واقعه و نهضت عاشورا مشحون از وجوه گوناگون معنای زندگی مطلوب برای انسان است. این معنا با تأکید بر رویکرد فراطبیعت‌گرایی در مولفه‌هایی مانند، خداباوری، آخرت باوری، اخلاق، هدف از زندگی، جایگاه انسان و مسئله شر قابل بازیابی است. در واقع، با بازخوانی نهضت عاشورا می‌توان نقش برجسته مؤلفه‌های مذکور را به روشنی ملاحظه کرد تا بتوان معنای زندگی را به معانی‌ای چون ارزش، هدف و کارکرد زندگی مورد فهم و بازان...

هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش پیش‌بین التزام عملی به اعتقادات اسلامی و عوامل جمعیت‌شناختی در افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویانانجام گرفت. روش: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی و جامعۀ آماری آن شامل دانشجویان دانشگاه سمنان بود که از میان این جامعه، تعداد 330 نفر به شیوۀ تصادفی انتخاب شدند و مقیاسهای افسردگی، اضطراب و استرس، مقیاس خودسنجی التزام عملی به اعتقادات اسلامی و پرسشنامۀ جمعیت‌شناختی را ...

تلاش در جهت زدون فرهنگ دینی و احیای فرهنگ باستانی و جایگزینی آن به جای ارزش های مذهبی و به تبع آن جدایی دین از سیاست در دوره پهلوی پدر و پسر، در شعر فارسی تأثیر بسزایی گذاشت تا جایی که باعث کم رنگ شدن انعکاس مسائل دینی در شعر شاعران این دوره گردید؛ اما از سال 1332 به بعد کم کم رگه هایی از مذهب در شعر فارسی علی رغم سوق شعر به مسائل مادی و شهوانی در آثار شاعران مشاهده شد. در این مقاله بر آنیم تا ...

اهل بیت با تفسیر و تبیین صحیح از آموزه های دینی و جلوگیری از کج اندیشیهای منحرفان، نقش موثری را در حفظ و بقاء تعالیم دین اسلام ایفا نموده اند. هر چند تعالیم ائمه معصومین(ع) بسیاری از زمینه های فکری، عملی،فردی و اجتماعی اسلام را در بر می گیرد، اما تأثیر آنان در شرح و بیان مسائل زیر بنایی و اصول اعتقادی اسلام از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

چگونگی ارتباط بین تکثر یا تنوع مذهبی با التزام دینی یکی از محورهای اصلی منازعه میان دو پارادایم حاکم بر جامعه‌شناسی دین در سه دهة اخیر بوده است. ذخیرة دانشی قدمای علوم اجتماعی ذیل پارادایم سکولاریزاسیون حکایت از این داشت که تکثر/تنوع مذهبی موجب تضعیف التزام دینی می‌گردد. در مقابل، پارادایم جدید اقتصاد دین یا مدل بازار دین استدلال نمود که تکثر/تنوع مذهبی منجر به افزایش التزام دینی می‌شود. در مقا...

در جریان افزایش معرفت دینی مردم، می توان از روش ها و شیوه های نظری و عملی متفاوتی استفاده نمود. جهت دست یابی سبک معیار در این امر، این پژوهش در نظر دارد تا روش های حضرت علی (ع) را در نهج البلاغه بررسی نماید. از این رو، مسأله این پ‍ژوهش بررسی روش های نظری امام علی (ع) در افزایش معرفت دینی است. روش بررسی این مسأله، توصیفی –تحلیلی است و با رویکرد ناظر به متن شکل گرفته است. یافته های پژوهش در سبک ش...

فیلسوفان اخلاق در باره نقش انگیزشی باورهای اخلاقی دو رویکرد مختلف دارند: درون گرایان با انحصار دلایل انگیزشی به باور، رابطه باور و التزام اخلاقی را ضروری می دانند و برون گرایان با پذیرش باور و میل به عنوان دو عنصر انگیزشی، ارتباط باور و التزام اخلاقی را ضروری تلقی نمی کنند. از این رو، ضعف اراده را ممکن می دانند یعنی فاعل با وجود باور به درستی فعل، آن را انجام نمی دهد. این مقاله نقش انگیزشی باور...

پژوهش حاضر به‌منظور تعیین میزان رابطۀ التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدینی با سازگاری در نوجوانان (سال تحصیلی 94-95) انجام‌شد. تعداد گروه نمونه شامل 380 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان شهر اهواز  بود که برای انتخاب آن‌ها از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای استفاده‌شد. ابزار پژوهش پرسشنامه التزام عملی به اعتقادات مذهبی (نویدی، 1376)، پرسشنامه ادراک شیوه والدینی (آر. جی رابینز...

نظریۀ عمل گرای صدق، از جمله نظریه های مهم در باب مفهوم صدق است. بر اساس این نظریه، «گزارۀ p صادق است، اگر و تنها اگر، گزارۀ p در عمل سودمند باشد». اخذ این نظریه در مطالعۀ دینی، فضای فکری مستقل و متفاوتی را در گستره های گوناگونِ دین پژوهی پدید می آورد. در این نوع دین پژوهی، به جای بررسی مطابقت یا عدمِ مطابقتِ تعالیم و گزاره های دینی با واقعیت، آثار محسوس و نتایج عملی آنها سنجش و ارزیابی می شود. حقا...