانی می باشد و واقف بقیهء موقوفات،خواهر میرزا موسی به نام تاجماه بیگم بوده است که در فرصتهای آتی،به معرفی آنها نیز خواهیم پرداخت.مط...

تولیت‏ یکی ازعناوینی است که در باب وقف و ارث بحث شده است. به حق سرپرستی و مدیریت مال وقفی تولیت می گویند. متولی، مدیر وقف می‏باشد و مسولیت حفظ و نگهداری، تعمیر، مرمت و تلاش در جهت ازدیاد درآمد موقوفه را عهده دار است. متولی پس از این که قبول تولیت نمود مجاز به رد این مسوولیت نبوده و هم چون امینی دلسوز باید به وظایف محوله بپردازد. چنانچه واقف مسأله سرپرستی وقف را مطلق بگذارد و شرط نکند که سرپرستی...

استقلال وقف و حرمت دخالت غیر‌متولی و ناظر منصوص در امور موقوفه، اصلی پذیرفته‌شده در فقه است. برای جلوگیری از حیف و میل فراوان موقوفات لازم است دولت اسلامی بر اساس مبانی حسبه و ولایت فقیه در اداره و نظارت بر موقوفات دخالت کند. جمع میان ضرورت دخالت دولت اسلامی در امور مربوط به موقوفات و حفظ استقلال وقف، پرسش‌های متعددی پدید آورده است که این نوشتار در صدد پاسخ به آنهاست. نویسنده کوشیده است با تفکی...

امروزه بیع اشیاء آینده در تجارت داخلی و بین المللی بسیار رایج شده است. در این نوع از بیع، مبیع هنگام انعقاد عقد وجود خارجی ندارد و در آینده عینیت می یابد. در این مقاله ضمن بررسی صحت این نوع از بیع در حقوق ایران و فقه امامیه به بیان اقسام بیع مال آینده خواهیم پرداخت و نحوه انتقال مالکیت در این نوع از بیع مورد بررسی خواهد گرفت. سوال اصلی مقاله این است که: 1- مبیع در بیع مال آینده کدام یک از اقسام...

وقف یکی از سنّت های حسنه اسلامی است که در کنار سنّت های دیگری همچون هبه،صدقه،عاریه و....روح برادری،محبّت به هم نوع،احسان و همکاری و تعاون در جامعه را گسترش می دهد.با توجّه به تأثیرات و خدمات گسترده این سنّت ماندگار،در این تحقیق ضمن پرداختن به نظرات فقهی ارزشمند شهیدثانی در کتاب نفیس مسالک الافهام و تطبیق آن با نظرات سایرفقها و همچنین قانون مدنی،برخی از مسائل مهم همچون وقف پول و بیع موقوفه با دقّت بیش...

هر چند با تصویب آئین نامه اجرائی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه در مورخه ‏‎63/10/2‎‏ شخصیت حقوقی سازمان وقف پذیرفته شده است ، اما چون در نوشته های فقهی و حقوقی این موضوع چندان شکافته نشده است ، برای تبیین موضوع ابتدا شخصیت حقوقی وقف را از دیدگاه فقه و فقها و سپس از دیگاه حقوق موضوعه مورد مطالعه قرا می دهیم.در میان فقهای امامیه در مورد عقد یا ایقاع بودن وقف سه نظر وجود دارد ،...

یکی از سنت های حسنه وقف می باشد. وقف از جمله نهادهای حقوقی و اقتصادی مهم به شمار می رود که به نظر می رسد با توجه به مقتضیات زمان و مکان و شرایط و اوضاع و احوال روز باید دامنه آن را به سوی اموال جدید سوق داد. یکی از این اموال جدید، حقوق مالکیت معنوی است. با توجه به اهمیت و گسترش روز افزون این نوع اموال، امروزه، اینکه آیا این اموال قابلیت موقوفه شدن را دارند یا خیر مسئله ای بحث انگیز و مورد مناقش...

با پدیدآمدن فروشگاه­های الکترونیکی و انجام بیع محیط این مدل از فروشگاه، این پرسش مطرح می­گردد ماهیت این بیع چیست؟ بعضی معتقدند این بیع از نوع معاطات است و احکام این بیع بر آن بار می­گردد. اما با بررسی­های صورت­گرفته در واقع این بیع همراه با عقد است، ولی همانند بیع سنتی نیست و بعضی از شرایط مندرج در آن را دارا نیست، بیع معاطات نیز نیست. زیرا در آن صیغه­ی بیع با علامت مطرح می­گردد. همچنین بیع غای...

مقدمه: از دیرباز بیشتر کمک‏های مردمی به جمعیت شیر و خورشید سرخ سابق و هلال‌احمر فعلی، در قالب نهاد حقوقی «وقف» بوده است. وقف از منظر صرف حقوقی برای جمعیت هلال‌احمر مطلوب نبود و به دلیل تضییقات ایجادی از جمله عدم جدایی واقف (مالک اولیه) و ادامۀ سلطه و اقتدار آن بر موقوفه از طریق تعیین متولی و ناظر و عدم امکان یا صعوبت تغییر وضعیت حقوقی موقوفه و در واقع، ناکارآمدی آن برای شکل‏دهی به کمک‏های شهرون...

یکی از اموالی که در جامعه وجود دارد اموال موقوفه است که دارای مالک خاص نیست لذا استفاده کردن از این اموال و حفظ آن تصرف ویژه را می طلبد. که از نظر فقهی هر تصرفی در آن جایز نیست و نمی توان مانند اموال دیگر با آن برخورد نمود بلکه از نظر فقهی طبق برخی شرایط و حالات تصرف خاصی در آن جایز می باشد که این تحقیق احکام فقهی تصرف در وقف را تحت دو بخش بیان نموده است. در بخش اول بعد ار تعریف و بیان اقسام وق...