چارچوبی برای تحلیل رقابت و ثبات سیاسی با نگاهی به تجربۀ جمهوری اسلامی ایران دکتر غلامرضا خواجه سروی چکیده: رقابت سیاسی از موضوعات پذیرفته شده در نظام جمهوری اسلامی است. ثبات سیاسی نیز ذهن مشغولی عمدة کسانی است که به تداوم حیات نظام سیاسی علاقه‎مندند. این مقاله در پی آن است که برای تحلیل پیوند دو مؤلفۀ رقابت سیاسی و ثبات سیاسی، چارچوبی ارائه دهد که در پرتو آن بتوان تأثّیر ثبات سیاسی را...

جامعه پذیری سیاسی نسل جدید، در همه جوامع، رمز ماندگاری، مشروعیت سیاسی و پایداری نظام سیاسی است. در جمهوری اسلامی ایران به دلیل وقوع انقلاب اسلامی و گذشت سی سال از آن مسئله نسل سوم و چگونگی هویت یابی آنان در محیط سیاسی جامعه و تداوم و باز تولید نظام سیاسی، تبدیل به یک موضوع اساسی شده است. اگر در نظام های نهادینه و باثبات، جامعه پذیری سیاسی تداوم ارزش های موجوداست، در یک جامعه در حال گذار چون ای...

در این مقاله تلاش شده است ابعاد تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب متاثر از چه عواملی بوده است؟ برای پاسخ به این سوال ضمن توصیف ماهیت نظام سیاسی در ایران و شناسایی مکانیسم تحول در این گونه نظام های سیاسی این فرضیه اثبات شد که تحولات سیاسی در ایران طی سی سال گذشته عمدتاً شامل تحولات در سطح دولت بوده اس...

در این مقاله تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب در چه سمت و سوی جریان داشته است؟ و چه عواملی بر این تحولات تأثیر گذار بوده است؟ برای پاسخ دادن به این سوال ضمن بررسی دیدگاه های مطرح شده در این مورد، تلاش شده تا در چارچوب دیدگاه سیستمی به بررسی روندها و آینده پژوهی سمت و سوی تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب بپردازد. در این مقاله تلاش شده است تا به...

پژوهش حاضر در موضوع مبانی فقهی احکام حکومتی و دامنه ی آن، با تبیین کارآمدی آن در نظام سیاسی اسلام، با رویکرد فقهی با تکیه بر فقه فریقین، به این مسئله پرداخته، اساساً رمز پویایی فقه اسلامی در این است که با ظرافت و ظرفیت خاصی هم? ابعاد زندگی انسان ها را اعم از فردی و اجتماعی پوشش داده و در قبال رخدادهای مختلفی حیات بشری توان پاسخگویی دارد؛ در بعد سیاسی اجتماعی، احکام حکومتی به عنوان راهکار اساسی ب...

بعد از رحلت امام خمینی (ره )و خروج کشور از جنگ تحمیلی، گروه ها و گفتمان های سیاسی انقلابی بر مبنای دو گرایش اصلاح طلب و اصول گرا به منازعه سیاسی با یکدیگر پرداختند و هر کدام از آنها تلاش می کردند تا بر اساس اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) کنش سیاسی خویش را موجه و مشروع جلوه داده و بر تعبیر و تفسیر خویش از جمهوریت و اسلامیت تاکید کنند . اکنون باافزایش چالش ها و منازعات سیاسی به نظر می رسد که مطالعه ...

انقلاب اسلامی و الزام تاریخی آن، آغازگر دورانی در اندیشه سیاسی شیعه است کهنویسندگان و متفکران مذهبی در این دوره منحصرابه دولت پرداختند. آثاری که در این دورهنوشته شدند، صرفا قلمرویی را مورد تأکیدقرار می‏دادند که می‏توان آن‏را در مباحث مفهومی وکلان حکومت خلاصه نمود.(1) هدف عمده آثار سیاسی ـ مذهبی این دوره گسترش آگاهی وایضاح مفهوم دولت اسلامی از یک سو و استدلال فقهی و بعضا کلامی در باب مشروعیتدولت...

مطالعه وتحقیق دربار? اهمیت توسعه سیاسی و دموکراسی و تأثیر آن در افزایش کارآمدی نظام های سیاسی از اساسی ترین دغدغه های اندیشمندان در حوزه جامعه شناسی سیاسی است. در این رویکرد نظام سیاسی از دیدگاه کارکردگرای سیستمی بررسی شده، که دارای ورودی ها و خروجی هایی است ورودی ها شامل تقاضاها و حمایت ها و خروجی ها شامل سیاست ها وتصمیمات است بنابراین نظام سیاسی فراتر از همه چیز، سازوکاری برای تصمیم گیری است....

هویت مفهومی است که دنیای درونی یا شخصی را با فضای عمومی اَشکال فرهنگی و روابط اجتماعی ترکیب می کند. در واقع، هویت معنای کلیدی می باشد که ذهنیت افراد را شکل می دهد و مردم به واسطه آن ها، نسبت به رویداد ها و تحوّلات محیط زندگی خود حساس می شوند. امّا، هویت سیاسی در معنای خاص تر، به عنوان اصلی ترین بُعد هویتی، دارای ویژگی هایی چون؛ پویایی و دینامیک بودن، عدم ثبات و تغییر پذیری است. در واقع، این نوع هوی...

فلسفه سیاسی به عنوان دانشی مشتمل بر سه ضلع اصلی (تحلیلی، توصیفی و تجویزی) مجال آن را دارد که در چارچوب مبانی و ارزش ها و انسان شناسی اسلامی تدوین یابد و مقوله ای به نام «فلسفه سیاسی اسلامی» امکان ظهور دارد. حکمت متعالیه که مرحله تکامل یافته سنت فلسفة اسلامی است و از زمان صدر المتألهین شیرازی تا زمان حاضر، امتداد دارد، به طور منقح، مشتمل بر عناصر محتوایی یک فلسفه سیاسی جامع نیست؛ هر چند می تواند...