چکیده هدف از نگارش این مقاله، ارائۀ تبیینی از آیندۀ اقتصاد ایران است. مهم‌ترین ویژگی مقاله، بهره‌گیری از چهارچوب نظری نهادگرایی جدید و تطبیق آن با یک الگوی مبتنی بر سناریو است. بر این اساس، فناوری مفهوم کلیدی توضیح‌دهندۀ ماهیت توسعه است و کارامدی ساختار حقوق مالکیت علت موفقیت یک اقتصاد ملی در حوزۀ فناوری. در این زمینه تلاش شده است در چهارچوب دستگاه نظری نهادگرایی جدید، ازطریق الزامات مربوط به ت...

اقتصاد سیاسی کلاسیک به عنوان علمی مدرن، متأثر از متافیزیک حاکم بر دوران مدرن است. در این متافیزیک علوم بر مبنای تفسیر خاصی از نظم حاکم بر جهان شکل می گیرند. از همان آغاز، علم اقتصاد نیز در رابطه ای تنگاتنگ با مفهوم خاصی از نظم (نظم طبیعی) شکل گرفت که خود را در چارچوب نظم نهادی نشان داد. این مفهوم خاص از نظم، ارزش شناسی، هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی خاصی را برای اقتصاد سیاسی کلاسیک رقم زد...

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تاثیر آزادسازی تجاری بر نابرابری درآمدی در ایران با توجه به عوامل نهادی–اجتماعی مورد تاکید سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی است. برای رسیدن به این هدف، الگوی دکالو و همکاران (2013) تعدیل و براساس داده‌های ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 حل ‌شده است. نتایج نشان می‌دهد در وضعیت فعلی کشور، کاهش نرخ تعرفه در بخش‌های زراعت و باغداری، ...

امروزه بخش قابل توجهی از اقتصاددانان معتقدند که می توان با استفاده از الگوهای توسعه نهادی، پیشرفت اقتصادی را برای کشور به ارمغان آورد. اما آنچه در این مسیر حائز اهمیت است درک و شناخت درست و دقیق مبانی اقتصاد نهادگراست. از این رو در این پژوهش سعی شده است ضمن توجه به مبانی فلسفه در دو حوزه هستی شناسی و انسان‏شناسی، دلالت های آن در حوزه اخلاق در رویکرد نهادگرایان اولیه نیز توجه شود. با توجه به گست...

طیف مطالعه های صورت پذیرفته در حوزه اقتصاد و حقوق، دیدگاه های متعدد فکری را در برمی گیرد. نقطه عطف این مطالعه ها که زمینه را برای گسترش این رویکرد بیش از گذشته فراهم کرد، انتشار اندیشه های اقتصاد نهادی در این حوزه بود. در این میان، کامونز یکی از بنیانگذاران اقتصاد نهادی است که برای سال های متمادی اندیشه های نهادی او مورد توجه و تاثیرگذار بر اندیشمندان پس از خود بوده است. پرسش اصلی این است که رو...

حذف نهادها از تحلیل اقتصادی جریان غالب اقتصاد را می توان یکی از مهم ترین گام ها در راه تبدیل شدن رشته اقتصاد به رشته ای مجزا از سایر رشته های علوم انسانی دانست. این اقدام تا حد زیادی موجب مهجور ماندن تحلیل های بین رشته ای گردید و به واسطه آن اقتصاد به علمی فارغ از اخلاق و سیاست، تبدیل شد تا جایی که تنها ردای ریاضیات را برازنده قامت خود می دانست، به این امید که از این طریق به مانند فیزیک، علم شو...

شکل گیری انقلاب صنعتی در قرن هفدهم در اروپا همزمان با حاکمیت سلسله صفوی در ایران است. ایران در برهه ای از آن زمان به رشد و شکوفایی اقتصادی، هم تراز با جوامع قدرتمند زمان خود دست می یابد. اما این توازن قدرت دوام نمی یابد، شرایط اقتصادی ایران رو به زوال می رود و با شروع تکوین سرمایه داری در اروپا عدم توازن میان ایران و غرب تشدید می گردد. در این پژوهش دلایل فراز و فرود عملکرد اقتصادی عصر صفوی و عل...

این مقاله با این ادعا که روش مطالعه نهادها بیش از تشخیص اثر بخشی نهادها در عملکرد اقتصادی از اهمیت برخوردار است، تلاش می کند چارچوبی نهادی را برای تحلیل مسایل اقتصادی معرفی کند. نکتة حایز اهمیت این است که روش شناسی متداول اقتصاددانان متناسب با نظام های بسته است، در حالی که در دنیای واقع با نظامی باز، تطور یابنده، چند لایه و غیر قابل پیش بینی مواجهیم. اگر این فرض هستی شناختی پذیرفته شود، از نظر ...

محیط نهادی، یکی از مهم ترین عناصر چارچوب نهادی-ساختاری است که یک سیستم اقتصادی را شکل می دهد. محیط نهادی، مجموعه ای متشکل از نهادها می باشد. نهادها به مثابه قواعد بازی در یک جامعه هستند و محیط نهادی به نحوه ترکیب و چیدمان قواعد بازی اشاره دارد. یک سیستم اقتصادی بر مبنای یک محیط نهادی تشکیل می شود و استمرار می یابد. در واقع محیط نهادی، قواعد بازی را هم برای سازوکار دولت و هم برای سازوکار بازار ف...

چکیده در دو دهه اخیر، دنیا شاهد ظهور الگوی تولید جدید اقتصاد دانش محور بوده است. در اقتصاد دانش محور، دانش به عنوان مهم ترین عامل تولید، از منظر نقش آفرینی در تولید و خلق ارزش افزوده، پیشاپیش سایر عوامل تولیدی قرار می گیرد. ازاین رو، عوامل مؤثر بر تولید دانش، اهمیت دو چندان می یابند. یکی از جنبه های تحقق اقتصاد دانش محور، ارتباط آن با ارزش های اخلاقی است، این مقاله نقش ارزش های اخلاقی در عملکرد...