در نجوم دورة‌ اسلامی، بین‌الطلوعین نجومی را «صبح صادق» می‌نامیدند. در احکام اسلامی، رؤیت این پدیده، شاخص شروعِ وقت نماز صبح است. همچنین گزارش‌هایی دربارة رؤیت‌پذیر بودن هاله‌ای کم‌نور به شکلی کشیده پیش از صبح صادق، که «صبح کاذب» نامیده می‌شد، [از دورة اسلامی] بر جای مانده است. اخترشناسی جدید علت صبح کاذب را بازتاب نورخورشید از ذرات غبار بین سیاره‌ای می‌داند و آن را نور منطقة‌البروجی می‌نامد؛ زیر...

آیات شهاب‌سنگ قرآن از آیات چالش‌برانگیز در زمینۀ قرآن و اخترشناسی است. مفسران در این باره نظرات گوناگونی ارائه داده‌اند. بیشتر مفسران قدیمی‌تر معنای ظاهری این آیات را که دربرگیرنده شنود شیاطین و دور کردن آنها به‌وسیله شهاب‌سنگ است، مدلول این آیات می‌دانند، در حالی که مفسران معاصر که با شبهات و سؤالات جدیدتری در این زمینه روبه‌رو بوده‌اند، بیشتر راه تأویل را برگزیده، برخی نیز در معنای آن توقف کر...

چکیده ندارد.

این پژوهش که به علل چگونگی و زمینه های برخورد ایران و یونان در زمان هخامنشی و بویژه در زمان داریوش بزرگ و خشایارشا می پردازد، پژوهنده سعی کرد که با بهره گیری از نوشته های نویسندگان قدیم و پژوهشهای جدید به علل و چگونگی این برخوردها و پیامدهای آن با نگاه بازتر و گسترده تری بپردازد. و با ارزیابی و مقایسه دیدگاههای پژوهشگران و تاریخ نگاران، پاسخ روشن و مناسب تری را در باره این رویاروییها و پیامدهای...

پژوهش حاضر به بررسی تحولات دانش باستان شناسی در نیمه دوم قرن بیستم می پردازد. در این زمان تحت تأثیر جنبش های آزادی زنان و تحولات انجام شده در سایر علوم انسانی و اجتماعی مطالعات زنان به صورت یک دغدغه مطالعاتی وارد قلمرو مطالعات باستان شناسی شد. نگارش حاضر به بررسی سیر تاریخی شکل گیری و تحول رویکردهای مطالعات زنان در دانش باستان شناسی، اهمیت آن در گسترش چارچوب نظری دانش باستان شناسی و ارایه قابلی...

سرعت رو به پیشرفت علوم در شاخه های علوم پایه، فنی و مهندسی و پزشکی در سالیان اخیر بسیار چشمگیر بوده است. در این بین، رشته ها و متدهای تلفیقی علوم نیز با یکدیگر در حال تعامل و تبادل نظر هستند. باستان شناسی نوین نیز از این قاعده مستثنا نیست و این علم از شاخه علوم انسانی، قریب به سی سال است که با تکیه بر روش ها و فن های علمی سعی در پاسخ گویی به سؤالات باستان شناسی و فناوری در دنیای قدیم دارد.     ...

باستان شناسی در راه شناخت فرهنگ و تمدنهای جوامع گذشته در طی یک قرن و نیم اخیر قدمهای بسیار بزرگی برداشته و روح تازه ای را در کالبد علوم اجتماعی و هنر دمیده است. اما تا چند دهه قبل بعد کاربردی آن کمتر مورد توجه قرار گرفته بود و اهداف باستان شناسی را شناخت فرهنگ و تمدن های باستان تشکیل می داد. ولی با کمی تامل می توان دریافت که باستان شناسی می تواند نقش بسیار سازنده ای در زندگی مردمان امروزی داشته...

پژوهش حاضر به بررسی تحولات دانش باستان شناسی در نیمه دوم قرن بیستم می پردازد. در این زمان تحت تأثیر جنبش های آزادی زنان و تحولات انجام شده در سایر علوم انسانی و اجتماعی مطالعات زنان به صورت یک دغدغه مطالعاتی وارد قلمرو مطالعات باستان شناسی شد. نگارش حاضر به بررسی سیر تاریخی شکل گیری و تحول رویکردهای مطالعات زنان در دانش باستان شناسی، اهمیت آن در گسترش چارچوب نظری دانش باستان شناسی و ارایه قابلی...

در این پایان نامه، تصاویری که به کمک سی سی دی با قدرت تفکیک 11 مگا sbigstl-11000 با نسبت meade1x پیکسل متصل به تلسکوپ اشمیت کاسگرین 40 سانتی متری ( 16 اینچ) مدل گرفته شده، m52 واقع در رصد خانه ی البرز در ماھدشت کرج از خوشه ی باز f=10 کانونی r،v،b نورسنجی می شوند. تصاویر در یک شب در تاریخ 20 شھریور 1392 در فیلتر ھای رصد شده است. برای ھمه ی تصاویر پس از ترکیب در سه فیلتر، تابع نقطه پخش مناسب ...

پژوهش حاضر پیرامون سنّت نجومی مراغه در دهه های 60 و 70 سده هفتم هجری در قالب سه فصل (2-4) به سه شاخه از فعالیّتهای اخترشناسی شامل الف- ابزارسازی نجومی، ب- اخترشناسی رصدی، و ج- اخترشناسی محاسباتی در مراغه می پردازد. از جنبه روش شناختی، پژوهش در رصدخانه مراغه باید در بستر الگوهای سیّاره ای و روشهای محاسباتی نجوم بطلمیوسی و در سنّت علمی مراغه به مثابه واحدی در یک قلمرو تمدّنی و تاریخی خاصّ انجام پذیرد. ...