قرن هفتم هجری زمانی کاملاً استثنایی در تمام مظاهر زندگی ایران و ایرانی است. حمله ویرانگر مغول و آثار شوم آن، پرده از بی تدبیری دستگاه سلطنت برداشت و مردم بی پناه را در برابر مصیبت بارترین حادثه جهانی به عکس العمل های متفاوت واداشت. این کنش و واکنش با خود پدیده های شگرف اجتماعی به همراه آورد که بخشی از آن را در لابه لای متون ادبی و تاریخی آن روزگار می توان دید. موضوع اصلی این پژوهش، بازجست و تحلی...

ظواهر اجتماعی و شمایل فرهنگی مکتب عرفان، همواره مورد دست اندازی عارف نمایان و فرصت طلبان قرار گرفته است و بسیاری در دام این مزوران گرفتار شده اند. به همین جهت ، شناخت عارف نمایان اهمیتی بسزار و قابل توجه دارد. در این رساله، سعی شده است با مشخص کردن چهارچوب مکتب اصیل عرفان و مرز عرفان و عرفان نمایی، این دو امر از هم مجزا شود و شناخت عارف نمایان با توجه به ویژگیهای ایشان مقدور گردد، برای این امر،...

آثار ادبی بازتاب حیات اجتماعی عصرخویشند.با مطالعه ودقت درمتون گذشته می توان به پاره ای از ناشناخته های جوامع پیشین دست یافت.درحقیقت جامعه شناسی ادبیات گفتاری است درباره ی تأثیر وتأثر محتوای آثار ادبی با اجتماع عصرخود. ما برآنیم تا در این پژوهش با ژرف کاوی حکایاتی ازمثنوی مولوی، جوهره ی اجتماعی این حکایات را بررسی کنیم و تصویر کلی جامعه ی آن عصر را از خلال این حکایات نمایان کنیم. از آن جا که تا...

گردش تاریخ وضع عمومی، تعلیمات و پرورش روحی شیعه را به مجالس و محافل عزاداری امام حسین (ع) کشانیده است. تعلیمات عمومی مذهب شیعه همان مطالبی است که دراین محافل به عنوان روضه خوانی و سخنرانی دینی و سینه زنی به مردم تعلیم می شود و عموم مردم رغبتی وافر به حضور در این محافل دارند و این هم خود از کرامات حضرت ابی عبدالله الحسین (ع) محسوب است که جهان شیعه را شیفته و دلباخته خود کرده است. این محافل اساس ...

شناخت فضای صدور روایات معصومان آنچنان اهمیت دارد که گاه بدون در نظر گرفتن آن، به فهمی نادرست و چه بسا گمراه کننده خواهیم رسید به عبارت دیگر در بسیاری از موارد باید بدانیم که معصوم، در هنگام بیان سخن یا انجام عمل خود در چه شرایطی هست یا مخاطب در چه وضعیتی قرار دارد و از این دست مجهولات که باید به آنها پاسخ روشنی داده شود. احادیث امام رضا(علیه السلام) هم از این قاعده مستثنی نیستند و برای شناخت به...

هرچند زمینه شکل گیری طریقت های عرفانی در جهان اسلام، از حدود سده های چهارم و پنجم آغاز شده بود، صورت نهایی این طریقت ها به سدة هفتم و پس از آن برمی گردد. بیشتر این طریقت­ها، سلسله خود را از طریق امامان شیعه و به ویژه امام رضاعلیه السلام تا امیرالمؤمنین علی علیه السلام به رسول خدا(ص) می رسانند. حال، این پرسش مطرح می­شود که چه تصویری از امامان و به ویژه امام کاظم علیه السلام در زهد و عرفان اسلامی...

اهداف قیام امام حسین(ع)، بیان درس‌ها، شعارها و پیام‌های مکتب حسینی و در نهایت تبیین مبانی اعتقادی حرکت حضرت همواره مورد توجه اندیشمندان، مورخان و نویسندگان فراوانی قرار گرفته، به طوری‌که سهم فراوانی از ادبیات عاشورایی را در کنار ادبیات مرثیه به خود اختصاص داده است. در میان آثاری که این نوع نگاه را به قیام حسینی داشته‌اند، می‌توان دوبیتی خواجه معین‌الدین چشتی را طرح نمود. خواجه با خلق و سرایش شع...

رساله حاضر تحت عناوین ذیل مباحث کلامی شعر فارسی را از آغاز قرن هفتم هجر مورد مطالعه قرار می دهد : علم کلام - تاثیر علم کلام در شعر فارسی - بررسی مسائل کلامی در شعر فارسی - فردوسی - فرخی - عنصری - فخرالدین اسعد گرگانی - اسدی طوسی - قطران تبریزی - ناصر خسرو - ازرقی هروی - حکیم سنائی - عمعق بخارایی - قوای رازی - انوری - سوزنی سمرقندی - رشید وطواط - جمال الدین عبدالرزاق - خاقانی - ظهیر فاریابی - نظ...

هدف از پژوهش حاضر آن است که کتاب مورد نظر را از جنبه استفاده از دیدگاههای امیر مومنان علی(ع) در زمینه تربیت اجتماعی مورد بررسی قرار داده و با دستیابی به میزان تطابق آن با مولفه های مطرح در منظر امام علی(ع) دیدگاههای مناسبی را در جهت بهره گیری هرچه بیشتر در این زمینه ارائه دهد. این تحقیق که با شیوه توصیفی- تحلیلی متون کتاب درسی صورت گرفته، به بررسی روشها و مولفه های تربیت اجتماعی از دیدگاه امام ...