نقاشی موسوم به قهوهخانه، برخلاف جریانهای نقاشی آکادمیک و نگارگری جدید، خارج از حوزه ی هنر رسمی رشد کرده است. اینگونه نقاشی که آمال و علایق ملی، اعتقادات مذهبی و روح فرهنگ خاص لایه های میانی جامعه ی شهری را باز می تابانید، تحت تأثیر مجالس عزاداری امام حسین(ع) و مجالس پهلوانی، حماسی، نقّالی و هم چنین شرایط اجتماعی و جنبش آزادی خواهی بعد از مشروطه پا به عرصه گذاشته است. در این پژوهش تلاش می گردد...

شیعه یک هزاره درایران سلطه مقتدرانه نداشت اما طی این دوران شیعیان توانستند که مباحث نظری سیاسی خود را پی ریزی کنند . در طول تاریخ ایران اسلامی ، با روی کار آمدن حکام سنی مذهب ، مباحث نظری سیاسی شیعه در تقابل با اندیشه سنی مذهبان ، رشد چشمگیری داشت. عوامل موثر در رشد اندیشه سیاسی شیعه ، به شرح زیر است : 1 - تصوف2 - مهاجرت3- عملکرد حکام سنی مذهب 4 - فقها و متکلمان شیعه.

پیدایش مذهب تشیع در افغانستان به اوایل دوره اسلام و در واقع دوران امامت علی(ع) باز می گردد. برخی از محققین ظهور این مذهب را با نام قوم هزاره که شیعی مذهب­اند، مرتبط می سازند. در واقع حضور قوم هزاره در افغانستان را می توان به عنوان شاخصی برای نشان دادن گستره مذهب تشیع در این منطقه بررسی کرد. از عوامل گرایش قوم افغانی هزاره به مذهب تشیع در افغانستان می توان از موقعیت جغرافیایی، دوری افغانستان از ...

چکیده بررسی­های تطبیقی در مطالعات اسلامی به ویژه بین مذهب شیعه و اهل تسنن از مهم­ترین روش­های مطالعاتی در عصر حاضر به شمار می­رود. در پژوهش­های تطبیقی، مطالعه دیدگاه­های تفسیری، موافقات و اختلافات قرآن پژوهان اهمیت به سزایی دارد. در این میان توجه به دیدگاه­های قرآن پژوهی دو دانشمند قرآنی معاصر، علامه محمد جواد مغنیه و دکتر وهبه زحیلی از دو مدرسه لبنان و سوریه سزاوار و ارزنده است. اثر اختلاف مبن...

یکی از ویژگی‌های مهم حیات معنوی عصر دهم میلادی، ورود تفکر شیعه و کاسته شدن نفوذ اسلام رسمی است. البته، بیشتر پیروان شیعه در عراق و حجاز بودند و در قسمت‌های شرقی خلافت به‌خصوص خراسان و ماوراء‌النهر عقیدة سنی چیره بود. خلفای عباسی برخلاف امویان در امور اداری از آغاز به مردمان ایرانی تکیه می‌کردند؛ بنابراین، طبیعی است که بیشتر خاندان‌های محلی، مذهب رسمی خلافت (یعنی سنی) را قبول کرده بودند. نگارنده...

هدف: تأثیر زبان فارسی در دیگر فرهنگها، از جمله مسائل مهم در حوزۀ مطالعات تمدنی و تأثیر علوم و معارف اسلامی ایرانی است. هدف نوشتار حاضر نیز بررسی نقش شاعران شیعۀ عصر صفوی در ترویج مذهب تشیع و زبان و ادبیات فارسی در شبه قارۀ هند در قرنهای 9 و10 هجری بود. روش: این مقاله با روش اسنادی- تاریخی به بررسی موضوع پرداخت. یافته‌ها: حضور شاعران فارسی‌زبان شیعه در شبه‌قارۀ هند، موجب شد زبان فارسی، زبان رسمی...

مذهب و نظریات مذهبی اهمیتی قاطع در فهم ماهیت جنگ و اخلاق نظامی در جهان اسلام داشته و دارد. جنگ که در ادبیات فقه اسلامی با عنوان «جهاد» شناخته می شود، یکی از فروع دهگانه دیانت اسلام است. و بنابراین، یکی از ابواب اصلی فقه اسلامی می باشد. در این مقاله کوشش می کنیم برداشت اسلام شیعی از ماهیت جهاد و اخلاق نظامی در نصوص اسلامی را به اختصار مورد بررسی قرار دهیم؛ جهاد در فقه شیعه. این مقاله کوشش کرده ا...

تحول ساختاری تشیع امامی در طی دو قرن و نیم حضور ائمه و تبدیل جمعیتی پراکنده و غیرمتشکل به سازمانی تشکل یافته و سازماندهی شده، موضوع مهمی است و عوامل ایجاد این تحول، درخور بررسی است. مدیریت و رهبری ائمه، یقیناً اساسی ترین عامل تحقق این امر بوده است. در تبیین شاخصه ها و مؤلفه های این رهبری، نوع قرائت ائمه از دین و دین ورزی و نیز محتوای جامعه نگر آموزه های ائمه، نقشی اساسی در شکل دهی اندیشه ی اجتما...

امارات متحده عربی کشوری مسلمان در جنوب غرب آسیا به شمار می‌آید که شانزده درصد از جمعیت آن شیعه است. چند دیدگاه متفاوت درباره پیشینه پیدایش شیعه در امارات، وجود دارد. برخی بر این باورند که پیشینه تشیع در امارات، به قبیله بحارنه برمی‌گردد که ممکن است در حدود سیصد سال پیش، با قبول مذهب تشیع از قبایل نعین به وجود آمده باشد؛ برخی دیگر معتقدند شیعیان این کشور، از ساکنان اصلی و بومیان ناحیه هستند و بر...

سرزمین شام یکی از مناطقی بود که شاهد وجود مجموعه های مردمی شیعه و گاه ظهور حکومت های محلی و منطقه ای شیعه مذهب بود. از جمله مناطق شیعه نشین سرزمین شام، شهر حلب بود که به مهمترین مرکز سکونت شیعیان تبدیل شده بود. شواهد زیادی وجود دارد که اکثریت مردمان حلب تا زمان ایوبی ها بر مذهب تشیع امامی بودند. گسترش تشیع در این شهر بستگی زیادی به حکومت های حمدانیان و مرداسیان داشت. در مورد اوضاع فرهنگی و اجتم...