چکیده ادراک حسی که از راههای مهم شناخت می باشد از دیرباز مورد توجه فلاسفه مسلمان و غیر مسلمان بوده است. سهروردی در این رابطه معتقد است ابصار عبارت از این است که شیئ نورانی و یا روشنی گرفته ، با عضو بینایی که درآن رطوبتی صیقلی و عکس نما هست مقابل شود و هرگاه این شرایط پیدا گردد و موانع برطرف باشد ، برای نفس ، علم اشراقی حضوری به مبصَر واقع می شود و در آن حال نفس آن را آشکارا و هویدا ادراک می کند...

پدیدارشناسی اخلاق تنها رشته ای است که می تواند جنبه های تجربی یا کیفی قلمرو ارزش ها را بررسی کند و همانند روان شناسی اخلاق صرفاً به جنبه های کارکردی آن محدود نیست. پدیدارشناسی یا تجربۀ پدیداری به چند معنا به کار می رود و آنچه در این جا مورد نظر است، پدیدارشناسی به معنای از سرگذراندن حالتی ذهنی به صورت اول شخص است، اما در مورد این که کدام حالات ذهنی می توانند تجربۀ پدیداری داشته باشند، اختلاف نظر...

دیدگاه سهروردی در تبیین رئالیسم و مسألهی شناخت، نه با حکمای مسلمانِ پیش از خودششباهتی دارد و نه در پیشینهی افلاطونی و ارسطویی، رد پایی از آن مشهود است. وی بر خلافافلاطونیان، معتقد است پایهی شناخت، حس است و بر خلاف ارسطوئیان، این شناخت را مستقیم وبیواسطه میداند؛ از اینرو، ادراکات حسی را نقطهی عزیمت او در تفسیر رئالیسم باید دانست.مخاطب اصلی او در این جریان، حکمای مشاّیی هستند، برای همین، وی با نقد...

ادراک حسی یکی از مسائل بسیار مهم در معرفت‌شناسی است. مسئله اصلی این مقاله بررسی ماهیت و اعتبار ادراک حسی در چارچوب حقیقت‌گرایی است. در این مقاله از برخی یافته‌های وحیانی بهره گرفته شده است. گرچه امروزه این یافته‌ها چندان پنهان نیستند که استناد به وحی در آنها ضروری باشد، اما یکی از اهداف مقاله نشان‏دادن این نکته است که اگر متفکران مسلمان به این یافته‌ها توجه می‌کردند، بیش از هزار سال پیش به یافت...

امروزه یکی از مباحث مطرح در حوزه­ های مختلف فلسفی، روان شناسی و علوم اعصاب مانند فیزیولوژی و نوروسای کلوژی، مسئله ادراک حسی است. از میان فلاسفه، ابن­ سینا فیلسوفی است که با دقت نظر و ژرف­نگری خاصی مسایل مربوط به ادراک حسی را تبیین نموده است، به گونه ­ای که با گشودن افق ­های جدید در این خصوص راه­گشای بسیاری از فیلسوفان و حتی پزشکان در مباحث مربوطه بوده است. با توجه به آن که مطالعات مربوط به ادرا...

در معرفت‌شناسی معاصر، در باب ماهیت ادراک حسی و واقع‌نمایی آن، نظریات متعددی مطرح شده است. از آن میان، «واقع‌گرایی معرفت‌شناختی» بر این عقیده است که معرفت نسبت به جهان خارج ممکن بوده، عالم خارج مستقل از معرفت بشری وجود دارد و معرفت ما توصیفی از آن است. واقع‌گرایی معرفت‌شناختی به دو قسم «مستقیم» و «غیر مستقیم» تقسیم می‌شود. در بدو امر به نظر می‌رسد نظریة ملاصدرا در باب ادراک حسی، با هر یک از واقع...

در نظریه‌های زیبایی شناختی مکاتب فلسفی غرب زیبایی و ادراک آن از منظر ادراک حسی و به نحو سوبژکتیو و صرفاً معرفت شناختی بررسی و تبیین می‌گردد. اما، در حکمت و عرفان اسلامی شاهد رویکردی متمایز به مسئلۀ زیبایی و ادراک آن هستیم. این مقاله تلاشی است برای فهم این رویکرد از طریق مطالعه، بازسازی، و تبیین مفهوم «زیبایی» و فرایند ادراک آن از دریچۀ مفهوم کلیدی «حیرت»، در اندیشۀ مولوی. از نظر وی انسان ب...

  زمینه و هدف: درک (دریافت) و ادراک (احساس) دو جزء هر تجربه حسی هستند. دریافت حسی ( sensory reception ) جریان اطلاعات در باره محیط داخلی یا خارجی از راه حسی است. انسان ها از طریق دریافت و سازمان­بندی تحریکات حسی، خود را از محیط پیرامون آگاه می­سازند این ادراک و سازمان­بندی تحریکات، ادراک حسی نامیده می­شود. هنگامی که مددجویی در یک موسسه مراقبت بهداشتی پذیرفته می­شود با محرک هایی که از نظر کمیت و...

توجه به مقوله زیبایی، در ادراک منظر، امری مهم و غیر قابل انکار است. در چند دهه اخیر مطالعات رو به رشدی در زمینه ادراک منظر، صورت گرفته است. لیکن توجه ویژه در این زمینه با رویکردهای اسلامی و ایرانی ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با موضوعیت «ادراک منظر، مبتنی بر زیبایی شناسی اسلامی» شکل گرفته است که هدف آن رسیدن به شاخص های زیبایی شناسی اسلامی و نحوه تبیین ادراک منظر شهر اسلامی- ایرانی توسط آن ش...