اختلاف فشار هوا در دو نقطه مختلف سطح زمین، سبب ایجاد جریانى از هوا از منطقه فشار زیاد به سمت منطقه فشارکم مى‏ گردد. این جریان، در آب و هواشناسى، تحت عنوان «باد» موسوم است. باد یکى از پارامترهاى آب وهواشناسى است که در برنامه ریزی هاى عمرانى و آمایش سرزمین، کاربرد زیادى دارد. در شهرسازى و برنامه ریزى شهرى، توجه به جهت باد غالب در احداث سازه ‏ها ضروری ست. در آب و هواشناسى کشاورزى، توجه خاصى ...

نظریه مکان مرکزى از ابداعات والتر کریستالر، جغرافیدان پرآوازه آلمانى است که براى اولین بار در کتاب او با عنوان «مکان‏ هاى مرکزى در جنوب آلمان» چاپ 1933، طرح شده است. نقطه یا مکان مرکزى به مکانى گفته مى‏ شود که کالا و خدمات را در اختیار نواحى حول و حوش خود قرار مى‏ دهد و از این نظر براى مناطق متعددى مرکزیت دارد و منبع مایحتاج آنها به حساب مى‏ آید. در واقع این نظریه در جهت پاسخگویى به علت توزیع ف...

امروزه افزایش روند شهرنشینى و تمرکز جمعیت در شهرها در تمامى کشورهاى دنیا امرى انکارناپذیر است. اما این پدیده در همه جا نتایج یکسانى به همراه نداشته است. در جوامع صنعتى، به دلیل رشد موزون اقتصادى، سیاسى و اجتماعى، از تجمع نیروهاى انسانى در شهرها به بهترین شکل و در جهت توسعه همه جانبه استفاده گردیده، در حالیکه در کشورهاى جهان سوم، به علت عدم وجود زیرساخت هاى مناسب و رشد ناهمگون، هجوم جمعیت به شهر...

گسترش شهرنشینى از علل مهم شکل‏ گیرى گردشگرى قلمداد  می گردد. تکامل و تراکم شهرها، تنگناها و محدودیت‏هاى خاصى را براى ساکنانش به وجود آورده و ادامه ‏ى چنین روندى باعث مى‏ گردد که انسانها به دنبال گریزگاهى باشند که خود را براى مدتى از معضلات دست و پاگیر زندگى شهرى رها ساخته، و زمانى را به تفریح و تفرّج و ترمیم قواى تحلیل رفته اختصاص دهند. ساکنان شهرها به دلایل متعدد از جمله یکنواختى فیزیکى و فضایى...

آلودگى صوتى یکى از شایع‏ ترین معضلات زیست محیطى شهرهاى بزرگ جهان از جمله کلان شهر تهران است که نسبت به سایر معضلات کمتر مورد توجه قرار گرفته است، در حالى که این نوع آلودگى یکى از مهمترین آلاینده ‏هاى زیست محیطى در کلان شهر تهران محسوب مى‏ شود. سر و صدا نه تنها بر سیستم شنوایى بلکه بر تمام سیستم ‏هاى فیزیولوژیکى بدن آثار مخربى برجاى مى‏ گذارد. کلان شهر تهران به لحاظ آلودگى صوتى در حد بحرانى است....

مناسب سازى بستر کالبدى در جهت رسیدن به فرصت هاى برابر براى همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابه جایى در سطح شهر و دسترسى هر فرد به تمامى فضاهاى شهرى از ضروریات رشد و توسعه جامعه مى‏ باشد. بیش از 15 سال از تهیه اولین مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازى و معمارى براى معلولین در ایران مى ‏گذرد اما وضعیت فعلى معابر نشان دهنده ناکام بودن این ضوابط در مقام اجرا مى‏ باشد. با توجه به مشکل...

تصمیم گیرى، مهمترین چالش مقابل کارشناسان و متخصصان در حل مسائل حوزه هاى گسترده برنامه ریزى شهرى و منطقه اى است. مسائل تصمیم گیرى چند معیاره، معمولاً شامل مجموعه اى از موقعیت هاى مکانى است که باید براساس چندین معیار مختلف ارزیابى شوند. رویکرد گروهى، تصمیم گیرى را به عنوان یک فرآیند تکاملى مى نگرد که با استفاده از بحث، استدلال و اجماع نظر از یک گفت و گوى به شرح پرسش مى پردازد. منطق بررسى این...

تا زمانى که برنامه ریزى توسعه روستایى با سایر برنامه ریزى‏ هاى ناحیه ‏اى که در نواحى روستایى‏ در حال اجراهستند هماهنگ نشود، نمى‏ تواند چندان مؤثر واقع شود. زیرا برنامه ریزى توسعه روستایى ملزم به تأثیر گذارى در اقتصاد آن ناحیه و چشم اندازهاى آن مى ‏باشد. از طرف دیگر در فرآیند برنامه ریزى براى توسعه روستایى، شناخت ویژگى‏ هاى ساختارى سطوح توسعه یافتگى وآگاهى از پتانسیل‏ها و توان‏هاى محیطى هر منطقه...

ارتوتصویر دیجیتال در بردارنده ‏ى خصوصیات و ویژگی هاى هندسى نقشه است و بر این اساس مى‏ تواند: 1) به عنوان یک منبع جغرافیاى فضایى، اطلاعات توصیفى به آن افزوده گردد. 2) پایه ای را فراهم سازد که بر مبناى آن سایر داده ‏ها ثبت و تنظیم شود. 3) نتایج استفاده از آن براى تطبیق مناظر فراهم باشد. در بسیارى از کشورها، ارتو تصویر دیجیتالى بخش مهمى از اسناد گرافیگى و در مقیاس راهبردى م...

شهر یکى از پدیده ‏هاى ساخت بشر در محیط زیست به شمار مى‏ رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعى و اقتصادى و مانند آنهاست ولى این موارد اهداف شهرى به شمار نمى‏ روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگى در آن اقدام نموده است. شهرها بایستى بر مبناى نقش و وظیفه ‏اى که در سطح منطقه دارند. انجام وظیفه کنند و به نحوى در تمامى ابعاد توسعه یابند که اثرات منفى ...