انتخابات به عنوان بارزترین شیوه و تجلی مشارکت، همواره مورد اهتمام نظریه­پردازان علوم اجتماعی و سیاسی و نیز به طریق اولی سیاست­ورزان بوده است. از جمله پرسش­هایی که برای هر دو گروه یاد شده از اهمیت مضاعف برخوردار است، تبیین رفتار انتخاباتی مردم و گروه­های اجتماعی است. در جمهوری اسلامی ایران نیز مطالعه­ی رفتار انتخاباتی، به­ویژه در دهه­ی اخیر، به­طور جدی در دستور کار پژوهشگران حوزه­های ذی­ربط قرار...

نوشتار حاضر در پی بررسی مؤلفه‏های اجتماعی مؤثر بر رفتار انتخاباتی ایرانیان است. در خلال مقاله سعی ‏می‏شود ضمن مرور نظریه‏های جامعه‏شناختی در تحلیل رفتار انتخاباتی، برخی از پژوهش‏های انجام‏شده در سایر کشورها نیز مورد بررسی قرار گیرد. سپس با استفاده از برخی داده‏های موجود، برخی عوامل و مؤلفه‏های مؤثر در تصمیم‏گیری انتخاباتی ایرانیان مورد بررسی قرار می‏گیرد. نوشتار حاضر ضمن تأکید بر بغرنجی و دشوار...

جغرافیای انتخابات یکی از جستارهای نسبتاً دیرپای دانش جغرافیای سیاسی است که به واکاوی تعامل فضا، مکان، فرایندهای انتخاباتی، تنوع تصمیمات و نتایج  آراء رأی‏دهندگان نواحی مختلف، اثرگذاری تفاوت‏های فضایی در رفتار سیاسی و شکل‏گیری حوزه‏های انتخاباتی می‏پردازد.پیش‏نیاز انتخابات و تعیین نمایندگان مردم، تقسیم سرزمین به حوزه‏های انتخاباتی با مرزهای مشخص و متناسب با ویژگی‏های جغرافیایی، پذیرش عمومی و قوان...

رفتار انتخاباتی کنشی است که یک فرد از آغاز تا پایان انتخابات از خود بروز می­‌دهد. رفتار انتخاباتی در همه نظام­‌های اجتماعی ـ سیاسی، تحت تأثیر مسائل اجتماعی ـ فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، روان‌شناختی، محیطی و جغرافیایی است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین رفتار انتخاباتی اقوام بلوچ و ترکمن در انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری ایران است. روش پژوهش از نوع پیمایشی، به لحاظ هدف کاربردی و ا...

در این مقاله، نظام انتخاباتی فرانسه در لایه­های مختلف قدرت و تأثیر آن بر زندگی سیاسی و رفتار رأی­ دهندگان بررسی شده است. فرانسوی‌ها در انتخابات مجلس ملی، نظام اکثریتی دومرحله ­ای را برگزیدند. این شیوۀ انتخاباتی، موجب شده نظام چندحزبی و دوقطبی در سرزمین گل‌ها نهادینه شود. اگرچه این نظام انتخاباتی به زیان احزاب کوچک، به‌ویژه حزب دست راستی افراطی است، به سنتی فرانسوی تبدیل شده که بیشتر احزاب و گرو...

یدة اصلی نوشته این است که علاوه بر کارکردهای ایجابی و امنیت‎ساز، چهرة دیگر انتخابات در جمهوری اسلامی پدیدارسازی سطوح مختلفی از بی‎ثباتی سیاسی و بستری برای وقوع رخدادها، مسائل و چالش‎‌های امنیتی و تهدیدات اجتماعی بوده و چنین نقشی متأثر از نوع کنش‌گری و رفتار سیاسی سه ضلع اصلی انتخابات، یعنی نهادهای حاکمیتیِ اجرایی و نظارتی، الگوی رقابت احزاب و جناح‎‌های سیاسی و الگوی رفتار انتخاباتی مردم و گروه‌ه...

موضوع رقابت و تبلیغات انتخاباتی از جمله مسائل مهمی است که در نظامهای سیاسی متکی به آرای مردم همواره در انتخابات مطرح می شود. نظام جمهوری اسلامی ایران و نظام جمهوری پنجم فرانسه، هر دو به مقوله انتخابات توجه خاص دارند و مقررات متناسبی را برای امر تبلیغات در انتخابات تدوین ساخته اند. بحث محوری این مقاله، بررسی مقررات مرتبط با رقابت و تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری در دو کشور است و می کوشد دریابد...

نظا‌م‌های انتخاباتی از لوازم بنیادی نظام‌های سیاسی مردم‌سالار هستند. اهمیت آن‌ها نه فقط به واسطه نقش آن‌ها در ساخت جامعه مردم‌سالار که در تأثیراتی است که کارکردهای این نظام بر ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه بر جای می‌گذارد. عرصه امنیت ملی نیز به عنوان یکی از عرصه‌های مهم زندگی سیاسی از تأثیر کارکردهای نظام انتخاباتی برکنار نیست، از این رو، این نوشتار کوشش می‌کند که با بهره‌گیری نظریه سیست...

در حقوق انتخابات، چگونگیِ نامزدی در انتخابات مستلزم شرایطی است و یکی از مهم‌ترین موضوعاتِ نظام‌های انتخاباتی، «شرایط داوطلبان انتخابات» است. این وضعیت بیانگر اهمیت موضوعِ شرایط داوطلبان انتخابات است. نگاهی به منظومۀ انتخاباتی مجلس شورای اسلامی ایران و ولسی جرگۀ افغانستان گویای آن است که قانون‌گذاران هر دو کشور شرایطی را برای نامزدهای انتخابات مجلس پیش‌بینی کرده‌اند. نگارندگان این مقاله با استفاده ...

نظام حقوقی انتخابات در ایران بر پایه اصل‌های قانون اساسی، گزاره‌های قانونی و رویه‌های انتخاباتی بنیاد گرفته است. این سه خاستگاه، در طول هم جای می‌گیرند و گزاره‌های قانونی پیرو قانون اساسی و رویه‌های انتخاباتی نیز پیرو قانون عادی و قانون اساسی‌اند. سنجش ثبات و ارزش نظام حقوقی انتخابات در گرو پیوند طولی این سه منبع است، ولی این پیوند با سنجه‌های حقوقی روشن نمی‌شود. قانون اساسی مشروعیت مقام‌ها و م...