فقها و حقوق دانان امامیه در این مسأله که آیا علم قاضی می تواند یکی از ادله ی اثبات دعوی باشد و قاضی بر مبنای علم خود داوری و قضاوت نماید یا نه؟ با یکدیگر اختلاف نظر دارند و نظریه های متعددی در این مسأله مطرح کرده اند. در این پژوهش پس از بررسی چهار نظریه از فقهای شیعه و ادله ی موافقان و مخالفان، نتیجه گرفته می شود که ادله ی موافقان از اثبات این ادعا بالأخص در حق الله(حدود) قاصر است. و اگر قاضی ب...

هنگامی که هر یک از مدعی یا مدعی علیه به عنوان دلیل، به شهادت شهود استناد نمودند و به موقع اسامی شهود را تسلیم دادگاه کردند، طرف مقابل ممکن است ایرداتی به این دلیل ابراز شده (شهادت) وارد سازد، مثل این که بگوید شهود به سن بلوغ نرسیده یا سابقه ی خصومت با وی را دارند و نظایر آن که در اصطلاح به آن جرح شاهد می گویند. شرایطی که برای شاهد مقرر شده در قوانین آمده است. بنابراین، جرح شاهد علاوه بر اینکه ا...

یکی از قواعد مهم فقهی که در قانون مجازات اسلامی نیز به آن اشاره شده است قاعده لوث و قسامهمیباشد در این مقاله پس از بررسی لغوی این اصطلاحات سعی شده ضمن بیان نظرات علمای فقه ومستندات نظرات ایشان در این خصوص به بررسی مطالب حقوقی و مواد قانون مجازات اسلامیبپردازیم و موارد را بصورت تطبیقی مورد بررسی قرار دهیم تا خلاهای موجود در این خصوص بیشترنمایان گردد. مسئلهای که در این تحقیق بیشتر حائز اهمیت است ...

انجام دادن بسیاری از اعمال حقوقی در قالب اعطای وکالت به غیر، امر رایج و مرسومی است، به گونه ای که موکل با هدف تحقق منویات خود توسط وکیل، به وی وکالت و نیابت می دهد. اما جواز و عدم جواز وکالت دادن واقف به غیر، به منظور انشای صیغۀ وقف و نوعی توکیل در وقف، همواره یکی از خاستگاه های اختلاف نظر فقهی بوده است، به طوری که از یک سو، ادله ای بر جواز چنین توکیلی، و از سوی دیگر، ادله ای نیز بر عدم جواز وک...

از جمله اموری که برخی آن را جزء منابع فقه دانسته و درکنار ادله اربعه از آن یاد کرده اند عبارت است از شهرت فتوایی، که مقصود از آن، حجت بودن حکم مشهور در نزد فقها است هر چند استناد به دلیلی نداشته باشد. اما به نظر اکثر محققین تمام وجوهی که برای اثبات حجیت آن مورد تمسک قرارگرفته خدشه پذیر است. ادعای ما در این مقاله این است که اگر اثبات شد مرجع بودن نظریه حقوق دانان (دکترین) در فرض نقد و یا اج...

چکیده ادله اثبات دعوا کیفری مطابق ماده 160 ق.م.ا 1392 عبارت است از: اقرار، شهادت، قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی و علم قاضی که هر یک از ادله در مواد 164، 174، 201، 211، 313 ق.م.ا 1392 تعریف شده است. شهادت یکی از راه¬های اثبات جرایم است نظر به تأثیر شهادت در اثبات جرائم و صدور احکامی همچون قصاص و تازیانه لازم است که شاهد دارای شرایطی باشد. یکی از این شرایط جنسیت شاهد می¬باشد. در برخی از جر...

ماهیت نظریه¬ی کارشناس با شهادت متفاوت بوده، در پرونده¬های حقوقی بیشتر دلیل قطعی مستقیم و در پرونده¬های کیفری یک اماره¬ی قضایی است. بنابراین به طور مطلق نمی¬توان کارشناسی را دلیل مستقل یا اماره¬ی قضایی دانست. لازم به ذکر است که درغیر موضوع دادرسی نیز، نظریه¬ی کارشناس، گاه دلیل وگاه اماره است. با تشخیص ماهیّت کارشناسی، در صورت تعارض نظریه¬ی کارشناس با امارات و سایر دلایل، دادگاه ارزش کارشناسی و د...

برخی از فقهای مذاهب اسلامی در بحث حکم اخذ اجرت در برابر قضاء قائل به جواز هستند؛ به این معنا که قاضی مجاز است، با متخاصمین (یا یکی از این دو)، حاکم اسلامی یا شخص ثالث عقد اجاره‌ای ببندند و عوضین آن را قضاء از طرفی و اجرت از سوی دیگر قرار دهند. حال پرسش این است: با توجه به آنکه غالب فقهای اسلامی قائل به حرمت مطلق اجرت در برابر قضاء هستند، قائلان به جواز اخذ اجرت با استناد به چه دلایلی آن را جایز...

تحقیق حاضر به ‌بررسی حکم بیتوته در سرزمین مشعر، بعد از نیمه شب پرداخته است. این پژوهش که به روش اسنادی و کتابخانه‌ای و با تحلیل ادله صورت گرفته، نشان می‌دهد که وقوف واجب در مشعر به ‌عنوان یکی از اجزا و مناسک حج، همان وقوف بین‌الطلوعین است و این حکم، بین اصحاب، اجماعی است. اما حکم بیتوتة شبانه در مشعر، قبل از طلوع فجر، مورد اختلاف است؛ برخی از فقهای گذشته و معاصر، سپری کردن شب در مشعر را واجب ند...

سقطِ‌جنین اگرچه در شرع مقدس و جوامع بشری، عملی منکر و قبیح شمرده می‎شود ولی در موارد تزاحم بین سلامتی مادر و حیات جنین، از دیدگاه فقیهان بسیاری، مادر مختار است حفظ سلامتی خود را ترجیح دهد. باوجود مجوز برای عمل سقط، مسئولیت مدنی مربوط به سقط‌درمانی یکی از مسائل مطرح است. در این مسئله، قانونگذار به‌تبعیت از بعضی نظرات بزرگان به سقوط ضمان حکم داده است. بررسی اطلاقات روایات ضمان دیۀ سقطِ‌جنین از نکات...