گسترش شهر و شهرنشینى و افزایش تدریجى تعداد شهرهاى بزرگ در جهان به خصوص در کشورهاى درحال توسعه و از جمله ایران، از یک طرف و رشد شهرها، تمرکز و تجمع جمعیت و افزایش بارگذاری­ هاى محیطى و اقتصادى بر بستر آنها از طرف دیگر، ضمن توجه بیشتر به شهرها، منجر به پذیرش نقش ها و عملکردهاى متعدد شده است.  یکى از موضوع ­هایى که بیشتر شهرهاى بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند، موضوع حوادث طبیعى است .با ت...

مکان‏ ها از نظر مقیاس و  ویژگی های طبیعى خود، تفاوت اساسى با یکدیگر دارند؛ به نحوى پیچیده، بر هم منطبق و وابسته هستند. بنابراین هیچ نقش ه‏اى از مکان‏ هاى دنیا نمى‏ توان ترسیم کرد که مرزهاى قطعى را نشان دهد. درباره تفاوت مکان ‏ها با یکدیگر مثال‏ هاى زیادى وجود دارد: کتاب ماسه (1984) درباره تغییر توزیع فضایى صنعت و دور کردن آن از مناطق به هم پیوسته شهرى - که انگیزه ‏اى شد براى برنامه کامل پژوهش د...

امروزه عوارض و ضایعات شهرنشینى شتابان و بى‏رویه و بدون برنامه و عدم مدیریت شهرى مناسب در برخى از شهرها به حدى رسیده که اصولاً شهرنشینى را به پدیده‏ اى نامطلوب و داراى ارزش منفى بدل ساخته است. گرایش به تمرکز بیشتر و قطبى شدن در سطوح بالاى جامعه شهرى و فاصله گرفتن سطوح بالا از پایین، گرایش به رشد بى محتوا به لحاظ عدم تناسب بین مقیاس و عملکرد شهرها و... از جمله عواملى است که موجب کاهش روزافزو...

شکل دادن به کالبد شهرى بزرگ چون تهران، به نحوى که به یک انسجام قابل قبول و قابل احساس برسد، و جهات مختلف آن، توسط عامه مردم، قابل فهم باشد، یکى از اصلی ترین و مهمترین بخش هاى یک برنامه توسعه کالبدى علمى و منطقى براى این شهر است. اگرچه همه کارشناسان و دست اندرکاران رشته شهرسازى بر این امر اتفاق نظر دارند که تهران شهرى است بدون شکل منسجم، غیر قابل فهم، بدون مرکزیت اصلى و فاقد خوانایى، به نحوى که...

مناسب سازى بستر کالبدى در جهت رسیدن به فرصت هاى برابر براى همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابه جایى در سطح شهر و دسترسى هر فرد به تمامى فضاهاى شهرى از ضروریات رشد و توسعه جامعه مى‏ باشد. بیش از 15 سال از تهیه اولین مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازى و معمارى براى معلولین در ایران مى ‏گذرد اما وضعیت فعلى معابر نشان دهنده ناکام بودن این ضوابط در مقام اجرا مى‏ باشد. با توجه به مشکل...

از زمان پرتاب اولین ماهواره تعیین موقعیت جهانى، نیاز به درستى بیشتر و کاربرد وسیع ‏تر به طور مستمر در حال افزایش است. بویژه یکى از نگرانى‏ هاى ناوبر نیاز به تعیین موقعیت مستمر به روش «بى سیم» با درصد اطمینان بالاتر در مناطق شهرى است. متأسفانه مناطق کور شهرى قطب مخالف دقت در سیستم تعیین موقعیت هستند به این دلیل که در میدان رؤیت ماهواره قرار نمى‏ گیرند و دقت تعیین موقعیت را کاهش مى ‏دهند. براى غل...

شهرها سیستم ‏هاى بازى هستند که به طور مداوم منشاء تغییرات بوده و خود نیز در حال تغییر و تحول هستند و با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرها در جهان امروز، فضاى فیزیکى شهرها نیز توسعه و گسترش یافته و زمین ‏هاى اطراف را اشغال کرده است. رشد فیزیکى شهرها اراضى مرغوب را بلعیده و از بین برده است. بدین گونه که جوامع انسانى در مراحل اولیه شکل‏ گیرى با هدف استفاده از خاک هاى مرغوب براى زراعت، در کنار...

سیستم‏ هاى اطلاعات جغرافیایى و تکنولوژى‏ هاى اطلاعات کامپیوترى مربوط به آن به طور معمول در برنامه‏ ریزى و مدیریت در عصر حاضر به کار مى‏ رود. بخش مهمى از پشتوانه تئوریک و متودولوژیک سیستم اطلاعات جغرافیایى، ریشه در انقلاب «کمّى و کیفیتى» جغرافیا دارد. از این رو جاى تعجب نیست که اغلب سیستم اطلاعات جغرافیایى را متهم مى‏ کنند که ذاتاً وابسته به «راسیونالیسم» و «پوزیتیویسم» بوده، بنابراین براى استفاده...

یکى از خصایص بارز شهرسازى معاصر کشور ما، افول ارزش‌هاى کیفى زیبایى شناختى منظر است که در نزد ساکنان امروز شهرهاى بزرگ، به صورت احساس ناشناختگى، ناامنى و ناکامى ظهور پیدا کرده است. عدم ارتباط موثر با شهر توسط شهروندان و در نتیجه بى توجهى و مشارکت اندک آنان، نوعى بى هویتى را گریبانگیر شهرها نموده است. منظر شهرى واقعیتى است عینى که در مشاهده هر فرد از محیط بصرى شهر به دست مى‌آید و در فرآیند تعامل ...