رشیدالدین فضل‌الله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیت‌های اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوصاً در زمینه اقتصادی و توسعه شهر و روستا و تثبیت نظام مالیاتی به نحو کاملاً چشم‌گیری مؤثر بوده است. از این روی شایسته است فعالیتها...

چکیده ندارد.

در نوشتار حاضر، نویسنده ضمن اشاره به اهمیت سندخوانی، اسناد را به چهار گروه اصلی تقسیم کرده، شرح مختصری درباره پنج مقوله ای که در معرفی هر سند حائز اهمیت اند، می دهد. سپس سندی که موضوع این مقاله است و آن درخواست میرزا حسین خان سپهسالار از ظل السلطان مبنی بر دنگی کردن سه هزار تفنگ تباتیر موجود در قورخانه خوزستان توسط صنعتگران اصفهانی است، خوانده می شود. نگارنده سپس به توضیح این نکته می پردازد که ...

در نوشتار حاضر، نویسنده ضمن اشاره به اهمیت سندخوانی، اسناد را به چهار گروه اصلی تقسیم کرده، شرح مختصری درباره پنج مقوله ای که در معرفی هر سند حائز اهمیت اند، می دهد. سپس سندی که موضوع این مقاله است و آن درخواست میرزا حسین خان سپهسالار از ظل السلطان مبنی بر دنگی کردن سه هزار تفنگ تباتیر موجود در قورخانه خوزستان توسط صنعتگران اصفهانی است، خوانده می شود. نگارنده سپس به توضیح این نکته می پردازد که ...

در قرن نوزدهم دولتمردان و اندیشمندان ایرانی و عثمانی برای پیشرفت و ترقی، راهکار هایی به حکومت های کشور خویش ارائه دادند و خود نیز برای اجرای اصلاحات در جامعه تلاش کردند. هر چند راهکار های آنها در برخی از جنبه ها عملی شد، ولی برنامۀ اصلاحات آن گونه که انتظار داشتند پیش نرفت. به همین خاطر، فؤاد پاشا و عالی پاشا، از اصلاح گران عثمانی در اواخر عمر، اصلاحات پیشنهادی خود را به صورت وصیت نامۀ سیاسی به...

چکیده وقف به عنوان یکی از سنت های مهم در تاریخ ایران بعد از اسلام در حیات فرهنگی و تمدنی ایران نقش مهمی داشت. در پی هجوم مغولان به ایران، بسیاری از موقوفات در معرض غارت و بی سامانی قرار گرفت. با تأسیس حکومت ایلخانی تلاش هایی برای جلوگیری از تداوم این وضع شروع شد که باروی کار آمدن غازان خان و اسلام آوردن او و سپس اولجایتو وقف در دوره ای از شکوفایی قرار گرفت. در این میان نقش وزیران و دبیران ایر...

مسأله ممالیک در سیاست خارجی عهد غازان[1] سیدابوالفضل رضوی[2] حمید کرمی‌پور[3] علاءالدین شاهرخی[4] چکیده مسلمانی و قدرت‌گیری غازان (694-702ق) که با اسلام پذیری گسترده‌ی مغول‌ها و رسمیت اسلام از سوی حکومت همراه بود نقطه عطفی را در تاریخ عصر ایلخانان رقم زد. این مهم موجبات هموار شدن روابط میان مردم و حکومت را فراهم آورد و در پرتو ملاحظات اسلامی‌و ایرانی اصلاحاتی را موجب شد که تا اندازه‌ای نابسامان...

0

دوره ی وزارت و صدارت میرزا حسین خان مشیرالدوله (سپهسالار) (1287تا 1297هجری قمری) دوره ای است که ایرانیان با مدنیت غربی آشنا شدند. روشنفکران این عصر در صدارت و وزارت او این فرصت را به دست آورده بودند که لااقل بخشی از اندیشه های اجتماعی و سیاسی خود را درعمل تجربه نمایند. در این بین بودند کسانی که با ترقی و اصلاح در کشور به مخالفت برخاستند و قضیه اصلاحات امیرکبیر تکرار شد. بازگشت به سنتها نه تنها ...

تجدد گرایان گروهی از تحصیل کردگان نسبتاً جوان بودند که بسیاری از آنها از آموزش جدید به سبک غربی برخوردار بودند. این گروه روشنفکر در زمره تواناترین سیاستمداران، مدیران ، نمایندگان مجلس، حقوقدانان، شعرا، ادبا و روزنامه نگاران بودند که با حمایت جدی خود از رضا خان، او را در اجرای برنامه هایش یاری نمودند. رضا خان با عنایت به وجهه ملی تجددگرایان، به همکاری آنان در جهت تقویت بینه و بنیان سیاسی- اجتماعی...