چکیده تصویر شعری، یکی از عناصر زیبایی­شناختی شعر است که از دیرباز مورد توجّه ناقدان بوده است. محمّد رضا شفیعی کدکنی و جابر عصفور از جمله ناقدان معاصر ایران و مصر هستند که با نگاهی نو به این مسئله پرداخته­اند. این جستار می­کوشد تا با شیوه توصیفی - تحلیلی و در چارچوب دو کتاب صور خیال در شعر فارسی از محمّد رضا شفیعی کدکنی و الصوره الفنّیّه فی التّراث الّنقدی والبلاغی عند العرب از جابر عصفور، به بررسی و ت...

تقدّم الشعر والروایه تقدماً عظیماً فی العصر الحدیث حتی تغیرت أحوالهما وأخذا أسالیب فنیه کثیره. من هذه الأسالیب تداخلهما بالأنواع الأدبیه و بالفنون البصریه. إن للروایه دوراً خاصاً بین الأنواع السردیه، لمرونتها الأکثر فی أخذ عناصر سائر الأنواع الأدبیه و الفنیه. الشعراء و الأدباء منذ بدایه عصر النهضه کانوا شدیدی الإلتصاق بمبادئ المدرسه التی یکتبون آثارهم تحت أطرها؛ لکن یختلف الأمرُ عند الحداثیین ، حیث ن...

اهتم الشاعر المصری أمل دنقل (1941- 1983) اهتماماً بالغاً بالقناع فی استدعائه للشخصیات التراثیه، حیث یشکل القناع عنصراً محوریاً فی تجربته الشعریه، وقد أسهم هذا العنصر إسهاماً واضحاً فی تشکیل البنی الفنیه المکوّنه لنصّه الشعریّ. وقد جاء اختیار أمل دنقل لأقنعته مرتبطاً بتطوّرات الواقع التاریخی والسیاسی من جهه، وبتطور وعیه الناجم عن تلک التطوّرات من جهه ثانیه. فالقناع أتاح له فرصه للمزج بین الحاضر والماضی وبین...

حاول الشعراء المعاصرون استثمار کلّ الأدوات الفنیه حتّی یحققوا لنصوصهم قدراً من الإبداع، مِنْ هذا المنطلق، فإنَّ ظاهره الانزیاح الکتابی عباره عن کسر نظام کتابه المألوف بهدف زیاده عده الدلالات الممکنه، وهذه الظاهره تُعدُّ مِن الظواهر المهمه فی الدراسات الأسلوبیه الحدیثه التی تدرس النصّ الشعری علی أنه أسلوب مخالف للمألوف والعادی. فالانزیاح الکتابی فی الشعر الحدیث یحاول أنْ یستعیضَ مِنْ خلال التعبیر بالصوره البصری...

یتناول هذا البحث شخصیهَ الشاعر الأصفهانی، فضلاً عن دراسه نماذج شعریه له، إیضاحاً لقیمه أشعاره من الناحیه الفنیه و إتجاهه العفیف فی معالجه هذا الجانب الشعری المتمیز. أبوبکر محمد بن داود الأصفهانی، المعروف بالظاهری (297-255 هـ.ق /910-869 م)، عاش فی العصر العباسی الثانی. کان من أکابر علماء عصره و فقهائهم و أذکیائهم لعلوه فی رتبه الادب، و تصرفه فی اللغه و تفننه فیها و قدرته علی القضاء و الافتاء، و ا...

المخلص الروایه من أبرز الاجناس الأدبیه التی تعالج الواقع وتقلباته العلمیه والاجتماعیه والدینیه و السیاسیه والاقتصادیه . الأ مر الذی أدی الی اقبال الناس علیها وارتقاء منزلتها عندهم. ظهر هذا الفن فی الجزائر فی الخمسینات من القرن العشرین، وکانت نشأته متأخره بالنسبه الی بقیه الفنون الأدبیه. هذا النوع من الروایه کما هو مفهوم من تسمیتها روایه مکتوبه بالخط الفرنسی لکنها یسیطر علیها الروح العربی ا...

تعدّ الروایه الجزائریه المکتوبه باللغه الفرنسیه ظاهره ثقافیه و لغویه متمیزه و یسیطر علیها الروح العربی النابض، و تعتبر سلاحاً من أسلحه معرکه الشعب الجزائری ضدّ الاستعمار الفرنسی. یعتبر «محمد دیب» من أعلام کتّاب الروایه الجزائریه المکتوبه باللغه الفرنسیه، و کبار مبدعیها. له آثار أدبیه متعدّده فی الروایه و الشعر و المسرحیه. و ینتمی أدبه انتماءً کاملاً إلی الثقافه الجزائریه التی اندمجت فی الثقافه الإسلام...

تعد ترجمه الشعر بوجه عام أصعب أنواع الترجمه و أکثرها إرهاقاً للمترجم. لایختلف الکثیرون أن ترجمه الشعر لها خصوصیاتها فی إطار الترجمه الأدبیه. لترجمه الشعر فائده عظمی، إنها تصقل الذائقه، تنمی الحس اللغوی و الفنی أی علی الأقل قدره الایحاء و الخیال و التوازن الجمالی بلاغه و أسلوباً، فهی سبیل إلی التلاقح و الحوار المتبادل، إذ بفضلها تزهر الثقافات و تنمو آنذاک نحو ثقافه عالمیه إنسانیه. ترجمه الشعر من ل...

یشکّل رثاء أهل البیت للهجه الخوزستانیه، مصدراً ثرّاً فی المأثورات الشعبیه، فإنّه مستساغ ومفهوم إلی حدٍّ ما لدی المستمع العربی عامّه حینما یسمعه، لکن الأمر یبدو صعباً حینما یقرأه، أو قد یفهم معناه بشکل مغایر إلی حدّ بعید، وذلک یردّ إلی عدم الدّقه فی الکتابه وعدم الاتفاق علی منهج إملائی موحّد فی الکتابه، کما أنّ النسّاخ والمؤلّفین من الذین لایتقنون الکتابه الصحیحه لأبجدیه هذه اللهجه إتقاناً کاملاً، فهذا الأمر جعل ...