نتایج جستجو برای: استدلال فلسفی
تعداد نتایج: 13529 فیلتر نتایج به سال:
اثبات یگانگی خداوند متعال برای همه دین داران به ویژه مسلمانان اهمیتی اساسی دارد. از گذشته تا حال اندیشمندان اسلامی ارایة استدلال های متعدّد و گوناگون برای این امر سعی بلیغی داشته اند. یکی از این استدلال ها که ملهم از آیات قرآن کریم است برهان تمانع است. این نوشته ضمن طرح و بررسی دو روایت کلامی و دو روایت فلسفی از این برهان، به تحلیل مبانی و سنجش قوّت و ضعف آنها پرداخته و در نهایت، به جمع بندی مطا...
علاّمه سید محمدحسین طباطبایی در حاشیه اسفار, تقریری از برهان صدیقین ارائه داده است که معمولاً ادعا می شود این تقریر علامه, استدلال جدیدی است که وجود خداوند را بدون به کارگیری اصول فلسفی به اثبات می رساند, و از این رو می توان آن را مصداق کامل (برهان صدیقین) دانست. در این نوشتار نشان می دهیم که برهان علامه طباطبایی گرچه تقریری جدید و ابداعی است, امّا با اشکالات قابل توجهی روبرو است, به گونه ای که بر...
هدف این نوشتار تبیین قرآنی یکی از مهمترین مباحث مطرح در حوزه انسانشناسی فلسفی، یعنی مسأله تقدم و تأخر نفس از بدن میباشد. این بحث تاکنون بیشتر مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده و کمتر به تبیین قرآنی ـ فلسفی آن پرداخته شده است. ازاینرو پژوهش حاضر به تحلیل قرآنی ـ فلسفی این موضوع پرداخته است. در این راستا نخست معانی نفس در قرآن را مطرح میکند، سپس مهمترین دیدگاههای فلسفی را در باب تقدم و تأخر ...
یکی از مسائل فلسفی بسیار مهم و بدیعی که ویتگنشتاین در دورۀ متأخر فکر خود، در کتاب پرنفوذ «تحقیقات فلسفی» عرضه کرده، مسئلۀ زبان خصوصی است. این مسئله از چنان اهمیتی برخوردار است که حتی میتوان گفت معرفتشناسی دورۀ معاصر یکسره متأثر از آن است. به اعتقاد ویتگنشتاین، تنها راه برونرفت از شکاکیت معرفتشناختی و زبانشناختی، انکار زبان خصوصی است. افزون بر این، مسئلۀ اذهان دیگر که در فرض قول به زبان خصو...
چنانکه اصول اخلاقی افعالِ ما را هنجارگذاری نموده، آنها را به درست(correct)و نادرست(incorrect)تقسیم مینمایند، اصول و قوانینِ منطق نیز بر اساسِ نظریۀ هنجارمندیِ منطق (normativity of logic)تفکر و استدلالاتِ معمول در زبانِ روزمره را هنجارگذاری مینمایند. صورتبندیهای گوناگونی از این نظریه در متون فلسفی وجود دارد که محل بحث و منازعاتِ گستردهای در متون فلسفی از چند دهۀ گذشته تا حال حاظر بودهاند. در مقاله...
علم کلام با توجه به ماهیت پویا و متحول خود، تحولات زیادی را تجربه کرده است. کلام فلسفی به عنوان سبک خاص این علم، یکی از این دگرگونی هاست که در دوران خواجه نصیرالدین طوسی به بلوغ خود رسید. کلام فلسفی ، رهیافتی خاص در علم کلام است که در آن متکلم با پذیرش پیش فرض ها و مبانی دین خاص ، از استدلال عقلی و فلسفی جهت تحقق اهداف علم کلام بهره می برد. هرچند آغازگر این روش در علم کلام را معتزله دانسته ان...
با مراجعه به آثار سهروردی با هشت استدلال تناسخیان مواجه می شویم که سهروردی به چهار استدلال پاسخ داده و وجه عدم اعتبار یا عدم درستی آن ها را نشان داده، در حالی که ملاصدرا با تفصیل به ابطال استدلال های تناسخیان پرداخته است. به نظر می رسد که سهروردی با تکیه بر مبانی فلسفی خود، نظریة تناسخ را نظریه ای ضعیف و نادرست قلمداد کرده و همین امر سبب اجمال در نقد استدلا ل های تناسخیان در آثار او گشته است. د...
معارف بهاءولد یکی از مهمترین آثاری است که بر مثنوی تأثیر شگرفی داشته است و تاکنون دربارۀ برخی از وجوه این تأثیرگذاری مطالعه نشده است؛ تمثیل از این جمله است. در این تحقیق ضمن لحاظ نظریۀ بینامتنیّت، تأثیرگذاری معارف بر مثنوی بررسی شده است وبرای دقت نتایج، از نرمافزارهای عرفان 3 و مثنوی نور نیز بهره گرفته شده است. تطبیق شواهد نشان میدهد که مولانا در مقولۀ تمثیل از جنبههای گوناگونی از بهاءولد مت...
در این جستار با اشاره به برخی قلمروهای تلاقی منطق و اخلاق، به مشکلات و راهحلها و عرصههای جدید و بدیع پژوهش که ثمرۀ این تلاقیها بوده، پرداخته میشود. از میان مباحث و مسائل بسیار، در این مجال، این چند مناقشۀ منطقی فلسفی را گزارش و بررسی میکنیم: شکاف «است ـ باید» (مسألۀ هیوم) و طرح برخی راهحلهای طرحشده در مقابل آن و پارادکسهای منطقِ تکلیف، اصل منطقیـاخلاقی «بایستن مستلزم توانستن است» و ت...
در فیزیکالیسم و اقسام مختلف آن، غالباً تلاش بر تبیین علمی و فلسفی رابطهی ذهن-بدن بوده است، لیکن معضل اصلی، دو اصل علمی و پذیرفته شده در دیدگاه فیزیکالیسم است که عبارتند از کامل بودن جهان فیزیک و بسته بودن علّی فیزیک. کیم استدلال میکند که با این دو پیشفرض، مشکلاتی بر سر راه تبیین علّیت ذهنی در دیدگاههای فیزیکالیسم غیرتقلیلگرا پیش میآید. در این مقاله، رویکردهای مختلف مربوط به مسألهی ذهن-بدن،...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید