نظریة افعال گفتاری(theory of speech acts)  نظریه ای فلسفی است که جان لنگشاو اَستین استاد فلسفة اخلاق دانشگاه آکسفورد در سال 1962 عرضه کرد و پس از او شاگردش جان سرل، فلیسوفِ ذهن و زبان معاصر در کتابی با عنوان افعال گفتاری آن را بسط و توسعه داد. هدف این نظریه ارائه تحلیل جامعی از نحوة ارتباط زبان با عالم خارج است  و در نهایت، به این پرسش اساسی و مهم در حوزة فلسفة زبان پاسخ می گوید که چگونه می توان ...

یکی از مسائل مهم در بحث جبر و اختیار رابطۀ اختیار با ضرورت است، چرا که طبق قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد، هیچ پدیده‏ای تا به سر حد ضرورت نرسد تحقق پیدا نخواهد کرد. این که این قاعده در مورد همۀ پدیده‏ها صادق است یا این که فقط بر امور غیراختیاری حاکم است از دیرباز مورد بحث متکلمان و فلاسفه و اصولیون بوده است. حکیمان صدرایی این قاعده را بر افعال اختیاری انسان نیز حاکم می‏دانند، اما طرفداران نائینی...

مقالة حاضر به بررسی «تحلیل گذرایی افعال زیرشمول فعل گفتن بر اساس نظریه پیش نمونه» می پردازد. تاکنون «گذرایی» از جنبه های مختلفی بررسی شده و یکی از موضوع های مطرح در مطالعات دستوریان و زبان شناسان بوده است.  یکی از دلایل اهمیت بررسی ساخت گذرا اینست که گذرایی در همة زبان ها وجود دارد و جزء جهانی های زبانی محسوب می شود.  هرچند در زبان فارسی این ساخت از دیدگاه های مختلفی بررسی شده است ولی با این وج...

چکیده دانش معنا شنا­سی یکی از شاخه­های زبان شنا­سی است که به بررسی معنا در بافت کلام می­پردازد. در این جستار سعی بر آن است تا به بررسی معنا شناسی اوزان افعال در قرآن کریم بپردازیم. مطالعه روابط در درون این حوزه معنایی، شامل کشف وز­ن­های اشتقاقی و حوزه­های معنایی صرفی و سپس یافتن پیوند معنایی میان این اوزان است. در پژوهشهای معنا­شناسی و تصریفی این قاعده روشن است که ساختار و معنا با یکدیگر در تع...

  چکیده یکی از مباحث مهم در فهم دقیق آیات قرآن، توجه به چگونگی استخدام افعال در کلام الهی است. افعال از زوایای مختلفی قابل بررسی هستند. از جمله این ابعاد، زمان به کار رفته در افعالِ استعمال شده است. با تأمّل در آیات قرآن مواردی مشاهده می­شود که هر یک از افعال ماضی، مضارع و امر بر خلاف انتظار و مغایر با سیاق به جای یکدیگر به کار رفته­اند. به نظر می­رسد به ‌کارگیری فعلی که با زمان دیگر افعالِ مورد...

در این رساله گویش سیوند، محل و حوزه جغرافیائی آن معرفی می شود و سپس ساخت آن (مخصوصا" افعال گویش) مورد مطالعه قرار می گیرد. این مطالعه بنیاد ساخت گرایانه دارد. در رساله رابطه گویش سیوندی با گویشهای شمال ایران روشن میشود.

مقاله حاضر نگاهی است به نمود واژگانی (lexical aspect) و انواع آن که به صورت مشخصة معنایی در فعل موجود است و روند انجام فعل را از لحاظ استمرار، تکرار، تداوم و غیره نشان میدهد. اگرچه نمود مقوله ای مستقل در تصریف فعل بشمار می آید، امّا بازتاب نحوی حاصل از آن تنها به نمود دستوری مربوط نمیشود بلکه نمود واژگانی را نیز دربر میگیرد. در این مقاله نمود واژگانی از نمود دستوری جدا و متمایز شده و انواع آن مو...

تحقیق حاضر پژوهشی است درباره ی فایده ی عملی رویکرد زبان شناسی شناختی برای آموزش افعال دو جزئی. به این منظور، 60 زبان آموز در سطح متوسط مهارت زبانی به دو گروه برابر کنترل و آزمایشی تقسیم شدند . 32 فعل دو جزئی با اجزای غیر فعلی (up, down, in, and out) به هر دو گروه ارائه شد. گروه آزمایشی افعال دو جزئی نامبرده را از طریق یادگیری نظام زیربنایی جزء غیرفعلی برطبق اصول زبان شناسی شناختی فرا گرفتند. گر...

در سال های اخیر مطالعه رفتار نحوی- معنایی افعال در معناشناسی واژگانی و نیز در حوزه مطالعات مربوط به پردازش زبان های طبیعی بسیار مورد توجه بوده است. فیلمور نخستین کسی بود که به بررسی چگونگی بازنمایی معنایی افعال و طبقه بندی آنها پرداخت. روش فیلمور در این زمینه، استفاده از دستور حالت و نقش های معناشناختی بود. بعد از آن تعدادی از پژوهشگران سعی در طبقه بندی معنایی افعال بر اساس رفتار تناوبی آن ها د...

پژوهش حاضر به بررسی تعدادی از افعال مرکب حرف اضافه ای استخراج شده از فرهنگ دوجلدی سخن می پردازد. مهمترین مسئله چگونگی تشخیص این گونه افعال از افعال حرف اضافه دار است که از لحاظ شکل ظاهری شبیه به یکدیگر می باشند. افرادی مانند وکر و هگمن (1985)، کوئرک و همکاران (1985) به بررسی این افعال پرداخته اند. ملاک های نحوی مانند اسنادسازی، پیشایند سازی، قابلیت جایگزینی با قید، مورد پرسش واقع شدن با ادات پر...