نتایج جستجو برای: ارادۀ الهی
تعداد نتایج: 9066 فیلتر نتایج به سال:
بر اساس نظریۀ امر الهی، خوبی و بدی اعمال وابسته به اوامر و نواهی الهیاند و از همین رو، امر/ ارادۀ الهی نقش و نمودی پررنگ در حوزۀ اخلاق دارد. شواهد اولیه بر این نظریه همراه با اشارههایی به نقش خدا در اخلاق را میتوان در محاورات سقراط و بهویژه رسالۀ اوثیفرون سراغ گرفت، اما این نظریه، تقریرهای گونهگون و تکاملیافتهتری نیز دارد و افزون بر آباء کلیسا و اندیشهورزانی چون آگوستین، گریگوری کبی...
بیش از دو هزار سال است که مسئلۀ ارادۀ آزاد و دترمینیسم ذهن فیلسوفان را به خود مشغول ساخته است. این مسئله در سالهای اخیر به شکل و شیوهای نو، دوباره احیا شده است. در این مقاله نخست به دیدگاه «شهود متعارف» و تقابل آن با دترمینیسم پرداخته شده است. همسازی یا ناهمسازی ارادۀ آزاد و دترمینیسم، مسئلۀ همسازی[i] نامیده میشود. بهواسطۀ پاسخهایی که به مسئلۀ همسازی داده شده، انشعاباتی اسا...
مسئلۀ علم پیشین الهی و ارادۀ آزاد (اختیار) بشر از مهمترین و پیچیدهترین مسائل فلسفی در حیطۀ سنت ادیان ابراهیمی است که تحت عنوان تقدیرانگاری الهیاتی از آن یاد میشود .ما در این نوشتار با طرح جدید مسئله توسط زاگزبسکی، سه راهحل سنتی ــ راهحل بوئتیوس، راهحل اکامی و راهحل مولینا ــ را بررسی خواهیم کرد. بر اساس راهحل بوئتیوس، خداوند فرازمانی است. راهحل اکامی هم علم خداوند به اختیار ما را واقعی...
آفرینش از مفاهیم اساسی در جهان بینی اسلامی است که نقشی برجسته در همه ابعاد اندیشه دینی ایفامی کند. به ویژه آن که آدمی به تفکر و تدبر در آفریده شدگان و خالقیت خداوند دعوت شده است. به همینجهت حکیمان، متکلمان و عرفا در این معرکۀ اجتناب ناپذیر به موضع گیری پرداخته و جهان شناسی خاصیبه اقتضای زاویۀ دید خود ترسیم کرده اند و شانی و روزنه ای از جهان هستی را به روی آدمی گشوده اند.در این میان متکلمان اشعر...
تقابل ضرورت علّی با ارادة آزاد از مباحث مهمی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. خلط بین اراده و اختیار و تقریر نادرست اشکال ارادة آزاد، باعث شده تا این مسئله با ابهامات فراوانی همراه باشد. برخلاف تصور رایج محور اصلی اشکال ارادة آزاد، تسلسل ارادهها نیست، بلکه از یک طرف پذیرفتن ضرورت علّی، و از طرف دیگر حدوث اراده و منتهیشدن آن به علتی خارج از نفس انسان است که مستقیماً اراده را در نفس...
قصاص یا عدم قصاص قاتل نابینا یکی از مباحث چالش برانگیز فقه امامیه است. مشهور متقدمان بر این باورند که فرد نابینا اگر عمداً کسی را به قتل برساند قصاص نمی شود؛ در مقابل مشهور متأخران این دیدگاه را برنتابیده و فرد نابینا را به مانند فرد بینا مستوجب اجرای قصاص دانستهاند. عمده علت اختلاف موجود در مسأله، وجود روایاتی است که ظاهر آنها تخصیص عمومات و اطلاقات ادلّه اجرای قصاص است. روایات مزبور محور تضارب...
بحث پیرامون نگاه فلسفی-کلامی حافظ به مقولاتی چون تقدیر ازلی، جبر، اختیار و ارادۀ انسان، پردامنه و مناقشهبرانگیز است. منظور از جبر و تقدیر، تحقّق تخلّفناپذیر و از پیش تعیین شدۀ حوادث، افعال و آیندۀ انسانها بر اثر قوانین ضروری و گریزناپذیر علّت و معلول حاکم بر عالَم، یا مطابق ارادۀ پیشین و تغییرناپذیر خداوند است. از طرف دیگر، به نظر میرسد که دستکم بخشی از عواملِ تعیینکنندۀ افکار، احوال، و اعمال انسان،...
یکی از چالشهای جدید اختیار که بر پایۀ برخی یافتههای علوم تجربی مطرح شده، آزمایشی است که بنجامین لیبت دربارۀ فرآیندهای مغزی که به قصد و ارادۀ انسان منجر میشوند، انجام داده است. او در این آزمایش به این نتیجه رسید که این چنین نیست که انسان ابتدا اراده کند و بعد مغز به کار بیفتد و فرمان اراده را اجرا کند و در نتیجۀ آن اندامها حرکت کنند، بلکه این مغز انسان است که 400 میلی ثانیه قبل از عمل، به صور...
اراده یکی از ارکان اصلی افعال اختیاری انسان است که تبیین حقیقت آن در تبیین، تفسیر و تأویلِ کنشهای انسانی نقش مهمی ایفا میکند. ملاصدرا دیدگاه خود دربارۀ حقیقت ارادۀ انسان را در مواضع متعددی از آثارش بیان کرده است، اما بیان او پراکنده، نامنظم و گاه آمیخته با دیدگاه دیگران است. این مقاله با روش نقل و جمعآوری عبارات، تحلیل عقلی آنها و ارائۀ استدلال...
خشونت طلبی و عدم مدارا با پیروان دیگر ادیان یا توجه به تکثرگرایی عقیدتی دینی، یکی از اتهاماتی است که جانب بسیاری مستشرقان همواره در طی تاریخ متوجه قرآن، پیامبر اسلام (ص) مسلمانان بوده است. ظهور این اتهام دراندیشة خصوص اهل کتاب بیشتر موضوعاتی همچون جهاد برخورد مخالفان خود مدینه سه طایفة یهودی «بنی قینقاع، بنی النضیر القریظه» یهودیان خیبر فدک ویژه شدت مقابلة قریظه» پس بعثت نبی مکرم ارزیابی میش...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید