محدودیتها و استثنائات وارد بر حقوق مالکیت ادبی و هنری، یکی از موضوعات مهم و اساسی در نظام حقوق مالکیت فکری تلقی می شوند و قانونگذاران ملی با عنایت به سیاستگذاری­های خود در این حوزه می­توانند در مسیر توسعه گام بردارند، در این میان، رشد و گسترش علمی و فرهنگی جامعه به وضع قوانین و ارائه تفاسیر قضائی مناسب از محدودیتها و استثنائات منوط است تا میان صاحبان حق انحصاری و شهروندان جامعه، عدالت برقرار گر...

بخش عمده­ مصادیق نمودهای فرهنگ عامه یا فولکلور را ادبیات و ترانه­ها، طرح­ها و نقش­ها، موسیقی و غیره دربرمی‌گیرد؛ از این‌رو، چندان شگفت­آور نیست اگر در استفاده از قابلیت­های نظام مالکیت فکری، حقوق ادبی- هنری را به عنوان نخستین قالب برگزینیم؛ چرا که موضوعات مورد حمایت آن، قرابتی بسیار با آثار فولکلوریک دارد. این آثار را می­توان در دسته­های گوناگون مورد حمایت حقوق ادبی و هنری از قبیل: آثار ادبی، م...

ایرج حسینی صدرآبادی1*، حسین آئینه نگینی2**   1. دانشیار، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران 2. دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشکده‏ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران   دریافت: 16/6/1395                       پذیرش: 20/12/1395 چکیده در تبیین اهمیت قاعده‌ی «ممنوعیت جمع مشاغل دولتی» در ایران، همین بس که این قاعده از معدود قواعدی است که قانون اساسی ضمن ترسیم شمول مصداقی آن، ...

قانون مجازات اسلامی در ماد هی 278 مطابق نظر فقهای امامیه برای جرم سرقت حدی مجازات خاصی پیش بینی کرده است، امّا در بیان شرایط و خصوصیات جرم مذکور، مواردی چند از شمول این حکم استثناء شده اند؛ از جمله در صورتی که سارق، پدر یا جد پدری صاحب مال باشد (بند «ج» ماده ی 268). لیکن بر حسب عمومات و اطلاقات قانونی و مطابق نظر مشهور فقهای امامیه، مادر صاحب مال از عقوبت در نظر گرفته شده مستثنی نیست. از بین متق...

انتقادات فراوان حقوق بشری که در سال های اخیر به سازمان جهانی تجارت وارد شده است، گروه های حقوق بشری را بر آن داشته است تا به جست وجوی روش هایی برآیند که به مقابله با آثار منفی عملکرد این سازمان در ارتباط حقوق بشر برآیند. نقض حقوق کار و بهره کشی از کار زنان وکودکان از جمله حقوق بشری است که انتقادات زیادی را به سازمان جهانی تجارت وارد نموده است. البته، برخی از مدافعین حقوق بشر بر این اعتقادند که ...

محدودیتها و استثنائات وارد بر حقوق مالکیت ادبی و هنری، یکی از موضوعات مهم و اساسی در نظام حقوق مالکیت فکری تلقی می شوند و قانونگذاران ملی با عنایت به سیاستگذاری­های خود در این حوزه می­توانند در مسیر توسعه گام بردارند، در این میان، رشد و گسترش علمی و فرهنگی جامعه به وضع قوانین و ارائه تفاسیر قضائی مناسب از محدودیتها و استثنائات منوط است تا میان صاحبان حق انحصاری و شهروندان جامعه، عدالت برقرار گر...

معاهدۀ تسهیل دسترسی به اوراق چاپی برای نابینایان، معلولان دیداری و دیگر معلولان خوانشی یا معاهدۀ مراکش با هدف تجویز استفادۀ آزاد از آثار ادبی و هنری برای بخشی از جامعۀ معلولان به تصویب رسیده است. این معاهده که در قالب مقرراتی مستقل به یکی از استثنائات وارد بر حقوق مالکیت فکری می‌پردازد، تلاش می‌کند براساس مبانی حقوق بشری، امتیازاتی را برای معلولان مقرر کند. اهمیت معاهدۀ مذکور از آن حیث است که م...

اگرچه حقوق مالکیت ادبی و هنری به صورت انحصاری به صاحبان آثار تعلق دارد اما به موازات آن، امتیازاتی نیز برای مصرف کنندگان جهت بهره مندی از این آثار مقرر گشته است. علی رغم آن که اعطای این امتیازات به عموم از مصادیق متنوعی برخوردار است اما به معیار جامع و مانعی نیاز دارد تا استثنائات وارد بر حقوق انحصاری نظام مند شده و اهداف کلی نظام حقوق مالکیت فکری را در هاله ای از ابهام فرو نبرد. معیاری که اکنو...

موافقت­نامه­ها، عملکرد و رویه قضایی سازمان جهانی تجارت صراحتاً به اولویت ملاحظات خاص امنیت ملی و مشخصاً جنبه­های سیاسی و نظامی آن بر تعهدات ناشی از عضویت در آن سازمان اشاره دارند. رابطه امنیت ملی و سازمان جهانی تجارت به «توجه به ملاحظات خاص امنیت ملی» محدود نیست. بررسی اهداف سازمان، نشان­گر اهمیت جنبه­های دیگر امنیت ملی همچون امنیت اقتصادی، اجتماعی و انسانی در مقررات آن است. هر چند سازمان جهانی ت...

نقیضه یا پارادی یکی از انواع آثار ادبی و هنری پرکاربرد با سابقه دیرینه در جوامع مختلف است. در این نوع آثار که در حوزه‌های گوناگون هنری شامل ادبیات، سینما و موسیقی رواج دارد، اشخاص با اخذ بخش‌های مهم آثار دیگران و ایجاد تغییراتی چند در آن از طریق اضافه کردن عناصر نو و ابتکاری با اهدافی متفاوت از اثر اصلی نظیر نقد یا خنداندن مردم اقدام به خلق اثر اشتقاقی می­نمایند. وجود چند ویژگی کپی­برداری ا...