مناسک و آیین­ها­ را می­توان از ارکان بنیادین هر دین به شمار آورد که شخص به واسطۀ مشارکت در آنها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آنها، به ویژه در عرصۀ جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان­شناسان دین را به خود معطوف ساخته است. در این میان کلیفورد گیرتز در مقام یکی از انسان­شناسان دین معاصر، بر اساس رویکرد تفسیری خویش و با تکیه بر مشاهدات عینی، تحل...

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین ماهیت، ابعاد و مؤلفه های علم تربیت دینی است تا بتواند سهمی در افزایش دانشهای بنیادین در این حوزۀ معرفتی داشته باشد. روش: این پژوهش از نوع بنیادی- کاربردی و روش مطالعۀ توصیفی- تحلیلی از نوع (اسنادی) است. یافته ها: در این پژوهش مراد از علم تربیت دینی؛ علم تجربی یا انسانی است که از جهت گیری الهی برخوردار باشد و در راستای اهداف و انگیزه های دینی قرار گیرد. با این تعریف از...

استفاده از روش توصیفی درون دینی و برقراری رابطۀ تناظر بین مراتب عالم و مراتب نفس بر اساس نظام عقلانی حکمت متعالیه از ویژگی‌های رویکرد فلسفی ملاصدرا در حشر جسمانی انسان است و هم چنین با تکیه بر نحوۀ سلوک انسان در دنیا، چگونگی حشر در عالم برزخ و قیامت را هماهنگ با مضامین وحی به ثمر رسانده است. پژوهش پیش رو کوشیده است تا نگرش شناخت فلسفی ملاصدرا در مسئلۀ حشر جسمانی انسان را با رویکرد کلامی وی بررس...

«نگاه دینی» و «نگاه سکولار»، دو نظام معنایی متفاوت برای حیات انسان ترسیم می‎کنند و پایه‎گذار دو سپهر کاملاً مختلف در زندگی انسان هستند. زندگی انسان در هر دو بستر دینی و سکولار، ویژگی‎هایی می‎یابد که متناسب با هرکدام می‎توان از معناداری یا بی‎معنایی زندگی انسان سخن گفت. ریجارد تیلور با اتخاذ رویکردی طبیعت‎گرایانه به مسئله معنای زندگی، می‎کوشد با تعریف زندگی بی‎معنا و سپس با طرح مفهوم خلاقیت و بیا...

مکاتب مختلف روان شناسی مثل روانکاوی، رفتارگرایی، انسان گرایی، مکتب شناختی و ... تلاش زیادی برای درک انسان و معضلات روان شناختی ـ رفتاری وی نموده و از جنبه های گوناگون به انسان و نیازهایش نگریسته اند. دیدگاه دینی نیز انسان و مسائل او را مورد توجه و امعان نظر قرار داده است. در این تحقیق سعی شده است دیدگاه های مکتب شناختی و اندیشه دینی در ارتباط با نقش باورها و عقاید انسان و تأثیر آن بر رفتار و عا...

ایران عهد هخامنشی از لحاظ دینی دورانی ست که در آن بردباری دینی به منصه ی ظهور رسید. در عهدی که کشتار و ویرانی افتخار پادشاهان آشوری بود، پادشاهان هخامنشی انسان دوستی و توجه به انسان که منشعب از باور های آنان بود را به جهانیان عرضه داشتند. کتیبه های هخامنشی که بیشتر به شرح رویدادها می پردازند؛ از بازگویی باورداشت ها و آداب دینی مردمان ایران و ساتراپ نشین های غربی شاهنشاهی هخامنشی کم تر مطلبی ار...

پیشرفت به دو قسم سکولار و دینی تقسیم می شود که در مغرب زمین مدل سکولار آن رایج و حاکم است. اسلام با ادعای جامعیت [آیین دنیوی و اخروی] در صدد تشکیل حکومت دینی و اداره جامعه است که برای این منظور ارائه الگوی پیشرفت متناسب جامعه دینی، امری لازم و ضروری است. این الگوی پیشرفت مبانی گوناگونی (خداشناختی، هستی شناختی، معرفت شناختی، انسان شناختی، جامعه شناختی) دارد. در این مقاله مبانی خداشناختی الگوی پی...

با یک نگاه ژرف به نیکی در می ‏یابیم که همه ارزش ‏های الهی و بایدها و نبایدهای دینی بر فطرت، عقلانیت و معنویت استوار است. از منظر دیگر، همه هدف‏ ها و جهت ‏های آموزه‏ ها و فریضه ‏های دینی بر تعالی و شکوفایی وجود انسان استوار است. گرایش انسان به پرستش خالق هستی پاسخی است به یک نیاز فطری و طبیعی. «کنجکاوی» در پدیده‏ های هستی به مثابه خمیرمایه جستارگری و حقیقت ‏جویی، طراوت‏ بخش نیاز فطری انسان به تح...

هدف این نوشتار، بیان امکان و چیستی علم دینی از منظر حکمت متعالیه است و بدین منظور، ابتدا به سراغ اصول هستی‌شناسانه حکمت متعالیه می‌رویم تا چیستی انسان، دین و علم را در پرتو این اصول بیان کنیم. سپس، بر اساس این اصول، به مسئله اصلی که هویت، امکان و تحقق علم دینی است و به دنبال آن، به مسئله تعارض دین با علم تجربی می‌پردازیم. بر مبنای اصالت وجود و تشکیک آن و بر اساس حرکت جوهری انسان در قوس صع...

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین ماهیت، ابعاد و مؤلفه‌های علم تربیت دینی است تا بتواند سهمی در افزایش دانشهای بنیادین در این حوزۀ معرفتی داشته باشد. روش: این پژوهش از نوع بنیادی- کاربردی و روش مطالعۀ توصیفی- تحلیلی از نوع (اسنادی) است. یافته‌ها: در این پژوهش مراد از علم تربیت دینی؛ علم تجربی یا انسانی است که از جهت‌گیری الهی برخوردار باشد و در راستای اهداف و انگیزه‌های دینی قرار گیرد. با این تعریف از...