کانون هایى که بیشترین فعالیت هاى انسانى و گازهاى متصاعد شده از منابع آلاینده، خودروها و غیره در آنجا تجمع پیدا کرده و به صورت گره در محیط هاى شهرى تظاهر مى‏ کند تشکیل جزیره حرارتى مى‏ دهند. گرماى حاصل از این جزایر علاوه بر افزایش مصرف انرژى به جهت سرمایش، باعث ایجاد آلودگى در جو از جمله تولید گاز ازن و افزایش دیگر ترکیبات زیان بار کربنى و گوگردى مى‏ گردد. با توجه به مطالب ذکر شده، در مطال...

امروزه با پیشرفت‏ هاى روز افزون در علم سنجش از دور و عکسبردارى‏ هاى هوایى و تصاویر ماهواره ‏اى، با کاربرد روزافزون علم سنجش از دور و GIS در برنامه ریزى‏ هاى محیطى و بویژه در شاخه ‏هاى مختلف علوم طبیعى و علوم زمینى مواجه هستیم. در این مقاله سعى شده است به بررسی نقش و کاربرد تصاویر ماهواره‏اى در مطالعات محیطى بپردازیم. GIS مى‏ تواند به صورت یک محصول نقش ه‏اى سطح بالا قلمداد شود. اصطلاح سیستم اطلا...

امروزه هدف از برنامه‏ریزى گردشگرى، ضرورت ایجاد طرح و برنامه ریزى پایدار به منظور جلوگیرى از اثرات مخرب فعالیت‏ هاى گردشگرى بر روى محیط‏ ها و مناطق گردشگرى (شهرها، روستاها و...) مى‏ باشد و دیگر این که اگر چه فعالیت‏ هاى گردشگرى به اهداف و اثرات اقتصادى بهتر دستیابى پیدا کرده، لذا آن اهداف باید براى رضایت مندى گردشگران و ارتقاء کیفى رفاه و زندگى جوامع محلى (ساکنین) و بشرى بکار گرفته شود. منطقه ری...

رشد شتابان شهرنشینى و رشد کلان شهرها در کشورهاى در حال توسعه، حرکت اقتصاد امروز و فردا به سمت خصوصیات و خصلت‏ هاى شهرى، تحمیل شرایط زیست محیطى و جغرافیایى به جوامع و سمت‏ گیرى جهان به سوى نظامى یکپارچه، سبب شده است که ضرورت دانشى چند وجهى به نام مدیریت شهرى بیش از پیش احساس شود. رعد و برق و صاعقه دو پدیده بسیار جالب هستند که از دیرباز بشر در مقابل آنان بى دفاع و محکوم به شکست بوده است و مدت زیا...

سیستم ‏هاى اطلاعات جغرافیایى با مدیریت منابع اطلاعات حمل ونقل و ایجاد ارتباط متقابل با آن‏ها سبب تسهیل دسترسى به اطلاعات ترافیکى و خدماتى مى‏ گردد. در واقع هدف از ایجاد GIS براى سیستم حمل ونقل، تشکیل یک پایگاه اطلاعاتى مرتبط میان اطلاعات حمل و نقل و GIS مى ‏باشد. در این مقاله برآنیم که با استفاده از روش توصیفى- تحلیلى به توضیح و تبیین عملى کاربردهاى نرم افزار GISدر زمینه حمل و نقل پرداخته و نحو...

عصر حاضر مى تواند نقطة عطف و آغاز دورها ى باشد که در آن مشارکت مردم در فرایند برنامه ریزى، تصمیم گیرى و آینده جامعه شهرى به سمتى سوق داده شود که در آن زمینه همیارى برنامه ریزان شهرو مردم در تهیه طرح ها و برنامه­هاى توسعه شهرى فراهم آید. با توجه به این امر، در این مقاله پس از بررسى اجمالى نظریه هاى مشارکت، عملیاتى کردن آن ها از طریق معرفى تکنیک هاى رایج و روزآمد در کشورهاى پیشرو در امر مشارکت، م...

به دنبال رشد فزاینده جمعیت شهرنشین، عدم آمادگى مناطق شهرى براى پاسخ گویى به نیازهاى جامعه، دیدگاه و روندهاى برنامه ‏ریزى بخشى منجربه بروز مشکلات جدّى اقتصادى، اجتماعى، زیست محیطى و کالبدى در شهرها شده است. چنان که امروزه صدها میلیون فقیرشهرى در محلات ناامن، غیربهداشتى و فاقد امکانات اولیه گزینه‏ هاى بسیار اندکى براى زندگى فراروى خود دارند. برهمین مبنا راهبرد توسعه شهر (CDS) توسط سازمان ائتلاف شه...

اختلاف فشار هوا در دو نقطه مختلف سطح زمین، سبب ایجاد جریانى از هوا از منطقه فشار زیاد به سمت منطقه فشارکم مى‏ گردد. این جریان، در آب و هواشناسى، تحت عنوان «باد» موسوم است. باد یکى از پارامترهاى آب وهواشناسى است که در برنامه ریزی هاى عمرانى و آمایش سرزمین، کاربرد زیادى دارد. در شهرسازى و برنامه ریزى شهرى، توجه به جهت باد غالب در احداث سازه ‏ها ضروری ست. در آب و هواشناسى کشاورزى، توجه خاصى ...

گسترش شهر و شهرنشینى و افزایش تدریجى تعداد شهرهاى بزرگ در جهان به خصوص در کشورهاى درحال توسعه و از جمله ایران، از یک طرف و رشد شهرها، تمرکز و تجمع جمعیت و افزایش بارگذاری­ هاى محیطى و اقتصادى بر بستر آنها از طرف دیگر، ضمن توجه بیشتر به شهرها، منجر به پذیرش نقش ها و عملکردهاى متعدد شده است.  یکى از موضوع ­هایى که بیشتر شهرهاى بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند، موضوع حوادث طبیعى است .با ت...

امروزه بحث پایدارى محیطى و نیز بهبود محیط زیست شهرى از مهمترین نگرانى ‏هاى کارشناسان و طراحان شهرى است که این نگرانى‏ ها با توجه به پیچیدگى‏ هاى موجود در فضاها و عملکردها، در کلان شهرها نمود بیشترى یافته است. براى حل این مشکل راهکارهاى مختلفى از طرف کارشناسان پیشنهاد شده است که به دلیل هزینه‏ هاى بالا، اجراى آنها در عمل امکان‏ پذیر نمى‏باشد. از این رو روش راحت‏ تر براى رفع این مشکل ایجاد فضاى س...