این رساله به «بازشناسی، تحقیق و ترجمه خدای نامه به روایت ابن مقفع از کتاب نهایه الارب فی اخبار الفرس و العرب» می پردازد. نهایه الارب کتابی مجهول المولّف در موضوع تاریخ اساطیری و داستانی ایران باستان است. در این کتاب بسیاری از روایت های مربوط به تاریخ ایران با عبارت «قال ابن المقفّع» آمده است که منبع بسیار مهم و باارزشی در شناخت سیرالملوک یعنی ترجمه خدای نامه دوران ساسانی است. بنابراین پس از شناخت...

رویا از پدیده‌های شگفت‌انگیزی است که از دیرباز مورد توجه آدمی بوده و در برابر آن رفتارهای گوناگونی نشان داده شده است. انسان بدوی رویا را یک پدیدة روان‌شناسی تلقی نمی‌کرد؛ بلکه آن را تجربیات واقعیت روح که در هنگام خواب از بدن جدا شده است، می‌دانست. امروز روان‌شناسان این پدیده را با نگاه علم روان‌شناختی بررسی کرده و منطبق با اصول و تجربه روان‌شناسی می‌دانند.در این مقاله رویاهای اساطیری که در شاهن...

رویا از پدیده های شگفت انگیزی است که از دیرباز مورد توجه آدمی بوده و در برابر آن رفتارهای گوناگونی نشان داده شده است. انسان بدوی رویا را یک پدیدة روان شناسی تلقی نمی کرد؛ بلکه آن را تجربیات واقعیت روح که در هنگام خواب از بدن جدا شده است، می دانست. امروز روان شناسان این پدیده را با نگاه علم روان شناختی بررسی کرده و منطبق با اصول و تجربه روان شناسی می دانند.در این مقاله رویاهای اساطیری که در شاهن...

رویا از پدیده های شگفت انگیزی است که از دیرباز مورد توجه آدمی بوده و در برابر آن رفتارهای گوناگونی نشان داده شده است. انسان بدوی رویا را یک پدیده روان شناسی تلقی نمی کرد؛ بلکه آن را تجربیات واقعیت روح که در هنگام خواب از بدن جدا شده است، می دانست. امروز روان شناسان این پدیده را با نگاه علم روان شناختی بررسی کرده و منطبق با اصول و تجربه روان شناسی می دانند.در این مقاله رویاهای اساطیری که در شاهن...

منظومه های حماسی که پس از شاهنامه سروده شدهاند؛ اگرچه از نظر ادبی، لطف سخن فردوسی را ندارند؛ در پژوهش های اساطیری و حماسی حائز اهمیّت اند. یکی از مهمترین ارزش های این حماسهها  این است که بسیاری از روایت های پهلوانی که درشاهنامه گنجانده نشده و یا اشاره ای کوتاه بدان شده، در این  منظومه ها به طور مفصّل آمده است؛ مانند پهلوانی های گرشاسب، فرامرز، بانوگشسب و... این روایت های حماسی، در رفع برخی ...

روایت یکی از معمول‌ترین نوع‌ نثر شفاهی است که در همۀ دوره‌ها در فولکلور تاجیک موقعیت استوار داشته است. محققان در توصیف خصوصیت‌های اساسی روایت بر این باورند که روایت‌ها «تصویر خبری» مردم دربارۀ این یا آن شخص، حادثه، یا هدف بوده است که گوینده (یا شنونده) به حقیقی بودن آن‌ها اعتماد دارد و در آن‌ها فکر مردم افاده می‌یابد. روایت‌ها دارای حجم، شکل و ساختار معیّن‌اند که این خصیصه برای تمایز آن‌ها از ژا...

به باور بسیاری از ادیبان و فولکلورشناسانی که در زمینۀ مشترکات ژانرهای نثر شفاهی و ادبیات به تحقیق مشغول اند، اسطوره نطفۀ معنوی نثر شفاهی و عامل پیدایش انواع ادبی است. برخی نیز این موضوع را براساس شباهت تیپولوژی و عوض شدن نقش های اساطیری تحلیل کرده اند؛ مثلاً به باور پراپ، افسانه ها از اسطوره ها مواد زیاد گرفته اند؛ اما این بدان معنا نیست که اسطوره ها و افسانه ها یک چیزند. در این مقاله، تفاوت ها ...

این مقاله می‌کوشد به تأمل در مورد نسبت اخلاق و روایت با تأکید بر آرای پل ریکور، فیلسوف بزرگ فرانسوی بپردازد. به این منظور پس از نگاهی اجمالی به مفهوم و نظریه‌های روایت و طرح پیشینه موضوع در مورد نسبت اخلاق و روایت، به سراغ نسبت روایت و اخلاق در آرای ریکور می‌رود. به این منظور پس ارائه برداشت ریکور از روایت، کلیات آرای اخلاقی وی را مورد بررسی قرار می‌دهد و می‌کوشد روشن سازد که آرای اخلاقی وی در ...

بنابر روایت فردوسی در شاهنامه، اسفندیار روئین تن است اما رستم  با پرتاب تیری او را به کام مرگ می کشاند. در اساطیر ایران کمان کشی از خویشکاری های مهم ایزدان باران آور محسوب می گردد و چنین کنشی در پیوند با عناصری همچون سیمرغ، روئین تنی، درخت گز و ... می تواند یادآور مفاهیم رایج اساطیری در این زمینه باشد. هدف از تدوین این مقاله نیز، رمزگشاییِ نمادپردازی های صورت گرفته در ارتباط با کمان کشی و عنصر آ...