نظرگاه به عنوان یکی از مهمترین عناصر باغ ایرانی؛ آن بخش از باغ است که می توان در نقطه ای بالاتر از سطح باغ، بر آن نظر انداخت. این عنصر در باغ های ایران و هند، بسیار متفاوت جلوه می کند. این عنصر در باغ ایرانی گزینش نقطه ای برای نگاه به منظر باغ است. در این مورد، نگاه ناظر تماماً معطوف به منظر باغ است و با عناصر زیباساز آن گره می خورد. در باغ هندی جهت دید نظرگاه چندان مطرح نیست و هدف دیدهای متفاوت...

این نوشتار با بررسی عناصر مختلف حیاط شیرها در الحمراء در آندلس، به نحوۀ ادراک این فضا از طریق آن ها می پردازد. تمرکز اصلی مقاله بر آثار قرن چهاردهم میلادی است. جزئیات معماری، ازجمله تزئینات مقرنس کاری، سنگ نوشتۀ روی آب نمای مرکزی و کتیبه های شاعرانه در تزئینات سطوح نما، در ارتباط با کارکرد، معنا و نقششان در ادراک فضا بررسی شده اند. همچنین نحوۀ قرارگیری حیاط شیرها و ارتباط آن با کل باغ در بستر ت...

باغ های ایرانی به عنوان یکی از قدیمی ترین تجربه های منظرسازی؛ نیازمند نگرشی مجدد در شناسایی سرچشمه های الهام و الگوهای شکل یابی است. درباره عوامل شکل گیری باغ ایرانی نقطه نظرهاى متفاوتی وجود دارد، شناخت بیشتر این عوامل نیاز به مطالعه بر روی شیوه های سرزمینی این اثر دارد. در نوشته حاضر با غهای سمرقند به عنوان یکی از شیوه های سرزمینی که تأثیر به سزایی در شکل با غهای ایرانی پس از خود داشته است، م...

در اواخر سدۀ نهم در بطن تجریدگرایی نقاشی ایران تمایلی آشکار به بازنمایی جهان محسوس زاده می شود. گرایش به واقع گرایی که ابتدا در نگارگری مکتب هرات و در نگاره های بهزاد پدیدار شد همچون خط پیوسته ای آثار هنرمندان اواخر سدۀ نهم و دهم ه.ق را به هم پیوند می دهد. با انتقال بهزاد به تبریز هنرمندان نگارگری مکتب دوم تبریز به پیروی از سنت بهزاد، بی آنکه با بینش آرمانی هنر نقاشی قطع رابطه کنند، نگاهشان را ...

احداث ابنیه، شکل‌گیری و گسترش یا شکوفایی باغ‌سازی و معماری، نتیجه وجود ثبات نسبی سیاسی است که از تبعات آن ثبات اقتصادی و آرامش روانی جامعه است. در ‌این‌میان، توجه به باغسازی با عنایت به ماهیت آن که وجه تفرجی است، وابستگی قویتری به آن ثبات پیدا می‌کند. آیا باغ ایرانی ثمره دوران خشک‌سالی است یا اینکه به‌دوران سر‌سبزی خاستگاه ایرانیان تعلق دارد؟ عقیده بر‌این است که باغ‌ها در‌دل کویر، خرده‌اقلیم‌ها...

باغ ایرانی محصول نظم تحمیلی از سوی تفکر ایرانی بر طبیعت و عناصر طبیعی از جمله آب و گیاه است. در این بین آب و عناصر آبی از اهمیت بسزایی برخوردار است و باغ ایرانی بدون حضور آب قابل تصور نیست به طوری که نقش اساسی در طراحی و ساماندهی فضای باغ دارد. از طرفی منظر عمیق به واسطه ایجاد محور مستقیم رکن اصلی در فضاسازی باغ ایرانی است. وجود آب در محور اصلی باغ و تلاقی دید با پهنه‌های آبی در انتهای مسیر از ...

در انتهای سدۀ 13 ه .ق و طی دهۀ اول سدۀ 14 ه .ق شکل و نقشۀ باغ های تهران تغییر کرد و نوعی باغ با نام پارک ایجاد شد. بررسی باغ ها در یک دهه پیش از این رویداد نشان می دهد شکل باغ ها کماکان با باغ های اصیل قاجاری تهران هم خوانی داشته و در عین حال برخی تغییرات در باغبانی و آرایش گیاهان آغاز شده است. تغییرات وسیعی که به تغییر شکل باغ ها انجامید در باغ شاه و پس از آن در پارک های امین الدوله، ظل السلطا...

ناحیۀ فین، ییلاقی برای شهر کاشان محسوب می شود و به سبب نزدیکی به کوه و برخورداری از حضور چشمۀ تاریخی فین از وضعیت اقلیمی مناسب تری نسبت به شهر کاشان برخوردار است. این ناحیه دربردارندۀ باغ های پرشماری است. هم اکنون بقایای باغی قدیمی تر از باغ فین در پایین دست آن قرار دارد که باغ کهنه نامیده می شود. براساس پاره ای از مستندات تاریخی، باغ یادشده در زلزله ای که در اواخر حکومت شاه تهماسب رخ داده، آسی...

باغ و باغ‌سازی متضمن معانی بسیاری در فرهنگ ایرانی است، به‌طوری‌که عالم ایرانی همواره آکنده از مظاهر باغ و طبیعت بوده است. باغ ایرانی را می‌توان زیباترین محصول منتج از اصول زیبایی‌شناسی و طبیعت‌گرایی فرهنگ ایرانی دانست که مفهوم آن در بسیاری از هنرهای این سرزمین نظیر سفالینه، کاشیکاری، قالی‌بافی، موسیقی، شعر، ادب فارسی و نگارگری متجلی شده است. از این میان هنر نگارگری یکی از مهم‌ترین جولانگاه‌های ...

باغ ایرانی پدیده‌ای تاریخی است که شناخت آن تنها به آگاهی داشتن از سیر تحول باغ‌سازی و اطلاعات شکلی و سبکی محدود نمی‌شود. باغ ایرانی محتوایی دارد و  براساس خیالی پدید آمده است.  خیال باغ ایرانی چیست و چه نسبتی با کالبد آن دارد؟  آیا می‌توان از تنوعات شکلی و ساختار یگانه باغ ایرانی سخن گفت؟ گستره تاریخی و جغرافیایی بسط باغ ایرانی چیست؟ مهم‌تر اینکه با کدام پیش‌فرض‌های متقن می‌توان به تحقیق در موض...