خاقانی شاعر بلند آوازه و دیر آشنای ادب فارسی است. تناقض گوییهای شعر او از گذشته مورد توجه پژوهشگران بوده است و هر یک از آنان به نوعی مفاهیم متناقض و چرایی آن را در شعر او طرح و بررسی کرده اند. این نوشته ابتدا نظرات پژوهشگران و مفاهیم متناقض شعر خاقانی را مبتنی بر نقد اخلاقی بررسی و دلایل آنان را نقدکرده است، سپس دلایل تناقض گوییهای شاعر را با توجه به شعر و روزگار او توضیح داده است. به نظر می‌رس...

بحث و بررسی پیرامون عالم برزخ به عنوان یکی از وسیع ترین عوالم وجود و نخستین عالم پیش روی انسان پس از مرگ، در فلسفه و کلام اسلامی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در حوزه الهیات دینی و مباحث معادشناسی تحقیقات و پژوهش های فراوانی در این زمینه به انجام رسیده است، اما با توجه به وجود برخی خلأهای پژوهشی، این رساله متکفل ژرف کاوی در نظرات و آراء حضرت امام (ره) و ملاصدرا پیرامون عالم برزخ گردیده است. ...

دیدگاه‌های شیخ احمد بن زین الدین احسائی جدال‌‌هایی پُر دامنه در عرصۀ پاره‌‌‌ای از مباحث فکری برانگیخته است‌‌‌‌. «هورقلیا» یکی از واژه‌های کلیدی نظام فکری شیخ احمد احسائی است که در آثار متفکران پیش از او - از جمله شیخ اشراق - نیز به‌کار رفته است‌‌‌‌. ضمن توجه به پیشینۀ پژوهش‌‌‌‌‌‌، ‌با بررسی اجمالی هورقلیا در لغت و اصطلاح خاص احسائی‌‌‌‌‌‌، ‌نشان داده شده که مراد احسائی از هورقلیا در موارد گوناگون...

در مقدمه بحث معاد وبرزخ باید گفت که مسأله معاد و برزخ از مسائلی است که انبیاء بعد از دعوت به توحید، مردم را به آن فرا خوانده اند و آن را لازمه ی ایمان به خداوند دانسته اند. در قرآن کریم و در سنت پیامبر اکرم و ائمه این مسئله مطرح شده است و عقل برای شناخت آن متمسک به قرآن و سنت شده است و همه ی اندیشمندان به وجود آن اعتقاد دارند . ااما در مورد پیشینه ی این بحث باید گفت در کتاب های تفسیر و مقالات م...

اخلاق‌ورزی در ایران معاصر مشکلاتی دارد که بی‌توجهی به آنها مانع از رشد و شکوفایی این عرصه می‌شود. امروزه شاهد رستاخیزی در عرصۀ اخلاق هستیم و به نظر می‌رسد که این رشتۀ علمی متقاضیان جدّی دارد. با این همه، تا نگرش رایج و مسلط بر این عرصه اصلاح نشود، نمی‌توان انتظار چندانی داشت که این عرصه رونق گیرد. نویسنده، با این امید که این عرصه گسترش مناسب و مقبولیت عمومی پیدا کند، کوشیده است تا برخی مشکلات ان...

انسان ها پس از مرگ در قالب بدن مثالی یا جسم برزخی وارد عالم برزخ می شوند و به حیات برزخی خویش ادامه می دهند و در بهشت و جهنمِ برزخی از نعمت های الهی بهره مند و از نقمت های آن متألم می شوند. عالم برزخ و مسئله ارتباط برزخیان با اهل دنیا و تأثیر و تأثّر آنان بر یکدیگر از مباحث بسیار دقیق و چالشی آموزه‏های اسلامی در فرجام ‏شناسی است، که نیاز به دقت و تأمل عمیق دارد. به همین جهت، این موضوعات برای برخی...

آنچه در این پایان نامه مورد تحقیق واقع شده سیری در عالم برزخ و ماهیت زندگی در آن است که چهار عقبه عالم برزخ را توضیح داده است، همچنین مواردی را به عنوان نکته جدید یاد کرده، اول: حل شبه فشار قبر و همچنین حل شبه سوال قبر و چگونگی آن با لحاظ کردن علم و فناوری جدید، علم خداوند به اعمال انسان ها و بی مورد بودن سوال از آن. دوم: اثبات این که سوال قبر عمومی است حتی برای معصومین (ع). سوم: لازمه پیروی از...

مطالعه اوصاف مرگ و قیامت در آیات و روایات با محوریت خطبه غرّاء نشان می دهد که عالم برزخ یکی از مراحل حد فاصل بین مرگ و قیامت است. مهم ترین اهوال برزخ عبارتست از: شدائد قبر، سوال و جواب قبر، وحشت و تنهایی قبر، پاداش و عذاب برزخی، احباط و تکفیر گناهان در برزخ از طرف دیگر رستاخیز در تعابیر قرآنی و روایی به یوم الحشر، یوم الجمع، یوم التغابن، یوم نفخ صور، و ... نام گذاری شده است. صراط یکی از عرصه ه...

سوال در برزخ (قبر)، و قیامت، یکی از ضروریات مذهب تشیع محسوب می شود. بررسی اینکه فلسفه و مقصود از سوال چیست؟ پرسشگران چه کسانی هستند؟ پرسش شوندگان چه کسانی هستند؟ سوالات از چه اموری است؟ محور های کلی و اصلی این رساله است. ما حصل این پژوهش این است که هدف از پرسش در برزخ، برای این است که خود انسان متوجه گردد چه کرده و مستوجب چه پاداشی است؛ و فلسفه سوال در برزخ (قبر) ظهور باطن و دل انسان است. در خ...

یکی از راه های درک حقیقت ، راه کشف و شهود است که عارف از راه دل و سیر در انفس و طیّ مراحل کمال روحی، می کوشد تا حقیقت عالم را کشف کند و بر اسرار آن واقف گردد. «کمدی الهی» دانته و «سیر العباد الی المعاد» سنایی، نمونه هایی از سیر باطنی و کشف حقیقت از راه دل و سیر در انفس می باشند که در آن ها دانته و سنایی تلاش می کنند تا با طی کردن مراحل سیر و سلوک عرفانی و رهایی از امیال و خواهش های نفسانی، کمال ...